woensdag, december 30, 2009

De nieuwe hangt er al onder...

St. Antonius (St.Image via Wikipedia

De nieuwe kalender, want het is alleen het kalenderjaar dat stopt, de rest gaat gewoon door. En dan nog, alleen ons kalenderjaar stopt, maar er zijn er legio andere, de Joden hebben een eigen kalender, de Chinezen, de Hindoe's, de Moslims, de Bahaï's en ga zo maar door, een bijna eindeloze lijst van soorten kalenders... En zelfs in de onze waren er jaren ook nog eens uitsplitsingen, en afwijkingen...
Met andere woorden, het einde van onze kalender op 31 december is een louter toevallig iets, gebaseerd op ... een misrekening van de geboorte van Kristus. Dus toevalliger kan het al niet. En zeggen dat er zoveel mensen zijn die daar zo veel belang aan hechten, die op het ultieme tijdstip van middernacht (ook al geen juist uur, maar een uur dat toevallig gebaseerd is op de plaats van de zon op de middag op een of andere stad - ik vermoed Greenwich - 1 uur ???)maar dus zeker niet op het moment dat het bij ons werkelijk, natuurkundig middernacht is !
Er klopt dus gewoon niets van.
En daarom verlichten we de nachtelijke hemel met vuurwerk en geknal, drinkt men sloten sjampieter en andere alcoholische dranken, om althans een kunstmatige sfeer op te roepen...
Eén voordeel heeft onze kalender...ze volgt min of meer nauwkeurig de natuur...In die zin dat de natuurkundige lente, zomer, herfst en winter steeds op dezelfde dag valt van onze kalender (of toch bijna)... en dat kan nog eeuwen zo blijven zonder dat er aan moet gefoefeld worden (Dat foefelen deden we al eens in het verleden...) Wat je niet van iedere kalender kunt zeggen. Bij sommige kalenders moet het begin van de zomer ieder jaar weer berekend worden... Wij volgen dus ongeveer juist de omloop van de aarde rond de zon... Ons kalenderjaar loopt dus gelijk met het zonnejaar als het ware...
Maar stel nu dat ik leef in een maatschappij waar de jaren korter zijn dan het zonnejaar, verjaar ik dan ook sneller ? Zou ik dan nu al lang en breed op pensioen zijn? Of hoe gaat dat daar ? Of is het in die maatschappijen nog zoals het hier vroeger ook was, dat een verjaardag iets bijkomstigs is, iets wat geen enkele reden tot feesten inhoudt? Want vroeger was dat zo! Niet onze verjaardag werd "gevierd", maar veeleer onze feestdag. Niet dat er dan feest was, maar dan kreeg je al eens een proficiat met je feestdag. Met verjaardagen kreeg je niets. Met de feestdagen kreeg ik ook niets, want: "Gij hebt wel tien feestdagen!" Dat is een beetje overdreven, maar er zijn inderdaad meerdere Antoniussen op de kalender te vinden, dus had ik er geen... (Vandaar wellicht dat er in mij zo weinig heiligs zit ?)

Toch is en was Antonius een grote heilige in onze wereld, in ons huis...Immers St Antonius was de patroon van de verloren voorwerpen...En wij hoorden tientallen keren vertellen over een of andere achaïsche groottante die iets kwijt was, en ondanks haar gebeden tot Antonius het niet terug vond... Toen zette ze het beeldje van Antonius op het tuinpad, zo'n meter voor de deur, en iedere dag schoof ze het beeld een eindje op, met het dreigement dat hij bijna op de mesthoop lag... Daags voor hij op de mesthoop belandde vond groottante het gezochte, en mocht toontje weer binnen, met een kaarsje erbij... Volksdevotie...
Lijkt echt wel een beetje op voodoo en magie...
Maar men vertelde ons dat om ons te overtuigen van de grote kracht van de heilige! Niet om het verhaaltje, maar een argument er bij om braaf en gelovig te zijn.
Een groot stuk van onze geloofsopleiding bestond uit dergelijke verhaaltjes... Zoals van Zuster Hubertien, die ons vertelde dat bij iemand die op de hostie had gebeten, zijn mond overliep van het bloed van de Heer... Wij moesten onze handen netjes onder het laken houden aan de communiebank, onze ogen sluiten, de tong uitsteken, zodat op geen enkele manier wij toch maar de hostie zouden ontwijden... Nu krijg je de hostie in je handen... Voor veel mensen was dat echt een geloofsschok ! Ooit op een kamp van de Chiro, verzocht de proost mij om koster te spelen... Ik moest 's morgens het altaar klaarzetten (bij goed weer buiten), en de kelk en alle toebehoren op het dienstdoende altaar plaatsen. Ik was daar ontzettend fier over, en sprak er naderhand over met onze proost van de ... Die zei dat ik zwaar gezondigd had...
Het leek wel of zelfs de priesters niet meer zeker waren van hun stuk, zo vlak na het concilie.

Het concilie had de bedoeling ons dichter bij het geloof te brengen, ons meer de essentie doen inzien, en alle tierlantijntjes en krollewietjes over boord te gooien... Ik heb de indruk dat dit een foute beslissing was... Niet dat van de essentie, maar het overboord gooien van al het traditionele, van al die traditionele dingen, dat plechtstatige...Het lijkt wel of veel mensen dat missen.
Het is een beetje als een zondags kostuum... Het is geen zondag omdat je dat kostuum aandoet, maar je doet dat kostuum aan om die zondag te verheffen tot een andere dag dan de andere. Zo waren die traditie en die tierlantijntjes een beetje het speciale kostuum voor de Heer, het maakte deel uit van de sfeer van eerbied die opgeroepen werd, mede net door die krollewietjes. Voor veel mensen leek het nu net of het geen zondag, geen dag voor de Heer meer was, want je deed die traditionele eerbetuigingen niet meer...
De bedoeling was goed, maar zoals zo dikwijls zijn goede bedoelingen de ondergang van heel het spel... Die eerbied moest ergens ook verwoord worden in de luister en de wierook en de kleurige habijten en het plechtstatige gezang...zonder dat was het net of de Heer was er niet echt meer bij.

En onlangs las ik een wetenschappelijke studie over het nut van het geloof voor de maatschappij, en daaruit bleek dat net de strengheid van de reglementen en de striktheid van de toepassingen en van de luister, een van de hechtste cementsoorten was van dat geloof. Met ander woorden, een geloof met veel uiterlijkheden heeft maatschappelijk gezien een grotere impact (Is dat de of een van de redenen van de opkomst van de Islam?).

Och, als we nadenken, dan lijkt het niet logisch, maar is geloof wel een logica?
Toch eens nadenken, als het een logica zou zijn, dan was het geen geloof meer! Immers, iets wat je echt WEET, dat moet je niet geloven, dat is een feit. Dus moeten we wellicht ook het onderwerp geloof niet helemaal rationeel pogen te benaderen? Je doet het of je doet het niet, en het is zelfs niet helemaal duidelijk waarom of waarom niet...

Oef... dat is zwaar hé, zo helemaal op het einde van dat willekeurige ding dat voor ons een jaar is ?

tot de volgende ? (De foto van St Antonius Abt, da's niet de diene van de verloren voorwerpen!)


Reblog this post [with Zemanta]

Geen opmerkingen: