donderdag, april 09, 2009

Grauw

Vincent Van Gogh (1854 1890)Image via Wikipedia

Het lijkt wel of we terug naar de winter toegaan! Vanmorgen moest ik licht maken in de badkamer, om rustig te kunnen lezen in een oud nummer van de Knack(Een artikel over Filip De Winter nog wel, misschien is die naam de reden van de duisternis ?)

De lucht zit helemaal toe, één grauwe vuile natte deken overspant het zwerk.
Je ziet in de verte een grijze schaduw opdoemen, de kerk van Horebeke...

Eigenlijk is het weer om meteen weer je bed in te duiken. Dergelijk weer maakt de mensen depressief. Gelukkig las ik een artikeltje over het terugvinden van enkele rollen Chinees behangpapier, met een frisse foto er naast... Dat papier heeft kleur ! in deze donkere dagen is dat verfrissend. Waarde wordt geschat op 15.000 eurootjes ofte zo'n 600.000 oude Belgische frankskens. Ik moet toch eens op mijn zolder zoeken of ik niet ook nog enkele oude rollen heb liggen, misschien ligt er wel een schat op zolder.

Maar dit is weer zo'n een voorbeeld van "het is waard wat de gek er voor wil geven..."
Maar is dat niet het geval met heel veel dingen die ons omringen? Alles wat niet echt levensnoodzakelijk is, is in feite ergens een luxe-product, en dus is de waarde er van ook dat wat wij ervoor willen geven...

Neem nu een schilderij van Rubens of Rembrandt, dat heeft nu een onschatbare waarde... Maar eigenlijk is dat gewoon een houten raam met een zeildoek op gespannen en netjes in de verf gezet. De waarde ervan is louter iets wat wij er aan geven, maar het is geen echte tastbare waarde. Je kunt net dezelfde redenering maken over de mens. Als we we de mens ontleden, er het ijzer en dergelijke uit sorteren, dan is de mens hooguit enkele euroos waard...Maar we schatten onszelf véél hoger in.
Maar lang niet altijd !
De piloot die op een knopje drukt waardoor een slimme bom in Irak weer enkele "vijanden" doodt, schat de waarde van die mensen helemaal niet hoog in, al hoewel, als je de kostprijs van dat vliegtuig, het gebruik er van, het loon van de piloot, de bom en het patent er op, allemaal bij elkaar telt, dan zou de piloot zich wellicht inhouden zo'n kapitaal te riskeren aan een vijand... Gek hé ?
Om die nietswaardige vijanden te vernietigen hebben ze momenteel heel de wereld in crisis gedompeld !
Er zijn wellicht nog nooit zo'n kostbare nietswaardigen geweest!
Ofte een nieuwe Pyrrhusoverwinning ?????......................

Wat is waarde ?
Een heel relatief begrip!
Van Gogh moest bij manier van spreken leven van de bijstand, en nu zijn zijn schilderijen plots fortuinen waard. Ik herinner me dat ze er ooit eentje hebben teruggevonden op de plaats die de oorspronkelijk bezitter heel gepast leek...Het diende om het kippenhok bij avond toe te doen... Toen men ontdekte dat het een Van Gogh was, was er wellicht nog nooit zo'n kostbaar kippehokdeurtje geweest in de geschiedenis van de mensheid!

Toch was het voor de oorspronkelijke eigenaar echt niet meer dan een deurtje aan het kippenhok, het trok op niets, en het had het juiste formaat. Hoe kon de man ooit weten dat enkele decennia later dat plots wel kunst zou zijn en wel mooi zou zijn?

Ik hoor ons moeder nog bezig over de moderne muziek... De muziek in haar tijd, dat was pas muziek, maar in de jaren vijftig en zestig, dat trok op niets... Ik betrapte mezelf er op dat ik krek dezelfde dingen zei tegen mijn kinderen over hun boenkeboenkeboenke-muziek, en ik ben er zeker van dat Bart nu weer hetzelfde zegt tegen zijn zoon...

Als ik in een museum binnenga, en ik zie daar van die moderne werken hangen, dan is dat voor mij zelfs geen familie van kunst...Maar als ik met Bart spreek, dan ziet hij daar wel iets in.

Waarde... Ik denk dat de enige waardemeter de tijd is, als na enkele eeuwen de mens nog steeds vindt dat iets kunst is, dan moet het wel iets hebben dat het gewone alledaagse overstijgt. Het is dus duidelijk dat je van de hedendaagse kunst geen echt onbetwistbaar verdict kunt vragen of geven...Het is dus even duidelijk dat de meeste mensen en hun werken heel vergankelijk en heel relatief in waarde zijn.

Het is goed voor ons ego, dat te beseffen!
Want hoewel we nu een beetje lachen met de mensen uit de oudheid die dachten dat heel het heelal draaide rond de aarde, dat wij het centrum van het universum waren, eigenlijk zijn we nog geen stap verder! We zien nog steeds ons eigen ikje als het centrum van het universum! De aarde mag dan wel uit het center zijn, wij zitten er nog steeds vlak in ! Of we voelen het toch zo...

Er is dan ook een waardemeter die niet te bepalen is: de emotionele!
En dat is de waardemeter die we eigenlijk het drukst benutten. Achter mijn rug staan hier een pak , hoofdzakelijk Afrikaanse, beeldjes. Misschien vind je die dingen aartslelijk en van geen waarde, voor mij zijn ze heel waardevol, maar de waardemeter is ook daarbij: emotie!
Want mooi vinden, dat is een emotie, net zoals lelijk vinden...
Emotie vinden we echter nog veel sterker terug als het gaat over voorwerpen waaraan herinneringen hangen aan bepaalde feiten en vooral aan bepaalde mensen.
Dingen die nog van Koen waren, hebben voor ons meer waarde dan andere dingen, omdat zij een herinnering levend houden.
Daar denk ik aan als ik die beelden zie van de aardbeving in Italië... als ik beelden zie van een woning die helemaal in vlammen opging...
Dan voel ik met die mensen mee, die dan net dat souveniertje voor eeuwig kwijt zijn, dat souveniertje aan hun dierbare...
Dat huis, dat kun je heropbouwen... Als ik in Ieper op de markt loop, dan denk ik aan de foto's van het volledig stukgebombardeerde stadje, en dan bekijk ik met weemoed de replica's...Want echt zijn ze niet meer...De ziel is weg, de balk waar je iedere avond met je hand op rustte toen je de trap opging, waarin je de vage letters voelde van een vroegere bewoner, die is er niet meer. Het kadertje met het portret van...

En dan snap ik plots waarom ik Gent veel mooier vindt dan Brugge, tegen alle gangbare opinies in... In Brugge heeft men er alles op alles gezet om kunstmatig een oud uitzicht te bewaren, in Gent zie je een stad die leeft, met oud en nieuw door elkaar, met oud en nieuw leven !

Maar ook dat is een emotie...
niet echt een waarde.

Want wat is waarde ?

tot de volgende ?

Geen opmerkingen: