Er was al altijd iets wat me stoorde in deze tekst van het wondermooie oeroude Vlaamse kerstliedje... Hoe kun je nu spreken van avond voor de noen ?
Wellicht is de verklaring heel simpel, en luidt de originele tekst : Kerstavond vóór de noon... De noon is een gebed op het negende uur. Dit negende uur was flexibel ten opzicht van het jaargetijde, maar wordt nu omstreeks 15 uur gehouden... En dan klopt het plots wel, in deze tijd is het om 3 uur al avond... Wellicht werdt het none omwille van de rijm en later zelfs noene...
Opgelost.
Is het je ook al opgevallen dat wij zoveel oude kerstliedjes hebben? Een bewijs dat kerstmis altijd al een feest is geweest die de mensen aansprak. Men heeft indertijd kerstmis gelegd op de midwinterfeesten, en dat was niet zonder reden ! Het lijkt wel of de mens echt behoefte heeft aan een feest met veel licht, en die bovendien de terugkeer van de zon markeert. Terugkeer van het licht en alras van het Licht (Sol Invicta)... Men vormde de zon om tot een symbool van de Here God. Een heel mooi symbool, die onmiddellijk weerslag vond bij de mensen, die, zeker in deze donkere tijd nood hadden aan een mentaal steuntje dat het licht (Licht) terugkwam.
Dat is nog zo (Vandaar ook mijn pleidooi dat men in de zuidelijke helft van onze aardkloot het feest van het Licht, Kerstmis zou vieren op 25 juni, als het daar somber en donker is !). Je ziet overal de vrolijke pinkende lichtjes, de kaarsjes, en de fel verlichte feestdis. Licht ! Klaarte, helderheid... en kijk, dat alleen al maakt de mens vrolijk, welgezind. Of het nu een gelovige is of niet, al die lichtjes stemmen een mens blij.
Het was ook de tijd van de Vrede, vroeger was dit wellicht bijna letterlijk op te nemen. Het zal in de vroegere tijden helemaal niet simpel zijn geweest om oorlog te voeren in een periode dat het bijna steeds donker was, nat, koud of ijzig en besneeuwd... Wellicht werd er in die tijd van het jaar om praktische redenen alleen al, minder gevochten...En dan het feest van het licht, met grote vuren, veel kaarsen en toortsen... de mensen voelden op zo'n moment geen haat, geen verbittering, maar vreugde en hoop...
De laatste keer dat dit werkelijk heel sterk duidelijk was, was tijdens de eerste wereldoorlog, toen met kerstmis de soldaten uit de loopgraven kwamen, verbroederden met de vijand, en het op sommige plaatsen duurde tot 20 januari vooraleer de bevelhebbers er in slaagden hun manschappen weer in de stellingen te krijgen en weer te gaan vechten.
De macht van het licht !
Het moet wel in die periode gevierd worden ! Het heeft weinig zin een kaars aan te steken op een helle zomerdag. Je ziet hem amper... Nee, het licht kan slechts zijn magie verspreiden in deze donkere periode... En hoe noordelijker je gaat, hoe meer en hoe intenser het licht gevierd wordt omwille van het licht (Luciafeesten)...
Nu zul je wellicht verwachten, na deze ode aan het Licht, dat mijn huis een massa van pinkelende lichtjes en kaarsjes is, maar niets van... De twee enige vlammetjes komen van de oliepitjes bij de foto van onze Koen en bij de laatste overleden kennissen en enkele dierbare familieleden die niet meer zijn... Dit zijn ook de lichtjes die diep van binnen in ons branden.
De verbittering van het verlies is voorbij, het verdriet is uitgekristalliseerd en en nu schijnen die kleine pitjes duizendvoudig versterkt in ons hart. Andere lichtjes zouden slechts storend werken.
Wij hebben die lichtjes niet meer van doen, we hebben Licht in ons hart. Is het het verdriet? of is het ook een beetje de leeftijd, of een mengeling? We voelen geen enkele behoefte meer aan feesten, aan vieren... Wij houden het meest van het zachte geluid van de kabbelende beek van de tijd... Hoe minder het water verstoord wordt, hoe mooier het geluid van het gekabbel tegen de oevers en tussen het gewas.
Ons leven is wat verstild, we zijn blijven hangen in een momentsituatie, en willen het niet loslaten omdat het ons bindt aan dat moment, aan die herinnering. Nee, wij zitten niet te treuren, niet te dubben, wij leven gewoon in het ritme van toen, omdat dat ons heilig is.
Telkens ik naar iemand een kaartje van medeleven moet sturen bij een overlijden, bekruipt mij de lust om hen te zeggen dat ze zeeën van herinneringen hebben waarin ze naar hartelust kunnen roeien, drijven, zwemmen...Waarin ze weer bij elkaar zijn in een oneindige stille vreugde, want in de herinneringen sluit je alle droefheid, kwaadheid, verdriet zorgvuldig buiten, en wentel je in het lauwwarme heerlijke meer vol herinnering...Maar ik weet ook dat het enig tijd vergt om de weg te vinden naar dit meer, om de sleutels te vinden om alles uit te sluiten wat je stoort... en dat de treurende zo kort na het overlijden nog de weg niet wil zien... Hij of zij zitten nog in de periode waarop ze het nodig hebben te wenen. te treuren. te verdrieten...
Kerstdag is ook voor ons het feest van het licht, het licht in ons, en straks ook de sprankelende lichten van het samenzijn met onze kinderen en kleinkinderen... Maar weet je, dat licht is nooit zo puur, nooit zo zuiver, nooit zo ongeschonden... er hangt bijvoorbeeld nu al een gebroken enkel aan...
Ik ga stoppen met jullie allemaal een heerlijk en zalig Kerstfeest toe te wensen, ingevuld op de manier zoals jullie dit feest zien, in een volheid van Lichtende Vreugde en Welzijn !
tot de volgende ?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten