Warm !!!

Toen ik omstreeks 12 uur deze middag naar Ronse reed, was het op de thermometer van de auto 28 graden, en de ervaring leert me dat dit ding behoorlijk juist werkt...
De airco doet overuren, maar zo ken je de luxe van het rijden in een behoorlijke temperatuur.

En dan kom je in de kliniek, en daar ligt Anny, met nog een extra-deken op haar bed, de dekens opgetrokken tot aan haar kin...

Ik zweet van er naar te kijken alleen...

Morgen geven ze nog warmer en donderdag zou het gewoon heet worden...

Toen ik rond 16.30' uur naar huis reed, was het in de auto verschrikkelijk warm ! Vlug starten, en de airco zijn werk laten doen ! Voor de airco echter pak krijgt op de omgevingstemperatuur wijst mijn thermometer 39°... Dat is dus de temperatuur ergens onderin de wagen. Na een tijd rijden komt de temperatuur wat omlaag, en blijft staan op 34°... Warm ! Binnen in de wagen is het goed, de airco doet zijn werk, maar ik stel toch vast dat ook dit brandstof verbruikt... Niet zo erg veel, maar toch merkbaar !

Morgen ga ik me nog eens riskeren, maar ik denk dat ik overmorgen toch maar eens forfait zal geven... Ik moet zien dat ik zelf niet ziek wordt, dat zou betekenen dat ik een hele tijd niet kan gaan. Dus morgen een bezoek, maar wat korter...

En nu maar zorgen dat we genoeg drinken !

Alle rolluiken naar beneden en boven en beneden zorgen voor ventilatie om de temperatuur dragelijk te houden.
Vannacht de ramen niet openen, en dat eventueel pas heel vroeg in de morgen toch eens testen en kijken of de buitentemperatuur lager is dan de temperatuur van binnen...

Erg dat we door het mooie weer verhinderd worden om bij Anny te zijn.
Haar toestand blijft ongeveer status quo, en ik hoop dat de slechte luchtkwaliteit ook voor haar niet belastend is. Ze drinkt gelukkig veel water.

Soms voelt het dagelijks op bezoek gaan aan als een last, maar als het uur waarop ik gewoonlijk ga daar is, dan kan ik mezelf niet inhouden. Je wilt er naar toe..
Na al die jaren lief en leed te delen, kun je niet zonder elkaar !

't Doet pijn !

de dagen rijgen zich aaneen...

Eigenlijk is er geen "nieuws" te melden, alles gaat verder zijn gangetje, heel stilletjes de berg af.

Regelmatige bezoekers laten me weten, dat ze weinig verandering zien. Ze hebben gelijk, als ze mensen ziet, dan is ze veel alerter dan anders, dan fleurt ze wat op, dan heeft ze iets om zich op te richten... Als ik daar alleen zit met haar, dan zie ik haar steeds vaker de ogen sluiten, niet echt slapen, wat rusten of wat innerlijk afzonderen, of gewoon steeds meer moe zijn ?

Ze heeft geen pijn, ze eet wat, ze drinkt veel water... Alles lijkt dus nog min of meer in orde.

En toch...
Ik kan het niet helpen, ze gaat stilletjes de berg af...
Als ik 's middags de kamer binnenga, dan vind ik haar steeds meer slapend...

Gisteren hoorde ik haar praten aan de telefoon, over de toekomst, net alsof ze binnenkort genezen naar huis mag...  een vlucht in een wensdroom? Of gewoon eens de ziekte kunnen vergeten?
Ik heb er niet op gereageerd, ze kan er maar eens deugd van hebben om nog eens - ook al is het in een wenswereld - ik gun het haar meer dan ik kan zeggen !
Maar mij doet het op een of andere manier pijn, het confronteert me met de feiten.
Waar zij gelukkig even weg is van dat dreigende, duwt het mij er des te harder in.

Gek.

De psyche van de mens is een gek ding.

en we keken verder naar de TV
Na de film eens terug zappen naar de koers en horen dat Van Aert zo lelijk gevallen is...
Jammer, ik zag hem graag vechten, hij lijkt wat op die oude vechtjassen van coureurs van toen... à la Briek Schotte en co...

Zondag is het 50 jaar geleden dat ze op de maan landden, dat Merckx de koers won en blijkbaar ook 50 jaar geleden was Woodstock daar... Ik herinnerde me niet dit dit ook in dat jaar was.  Bij mij kampen de landing op de maan en Merckx al jaren om de belangrijkste plaats in te nemen in mijn herinneringen... Woodstock neemt maar een heel klein plaatsje in, al zijn sommige van de vedetten van toen nog steeds bij mijn "grootsten"...

Ik moet nog ergens dat gazetje van de tour hebben liggen (van Het Volk)...

Maar wat zich nu afspeelt in mijn leven zal ongetwijfeld een veel grotere plaats innemen, het zal wellicht vechten zijn, om er niet aan vast te blijven hangen, om weer te leren leven... Gek dat ik daar al aan denk.
Wat ga ik doen met Samana (ziekenzorg) ? Ga ik weer actief een rol spelen ? Ga ik het kunnen opbrengen om weer Klaas te zijn bij Okra ?
Ik weet het niet...
Momenteel zeggen al die dingen me niets... Maar ik weet dat ik me niet mag opsluiten, me niet mag laten gaan, maar dat het moeilijk zal zijn... We waren altijd samen, ook daar...

djudedju

't Is niet eerlijk !

't smeult nog...

Ik zie haar steeds meer en meer de ogen sluiten...
"Heb je goed geslapen ?" "Ja, en jij ?"
Nog wat babbelen over wat er te eten was, bij haar en bij mij, een kop koffie halen, en dan komen de verpleegsters weer binnen...
Ze leggen haar weer wat beter, trekken de lakens recht en babbelen nog wat, allemaal heel luchtig en vrolijk... Een verpleegster gaat een nieuwe fles water halen, en begint plots bij het binnenkomen, te lachen. "dat hangt hier al zo lang, en ik had nog nooit gezien dat daar geschreven staat: "In het leven is het niet allemaal rozengeur en manneschijn..."
We lachen allemaal wat, al zie ik dat het Waalse verpleegstertje niet meteen snapt wat er aan de hand is. Ze spreekt perfect Nederlands, maar dergelijke taalfoutjes zijn niet zo makkelijk te snappen.
Ik moet soms ook grappige zinnen in het Frans twee tot drie keer lezen, en soms snap ik het nog niet. En als je iets dergelijks moet zoeken in een woordenboek, dan is het ook niet altijd te vinden, omdat het soms over een woord gaat dat totaal anders is geschreven, maar dezelfde klank heeft...

De TV staat te spelen en we kijken wat. Nu en dan kijk ik eens op zij, en nu en dan zie ik dat haar ogen gesloten zijn...

als ik een vergelijking mag maken, 't vuur smeult nog, maar nu en dan zie je een kooltje uitdoven of in as uiteen vallen...

Ik weet van bij de vaststelling van deze ziekte, dat het verschrikkelijk snel gaat, maar hoelang kan een lichaam dat aan?

Ik heb er geen idee van, je zit er bij en je kijkt er naar, en je wou dat je op zo'n moment de macht had om die ziekte in je knuisten te nemen en de kop af te wringen...

Maar het is niet zo maar te vatten
Zelfs met chemo kon men het niet.

Oh ja, ik moet nog een rechtzetting doen, chemo is geen alles-dodend vergift, het doodt de vlug-groeiende cellen en zou de andere cellen met rust laten... Maar of je dat nu weet of niet, het helpt ons niet.

We praten ook over de dood...
" Waar zit je parkeerkaart ?" "In mijn handtas..." Ik kijk en zie het zitten. Ik knik. "Ja, je moet dat dan opsturen hé !" Ik knik.

djudedju
Waar hebben we dat allemaal verdiend?

tevreden?

Ze ligt daar maar...
... te liggen.
Kijkend naar de TV, blij opkijkend als ik binnenkom, luisterend naar ieder "nieuwtje" dat ik kan vertellen.
"Wil je ook een kopje koffie ?"  "Wel ja... Ze (de verpleegsters) hebben mij ook al een kopje willen geven..."
Maar ze heeft liever dat ik dat doe, dat is anders, dat is met, voor elkaar.
Ik kan me niet ontdoen van de indruk dat ze stilletjes aan het uitdoven is, heel geleidelijk, haast onmerkbaar.
Gisteren zag ik hoeveel moeite ze had om het dientafeltje (op wieltjes) wat dichterbij te trekken.
Ik heb nog zo'n zaken opgemerkt, ze kan steeds minder aan.

Toch lijkt ze tevreden, ze heeft geen pijn (buiten nog steeds wat in de mond, en een soort chronisch tekort aan speeksel. Niet erg, maar ambetant om iets te eten.

We zoeken naar zaken die zacht en mals en geen bijkomend vocht vragen, maar dat is echt niet zo veel. In het begin at ze nu en dan een koekje, nu steeds minder.
Gisteren moest ik het laatste sneetje cake opeten dat Els voor haar had gebakken. Het was ondertussen droog geworden... Ik at het op, met wat koffie, omdat ik weet dat ze liever die doos leeg terug kan geven aan Bart en/of Els, wie er ook het eerst weer op bezoek komt.

Ik vraag haar of ze nog een kop koffie wil...nee. Wat water ? Cola ? nee...
Maar als iets later de verpleegster komt vraagt ze om een fles water.

"Die verpleegsters spreken van je als Toontje !" Ik grinnik, "Welke ?, die van Zwalm, of die mollige?" "Allemaal !"  "Raar hé ? Ik ben al heel mijn leven "Toontje", hoe groot en dik ik ook ben".

Ze knikt.

Morgen komt Veerle mee !
Ze knikt blij.
Wat heb je gegeten vandaag ? Ik vertel dat Veerle een stukje gebraad heeft gemaakt "à la façon" de Marie-Claire, een buurvrouw. Ze is het recept - door mijn vertellen - aan de buurvrouw gaan vragen. "
"Was het lekker ?" Ik knik, maar het was niet hetzelfde al van jou ! "Veerle maakt altijd wat meer saus dan jij."
Ik vraag wat zij gegeten heeft, en of het smaakte, en wat ze echt at...
Dat valt eigenlijk mee,
Misschien zie ik het slechter in dan het is ...
Ik weet het niet
het is zo lastig
kijken naar haar, liefhebben en zien verdwijnen...
tommetoch

gesprek

Gisteren, heel alleen in die ziekenhuiskamer, hebben we gebabbeld over haar begrafenis en alles wat er aan vasthangt...
Je kunt je dit haast niet voorstellen.
Het lijkt Kafkaiaans.

Het is niet makkelijk.
Het is de rechtstreekste confrontatie met de dood tot op heden.

Maar ik wil haar wil doen.
Soms had ik al, soms van héél lang geleden een idee van wat zij wou, maar klopte dit nog wel ? Is de mening niet veranderd ?

Wonderlijk goed liep dat gesprek. Heel kalm en rustig.
En er waren verrassingen bij voor mij !
Voor haar was het ondermeer heel belangrijk dat ik haar trouwring zou dragen, dat ik de as van Koen zou dragen... (Zij draagt nu een klein juweel met wat as van Koen om haar hals, en dat moet ik nu verderzetten. Dit stond al op mijn vragenlijstje... ook dat ik een juweel met haar as zou laten maken)

Ik moet het nu, voor mezelf, allemaal eens op een rijtje zetten.
En dan ben je verwonderd dat je 's nachts niet goed slaapt.

Anny sluit steeds meer de ogen. (Ik slaap niet, ik doe gewoon wat mijn ogen toe!) Het kan natuurlijk ook aan de programma's op TV liggen... Wat interesseert ons de koers in zo'n situatie.
Is er geen zender die wat oude cowboy-films wil geven? Daar houdt ze van.

Weet je, je zit aan alles te denken, vooral aan al die jaren dat we samen mochten zijn. (En laat ons dankbaar wezen, we kregen er veel meer dan ons moeder...)
We denken aan alles en nog wat.
Aan onze trektochten met de rugzak, die hoogtepunten blijven in onze herinneringen.
We kunnen het niet meer, te voet gaan is een van de dingen waarin we heel beperkt zijn, ook zonder de huidige situatie, en misschien is dat één van de redenen dat ze zo op eenzame hoogte staan in onze goede herinneringen.

Maar ook de vele erge tegenslagen en verdriet die we moesten incasseren in ons leven. Het liep echt niet over rozen... Maar toch tilden we onszelf weer uit de diepten van verdriet, om weer er bovenop te komen, en gelukkig te zijn.
Sommigen geloven dit misschien niet, maar goddank dat we dit telkens en telkens weer konden.

Oh, het verdriet is niet weg...
Maar het wordt naar de achtergrond gedrukt en we leven in het heden, in het nu, in de tevredenheid.

Zelfs nu schuif ik bewust het leed zoveel mogelijk naar de achtergrond. Het is geen ontkennen, het is een greep naar houvast.
Het lukt !
... niet altijd, niet voortdurend...
maar we moeten er door, doorgaan, zich aanpassen en doorgaan

djudedju

exit

Reeds maandag meldde de verpleegster dat Anny zo moe was, en dat haar kleur slechter was... Dinsdag leek het weer iets beter, maar gisteren was het duidelijk weer minder, en stelde ik vast dat ze regelmatig in slaap viel. (" ik slaap niet, ik doe justekes mijn ogen ne keer toe...")

Ik vrees dat de leukemie aan het terugkomen is...

Ik hoop dat ik verkeerd ben, dat ze gewoon wat moe is, ook bij ons is de ene dag de andere niet... Maar in zo'n geval ben je meteen ongerust.

Ze sturen geen patiënt naar een palliatieve afdeling als ze verwachten dat het nog maanden zal duren.

Ik moet me dat voor ogen houden, ook als ze een goede dag heeft.

Een van de weinige voordelen van zo'n proces, is dat je samen alles kunt bespreken en regelen.
Maar ook dat is niet makkelijk.
Dat is wellicht nooit een comfortabel onderwerp, maar als het zich werkelijk aandient, nog veel minder.
Weet jij van je partner hoe ze wil begraven worden, met welke soort van dienst, begraven, cremeren.. Wie er moeten en niet mogen uitgenodigd worden, wat er moet gezegd worden...

Ik weet zeker dat ik zaken - haast bewust - zal vergeten, omdat ik het ook niet aankan.

Maar we proberen de dagen zo aangenaam mogelijk te laten verlopen, met zoveel mogelijk comfort. Niet dat dit de pijn wegneemt, maar het maakt het misschien iets dragelijker.

Vannacht weer haast niet geslapen.

Het zijn geen makkelijke dagen, en het is voor mij, veel makkelijker om er over te schrijven dan het te doen, het te verwerken, er over te babbelen.
Soms heb je het gevoel dat je keel dicht gewrongen wordt.
Soms hoor ik het zelf aan mijn stemgeluid
Soms... bijna altijd...

Maar toch ben ik dankbaar dat ik afscheid kan nemen. Ik begrijp zo goed de mensen die het kwaad hebben met een plots verlies, van onze Koen hebben wij ook geen afscheid kunnen nemen, op het moment dat ze ons verwittigden van het levensgevaar, was hij al niet meer bij bewustzijn.

Ik wou dat ik niet kon vergelijken.

djudedju

Bezoek 2

Gisteren was het veel kalmer dan zaterdag. We kregen alleen een bezoekje van de buren. Het doet deugd dat buurtschap verder gaat dan naast elkaar wonen !

Gisteren was ik moe... De nacht voordien haast niet geslapen, wellicht door het steeds denken en prakkiseren op wat we allemaal meemaken...

Vannacht gelukkig wat meer en wat vaster geslapen. Misschien ook door het feit dat het iets minder warm was ?

Waarom gebeurt zoiets in een mensenleven?
Dat is één van de grootste en moeilijkste zaken in iedere religie... God is Goed, God is almachtig, en toch is er kwaad, zijn er ziektes en is er de dood... Meestal lossen ze dat op door een verpersoonlijking van het kwaad, bij ons "de duivel"... Op een of andere manier heeft die duivel ook een heel deel van de macht, zonder de almacht aan te tasten... Beetje gek als je het mij vraagt.

Ik geloof in een schepper, maar niet in de zin van bijbel, koran of welke religie dan ook. Maar er zal wel iets zijn die de aanzet gaf tot de big bang, die die wondere orde in de dingen bracht, die de samenhang der dingen veroorzaakt... Maar niet in een god die zich met ieder levend ding afzonderlijk bezig houdt, die geen mus uit de hemel laat vallen... Misschien zelfs niet een god die nu nog steeds bezig is met de ordening der dingen en de schepping van nieuwe werelden...
Misschien heeft Nietzsche gelijk, en is wat wij als God zien, er niet meer, of misschien wel maar op een heel andere manier dan wij kunnen bevroeden.
Ik weet het niet.

Ik ben jaloers van die mensen die een troost vinden in hun geloof... Zij hebben iets wat ik niet heb.

Zij ontwijken een deel van de pijn door het af te schuiven op God (of de duivel ?)...

Jammer dat ik zo oud ben, of ik zou theologie gaan studeren, in de hoop die troost te vinden (Ik denk dat iedereen die theologie studeert ergens zekerheid, geloof zoekt in een  eindeloze queeste...).

Theologie lijkt me ergens een tegenstelling met het geloven... Als je gelooft in de almacht, het al-zijn, dan is god de facto niet te bestuderen, niet te "vatten" in een begrip - een begrijpen.

Ik heb Bijbel(s) en Koran gelezen, het boek Mormon en nog heel wat ander godsdiensten zo goed als me mogelijk was proberen te begrijpen, de heilige boeken te lezen, in al de bronnen die ik vond in het wereld-wijde-web... Ze spreken me stuk voor stuk aan, als mooie boeken, als literatuur, als vruchten van heerlijke verbeelding.

Kortom, ik heb niets tegen de godsdiensten en hun belijders, ik heb héél véél tegen de godsdiensten en hun leiders, de heersers die het geloof orkestreren, die macht creëren vanuit een geloof, die mensen ophitsen tot haat en onbegrip jegens de "anderen"...

Ik ben groot gebracht in een katholiek nest, heb dit geloof met de paplepel binnen gekregen, heb meegemaakt hoe de kerk steeds weer probeert zich aan te passen aan de steeds vrijere geesten... Ik stel het Westerse onbegrip vast tegen de moslims, voor een groot gedeelte omdat zij geen of veel minder soepelheid aan de dag leggen tegenover de oeroude teksten, die wellicht iets heel anders betekenden in de context van toen, dan in de context van het nu... Maar ik heb mijn ouders horen vertellen, zien reageren tegenover het plots lossen van de teugels die hun leven overheersten, bepaalden...

Is het nu beter ? Ik weet het niet, maar we kunnen in ieder geval leven zonder te strakke religieuze teugels... Maar ik denk dat men de mens toch nog steeds wil mennen, bedwingen, richten... Of zie, voel jij niet hoe we steeds meer en meer wetten en wetjes krijgen, steeds weer zaken moeten inleveren, gedwongen worden in een richting die steeds verder weg gaat van de vrijheid waar we stilaan naar op weg leken...

(en zo zitten we weer bij de politiek... djudedju)

Bezoek

Gisteren was er weer veel bezoek voor Anny.
Ze vond het heerlijk !
Zelfs haar avondeten werd wat uitgesteld voor het bezoek.
Dit keer waren het vooral mensen die van ver kwamen, uit het Kortrijkse, uit Aartrijke, Zedelgem...
Dichte familie, en verre familie.
"Hoe gaat het met...?" "Hoor je nog iets van...?"
En vooral "Hoe gaat het met je ?"  "Voel je je niet angstig, Kun je slapen?"

Toen ik als laatste buitenging, kwamen ze meteen met haar avondeten, en ik zag dat ze moe en gelukkig was...
Een kusje en naar huis.

Vlug nog eens naar De Delhaize in Schorisse, want ik dacht dat ik niets meer had om te eten. Dicht ! Djud... Plots kwam daar een kleine jongen op de deur kloppen, en dat bleek de zoon te zijn van de winkelier... "Mag ik nog binnen ?" "Als 't voor een kleinigheid is???" Zo jong, en al commercant !

Vlug nog iets bijeen gepakt, en ook de bediende aan de kassa bedankt voor het geduld, en thuis stelde ik vast dat Veerle ook al voor eten had gezorgd. Nu ja, dat eet ik dan vandaag.

De kamer van Anny ziet er nu heel wat vrolijker uit ! Een kindertekening aan de muur, en een heleboel bloeiende planten aan het raam ! Héél speciaal de mooie orchidee die de naam kreeg van haar broer Alberik... Zijn zoon, de kweker, was immers bij het bezoek en wist dat hij ons zeker pezier deed met deze prachtige orchidee !

Zo lang ze zo goed blijft, zal ieder bezoek heerlijk zijn voor haar, komt de vermaledijde leukemie terug, dan zal het wellicht anders zijn, want dan is ze doodmoe van die ziekte alleen al... Toch zal bezoek haar zelfs dan wel nog deugd doen... Ze houdt van mensen !

Bedankt allen, die haar reeds bezochten en ook dank aan hen die nog zullen langskomen... In de kliniek zijn de dagen altijd langer, en iedere onderbreking is deugddoend !

Dank jullie wel !

Bezoek

Nu Anny in Ronse in de palliatieve ligt, is de bereikbaarheid veel beter, en ook het verdwijnen van die maatregelen van iedere keer ontsmetten, mondmasker dragen  bij tot wat meer bezoek.
Heerlijk is dat voor haar.
Al heb je soms de indruk dat het wat vermoeiend is.
(Soms zijn er helemaal geen bezoekers, en soms zes, zeven op hetzelfde ogenblik.)
Dat ligt ook een beetje aan de maatschappij waarin we leven.
Zelfs als gepensioneerde blijven we beïnvloed door de klok.
Oppas van de kleinkinderen, eten voor die of die, programma op TV... Allemaal dingen die ons binden aan de klok.

Ik vind dit niet logisch... We zouden ons veel meer moeten kunnen losmaken van al die verplichtingen. Maar ja, heel onze wereld wordt bepaald door zaken die gebonden zijn aan de klok? De mensen die zelf hun werktijd kunnen bepalen zijn zeldzamer dan witte merels.

Droom jij ook soms van een wereld waar de enige dwang om iets te doen tegen je zin, bepaald wordt door je maag? Waar je kunt opstaan omdat je honger hebt, en je dus tot aan de boom met bananen moet stappen. (Sinds het scheppingsverhaal durf ik geen appels meer te plukken)

Toen we, al heel wat jaartjes terug, op het eiland Madeira waren, zag ik een wereld waar dit mogelijk leek. De inwoners werkten er aan een heel ander ritme dan bij ons, en als je wat weg waart van de huizen, dan zag je overal eetbare dingen groeien... tussen prachtige bloemen... Natuurlijk mocht ik niet zomaar een banaan af trekken, want die banaan was eigendom van een of andere boer, maar je zag dat het mogelijk zou zijn om te leven van de "vruchten des velds"...

Dat is zo'n beetje mijn idee van het paradijs...
Niet dat ik hele dagen zou zitten niksen, maar als ik lust had om te schilderen, dan kan ik schilderen, heb ik lust om een boek te lezen, dan heb ik daar een onuitputtelijke bibliotheek, heb ik lust om... nu ja, noem maar op, het kan, het is er...

Er moeten geen hele kiekens in mijn mond vliegen, ik heb liever dat het komt in hapklare beetjes, maar voor de rest... heerlijk paradijs.

Maar ik droom dus meer van doen wat ik wil, wanneer ik het wil, dan wel van la dolce farniente..

Ik zie Anny heel de dag in bed zitten, en hoor dat dat uurtje dat men haar in de zetel zet, een heerlijke onderbreking is van de dag. Zie je, dat bewijst dat het nietsdoen, helemaal niet zo zalig is. Doen waar we goesting in hebben, dat is het nec plus ultra... En heb je dan eens lust om te niksen, dan moet dat kunnen op de plaats die je zelf wilt, op de wijze die je zelf wilt...

Paradijs...
Het kan best zijn dat jij een heel ander beeld hebt van het paradijs... Misschien nog het paradijs van de nonnetjes in de lagere school, met rijstpap en gouden lepeltjes ... Of misschien veel geld, of sjieke kleren...
Zou ik dan mijn paradijs kunnen delen met dat van u ?
Want als dat niet kan, dan lijkt het paradijs plots iets minder leuk hé ?
Dan wordt het maar een eenzame bedoening, en eenzaamheid valt niet te koppelen aan paradijs...

Waarom zit ik nu te denken aan het paradijs?
Omdat ik denk aan doodgaan, aan het verliezen van mijn Anny...
Omdat ik hoop dat de dood niet het einde is van alles
Omdat ik hoop dat ze ergens blijft, in wat voor vorm, wat voor zijn, wat voor wereld dan ook.
Omdat ik niet echt afscheid kan en wil nemen...
Omdat ik geen keus heb

djudedju

Heb jij ook al eens vol verbazing gekeken naar de gelijkenis tussen een atoom, en een zonnestelsel ? Heb je jezelf dan ook al eens afgevraagd of er ergens een smid is die wat zonnestelsels samenveegt, gloeiend maakt en smeedt tot een hekken voor zijn tuin? Of maken wij al deel uit van een immens groot hekken?

Ik ben gek.

tot de volgende ?

Wat nu ?

Echt, ik weet niet meer wat ik moet of mag denken...
Ik zie ze dagelijks beter worden.
De chemo werkt nog steeds zijn positief gedeelte, terwijl de negatieve werking er van stilaan wegebt.
Ik weet dat de specialist ons zei dat de leukemie terug komt... "Hij zit er nog steeds, ook al zien we hem nu niet..., hij komt terug, en dan kunnen we niets meer doen..."

Maar toch blijf je hopen, vooral door dat "beter" worden.

Anderzijds betrap ik mezelf dat ik eigenlijk al bezig ben met "afscheid" nemen. Dit klinkt gek, maar toch... Het zijn allemaal van die kleine zaken, in de zin van: "hoe zou ik dat het best doen, hoe zou ik dat voortdoen, hoe deed Anny dat..." (In de verleden tijd ! djutoch !)

Het is geen echt afscheid nemen, ik voel het eerder als een voorbereiding op de komende nieuwe situatie... en toch blijf je ook hopen dat zij net dat medische mirakel is..

Het is gek.

De palliatieve is een mooie instelling, en er zouden er wellicht veel meer moeten bestaan ! Maar wellicht is dit ook een dure instelling, en wordt de kostprijs bepalend ?

Gek dat we in een wereld leven waar geld alles bepaald. Ik heb het nog geschreven, we zijn als mens op een gegeven ogenblik in onze geschiedenis een richting ingeslagen die de natuur en het natuurlijke bestaan heeft verlaten. Als we kijken naar de andere dieren (wij zijn immers ook zoogdieren!), dan stellen we vast dat de meeste dieren leven van dag tot dag. Hebben ze eten, hebben ze een rustplaats, wat veiligheid, dan zijn ze perfect gelukkig.

Wellicht is één van de redenen van onze manier van leven, het feit dat we ons natuurlijke omgeving hebben verlaten. We weken uit naar regio waar je niet het ganse jaar voeding kunt rapen... Gebieden waar seizoenen bestaan die koud zijn, waar geen planten meer ter beschikking zijn gedurende maanden, waar heel wat van de andere dieren gewoon wegtrekken en de zon volgen...

Dat heeft als gevolg gehad, dat we niet alleen meer leefden van jacht en vind-producten, maar dat we begonnen met kweken van voorraden, met een eerste aanvang van landbouw. Dit betekende dat we de gekweekte producten ook gingen verdedigen. Het begrip eigendom was geboren. Ook het begrip waarde, en de jager ging vlees en pelsen ruilen voor graan... De handel was geboren... En dus ook het begrip van "het hebben van voorraad, van dingen van waarde, waarmee je eten kon kopen"... Maar meteen ook een eerste vorm van ondergeschiktheid.

We leven sindsdien in een gestructureerde maatschappij, waarin we een afgebakende plaats hebben.

Is dit goed ? Wellicht is het goed in de zin dat het mede leidde tot de ontwikkeling van ons verstand, van het onderscheid met de andere diersoorten, maar het leidde ook tot na-ijver en oorlogen en onderdrukking. Hoe beschaafd we ons ook noemen, je moet maar gaan kijken naar de landen waar we onze agressie botvieren, waar we andere mensen laten sterven van de honger of door de wapens, waar wapenhandel het voornaamste deel van de handel is...

Wellicht is dat ook allemaal mede de oorzaak dat we de dood niet meer zo makkelijk aanvaarden als een deel van het leven. Wat dan wellicht weer mede een aanleiding was tot de religies...

Gek dat we in deze omstandigheden alles een plaats proberen te geven.
Ook dat is wellicht een voorbereiding op het komende afscheid.
Ik hoop dat we nog een hele tijd een zo goed mogelijke tijd samen kunnen hebben...

djudedjudedju...

Eerlijk ? Heerlijk...

Gisteren zat ik om 13.30' uur al op de kamer te wachten... Ze zou eens wat vroeger moeten zijn, en ik was er nog niet...
Natuurlijk kwam ze dan pas omstreeks 15 uur toe.
Nu, dat gaf me de gelegenheid om haar kleren op zijn plaats te leggen, en kennis te maken met de verpleegsters, en met het instituut "Palliatieve zorg"...
Er was ook nog een kleinigheid aan administratie te doen, en dan wachten... wachten...

Er is steeds koffie en water (plat en bruis) van Roman te krijgen. (Zo is Mater wat dichterbij...)
Dus heb ik een paar kopjes koffie genut, wat TV gekeken (Heel goed en modern HD-scherm), wat zitten sudoku-en... en daar kwamen ze met de brancard binnen.

Op het eerste ogenblik keek Anny wat gedesoriënteerd, maar dan zag ze me en glimlachte. De ambulanciers hielpen haar in bed, de verpleegsters kwamen haar goed leggen, en vroegen of ze water of koffie moest hebben. Ze gingen een kopje koffie halen, met zakjes suiker, zoetstof, melkpoeder... en twee speculoosjes... Anny at de koekjes op ! Dat was een nieuwe stap in het genezen van haar mond !
Nadien at ze ook nog een ijsje (chocoladesmaak)...

Het is een behoorlijk ruime kamer, met alle voorzieningen, en ze kan eventueel in een rolstoel, ook eens in "het salon" gaan zitten...
Er heerst een soort huiselijke sfeer, waarvan je plots vaststelt hoezeer je dat hebt gemist in het hospitaal ... Niet dat daar iets tekort was, maar huiselijk kun je dat echt niet noemen. (Hoezeer de verpleegster en de specialist ook voor Anny zorgden, en haar hielpen.

Anny vertelde dat alle aanwezige verpleegsters kwamen afscheid nemen van haar, evenals de dokter. Toch tof ! De verzorging was er picobello !

Vandaag gaat ze wellicht al wat gesetteld zijn, en zal ik zien of we de juiste keuze hebben gemaakt, ook al twijfel ik daar eigenlijk niet aan.

Hopelijk wordt het niet te warm op de kamers, want het is hoogzomer en héét !

Tot de volgende ?

exit OLV Ziekenhuis Aalst....

Gisterennamiddag kwam de sociale assistente van het ziekenhuis om ons te melden dat Anny morgen (dus vandaag vrijdag 28 juni) rond twee uur verwacht wordt in Ronse in de palliatieve eenheid...

Anny was content, "Dan moet jij niet meer zo ver rijden! " ...

Ik kan niet ontkennen dat het een stuk makkelijker zal zijn. Ronse is van hier uit makkelijk bereikbaar. Ook voor veel vrienden en kennissen zal het een stuk makkelijker zijn.

en of we wilden zorgen dat het meeste gerief al mee was, zodat de mensen van de ambulance niet te veel werk zouden hebben... We zijn daar op 9 mei naar toe gegaan met één zak met wat nachtkledij, tandenborstel, en tandpasta en dergelijke... Door de behandeling met chemo en dergelijke, werden de pyjama's in ijltempo vuil, en werden we gevraagd om te zorgen voor wat meer ondergoed en pyjama's... Ik heb dan met Veerle inkopen gedaan, en de nieuwe voorraad meegenomen naar ginder... Dat maakt dat ik héél blij was dat ik er voor enkele handtassen gezorgd had (om telkens de was mee naar huis te brengen, en het gewassene weer mee te nemen...)... Twee van die grote winkeltassen vol, en dan bleef er nog een en ander, die ik heb klaargelegd, met een derde tas om mee te brengen met de ambulance.

Wie al naar het ziekenhuis is geweest, weet dat het een hele wandeling is om belast en beladen met die grote volle winkeltassen te "tjolen" (slouwen) tot aan mijn wagen in de ondergrondse garage... Maar we zijn er geraakt (anders zat ik hier nu niet te schrijvelen hé)

Op de baan weer de opstopping op de expresweg (Er is dan weinig expres te zien...)

Veerle heeft deze morgen weer alles netjes opgevouwen en een beetje deftig in een zak gestopt, om deze namiddag er mee klaar te staan als Anny daar toekomt.

Hopelijk is ze daar zo goed als iedereen ons voorspiegelde.

En hopelijk heeft ze nog een tijdje in een "comfortabele" situatie...
Eigenlijk is het een soort blij zijn met een wrange smaak... Ze is dichter, bereikbaarderderder, maar het is de rechte weg naar het einde..

't Is niet serieus...
djudedju.

Oh ja, ik nam ook haar telefoon mee, en geef hem haar vandaag terug... Het raadsel waarom ze bijna nooit er in lukte om tot een gesprek te komen is nu hopelijk ook opgelost. Ewoud heeft er eens aan gewerkt, en gisteren heb ik de telefoon opgenomen voor een binnenkomend gesprek, en alles werkt nu picobello... Hopelijk lukt het ook voor Anny, want ze vind de GSM maar een raar ding...

tot de volgende ? (Ergens ben ik toch wel tevreden, ik durf al weer eens woorden te vervormen, dat is lang geleden)

beter ?

Iedere dag zie ik haar beter worden.
Iedere moet ik mezelf voorhouden dat dit maar heel tijdelijk is.
Of...
Nee, meneer, nee, geen hoop, geen mirakels, de leukemie zit er nog, is tijdelijk wat uitgeteld door de onvolledige doses chemo, maar het zit er nog en kan ieder moment weer beginnen, en dan zal het snel gaan.

Wat zeg je tegen iemand die zichzelf voelt beter worden?

Ik weet het niet meer.
Het is verdomd lastig te liegen, en het is nog lastiger als haar toestand liegt tegen je.

Eén troost, de pijn tengevolge van de chemo is ook aan het weggaan. Alleen nog wat haar mond, en nog het meest haar lippen, zegt ze, al zie ik er niet echt nog iets aan.

Ik wou dat ik eens diep in haar denken kon kijken... Voelt zij ook die vage, valse, hoop ?
Ik durf er niet over te praten.
Ze verlangt wel dat ze naar Ronse zou kunnen...
Waarom ?

"Omdat jij dan niet meer zo ver zult moeten rijden..."
Anny, mijn Anny toch !
Zelfs nu denk je eerst aan mij.
djudeju
Wat voel ik me machteloos, klein, ...

Geen wonder dat we al zo lang bijeen zijn, zo lang zonder ooit ruzie te hebben... Dat komt vooral doordat je steeds eerst aan de ander denkt.

Liefde is geen laaiend, alles verbrandend vuur, het is een zacht smeulend hoopje kolen, die warmte geven en haast eindeloos warmte geven aan het leven
haast eindeloos...

djudedju

eindeloos einde

Iedere dag stap ik weer in de auto, op weg naar Aalst... In het weekend geen fileleed, maar soms wel omwegen of onverwachte haltes voor een koers of een evenement.

Vannacht eindelijk eens een volle nacht geslapen. Ik ben doodmoe.

Nu nog die hittegolf, en het zal wellicht nog wat zwaarder worden, en gevaarlijker op de weg, want het weer heeft duidelijk invloed op het rijgedrag.

En dan kom je in het ziekenhuis, je wandelt in de doolhof van oude en nieuwe gedeelten van het gebouw, je duwt op enkele liftknoppen en stelt je strategisch op, om alle deuren in de gaten te houden... Lift naar het zesde verdiep... Wandelen tot aan de de deur van de "gesloten" (geïsoleerde) afdeling; Bellen... Als er iemand is, wordt de deur vlug geopend, nadat je de reden van je komst hebt gemeld... Maar is er toevallig niemand aanwezig, (in het weekend zijn er minder verpleegsters !) dan gaat die bel (een vervelend deuntje) vijf minuten aan een stuk...

En dan kom ik binnen bij Anny. Kaal, mager, en meestal dubbend voor zich uit kijkend, wachtend tot ik er ben. Ben ik eens tien minuten later door files of iets anders op de weg, dan merkt ze dat op, en dan moet ik haar de reden vertellen...

Ik vraag of ze iets gegeten heeft, en vertel over de nieuwtjes van thuis, wie er langs kwam, wie er belde, wie er reageerde op de komputer... en dan zit je daar. De TV aan, eens bladeren in het TV-blad om te zien of er iets is wat haar interesseert... Maar ook dat vermindert, en ze ziet het niet zo goed meer...

Kwart voor drie ga ik weer naar huis. Op dat uur vermijd ik meestal de grootste verkeershinder, iets later en je zit er midden in. (Vooral daar waar het verkeer uit Brussel van de autosnelweg komt kan het héél druk zijn)...

Dan kom je thuis, in dat lege huis. Je praat tegen de parkiet en tegen de kanarie, en steekt die ellendige TV weer aan om het lawaai, en ik ga weer aan de computer zitten... Tot het tijd is om het avondmaal te nemen... Wat zit er nog in de frigo ? Of zou ik eens een eitje bakken?

Weer de TV en gedurende het nieuws terug naar de computer. Ik hoor naar het nieuws, maar ga alleen eens kijken als ik iets bijzonders hoor. Oorlogen en honger zijn zo'n dagdagelijks nieuws dat ik er niet meer voor recht sta. Trump die bijna een oorlog ontketent voor iets wat wellicht om die reden geënsceneerd is, doet me wel kijken en vloeken...

Politiek ! Bah !

Na het nieuws zet ik me om wat te kijken en om 8.30' uur of iets later doe ik die bak uit, en ga naar bed... Dat is in mijn geval nog een hele procedure, ik moet eerst mijn valse tanden uit doen, dan mijn neus spoelen, mijn middeltje tegen de "a-typische ouderdomsastma" inhaleren, mond goed spoelen, in ieder neusgat twee keer spuiten met nog een ander middel tegen de astma... en dan kan ik gaan neerliggen, een boek vastpakken en lezen tot ik voel dat slapen misschien zal lukken... Liefst een wat spannend boek, die de beslommeringen uit je hoofd haalt...

's morgens haast een identiek scenario, aangevuld met wassen en het bed opmaken, als het weer het toelaat het raam openzetten (niet vergeten dicht te doen voor je vertrekt naar de kliniek !)

Het haast dodelijk vervelende ritme zit er al zowat in...
Je denkt er op dat dit voortaan wellicht je lot zal zijn. Maar dan zonder de dagelijkse rit naar Aalst... Zou je dat missen ? Ik moet zoeken naar iets om mee bezig te zijn, en denk er aan om terug te gaan schilderen, dat deed ik graag...
Bij de mensen gaan ? Rommelmarkten? Nee... ik zie het niet zitten om zonder Anny ergens te gaan wandelen, te gaan klappen, hoogstens eens bij een goede vriend, alleen, waar je eens je hart kunt luchten...

Een grijze toekomst na deze trieste periode?
't zal allemaal zijn tijd moeten hebben...

... en dan is mijn situatie nog goed in vergelijking met die van Anny...
Voor wie benieuwd is waarom ze niet tijdelijk naar huis kan komen? Ik ben zelf maar een halve meer, en er zijn twee verpleegsters nodig om Anny te kunnen verzorgen... Die optie is er dus niet. Ik vind dat erg, verwijt me mijn lichamelijke toestand, maar ben ook daar weer eens, machteloos...

Je wordt geleefd.
Je hangt af van alles en nog wat, en je doet je best om zoveel mogelijk nog iets in handen te houden, je vecht tegen de vermoeidheid, het verdriet, de machteloosheid...

en toch... ik ben nog de beste van de twee...
Meer dan 50 jaar gehuwd, meer dan 50 jaar lief en veel leed gedeeld...
Ik kan het me zelfs niet voorstellen zonder haar.
Ik zit nu al tegen haar te praten en denk er halverwege de zin aan dat ze hier niet is... nooit meer zal zijn, tenzij dat medische mirakel er toch komt.
Niet durven hopen, niet durven geloven...

djudedju

tegen beter weten in...

Ik zei het je al: haar witte bloedcellen zijn in orde, haar beenmerg is in orde... en je ziet haar zo beteren. Ze heeft eindelijk minder pijn in de mond, ze kan weer praten, begint stillekens aan weer wat te eten... de vele blauwe plekken over gans haar lichaam zijn bijna weg...
Je ziet ze zo beteren !

Maar je weet dat dit slechts heel tijdelijk is.
Je weet dat de leukemie daar nog ergens zit, ook al is hij momenteel stil.

Je weet het heel goed;

en toch...

Toch geeft dit beeld je hoop.
Je weet dat het niet waar is, maar hoop is iets wat je niet zomaar aan de kant schuift. Hoop dringt overal en altijd door alles heen, ook door weten en door redeneren door...

Ik weet dat het zinloos is, maar toch... Mocht het toch eens lukken, mocht zij nu eens dat medische wonder zijn... Er zijn mensen die bidden tot de christelijke God, anderen tot Allah, en misschien zijn er of is er zelfs nog een ander opperwezen die de smeekbeden ontving... Ik smeek ook... en schrei inwendig, maak vuisten, ben woedend tegen dit onrecht, kruip ineen bij het weten, bij wat de specialist ons voorhoudt...

Ach
Je weet het wel
 en toch

Het doet goed nog even te kunnen praten, nog even elkaars hand vast te houden, een voorzichtig kusje... (nu mag dit weer, er is geen isolatie meer)

Ook al is het misschien voor maar heel even...

en waarom zou dat medisch wonder niet hier zijn

djudedju

moe

Ik ben versleten, kapot, steenstookedoodmoe...
Iedere dag zowat twee uur in de wagen en twee uur op bezoek bij vrouwlief, en 's nachts niet slapen of slapen "in beetjes"... Wakker, boek lezen, moe voelen, licht uit, proberen te slapen, na een uur, licht weer aan.. en zo voort...


En dan ben ik nog de beste, want Anny is doodziek. Met nadruk op...

Gisteren heeft ze wat yoghurt gegeten, en wat pudding. Ik vermoed dat haar maag gekrompen is door die paar weken zonder eten. Ze is zo mager... Er blijft haast niets meer over.

Haar handjes zijn nog velletjes rond wat beentjes.

Je zou ze willen aanmoedigen om nog en nog wat te eten, maar de verpleging en de dokter vinden wat ze doet heel goed, "een klein beetje met een keer"...Wellicht is de maag gekrompen tot haast niets.

In feite is ze nu in een toestand van "genezen"... Haar bloedcellen zijn OK, en dat kun je makkelijk zien aan het verdwijnen van de ontelbare blauwe plekken die ze had. Maar de ziekte zou niet verdwenen zijn, zit daar nog ergens in een hoek of een kant, om seffens weer aan te vallen... en dan hebben we geen verweer meer, dan kunnen we niet meer vechten met medicatie, dan zitten we alleen maar te kijken en te wachten op ... een verlossend einde. Want stel je maar eens voor, dat je leeft op een tijdbom, waarvan je weet dat hij zal ontploffen, maar je weet niet wanneer...

Voor ons is het erg, voor haar moet het wellicht nog erger zijn.
Het enige waar ze steun in vindt, is dat men die ziek makende medicatie niet meer kan geven... Want de pijn die ze daardoor had... De meeste mensen hebben wel eens een of een paar aften in de mond gehad, maar zij had een mond en lippen, slokdarm maag, darm vol met aften...

Geen wonder dat ze niet kon eten, ze kon amper wat water slikken, langs een rietje, om zo weinig mogelijk de pijnlijke lippen te beroeren... Heel voorzichtig nu en dan de lippen wat insmeren met een balsem, en nu en dan wat dinges om de mond te spoelen, die verdovend zou zijn, maar niet echt hielp, of hoogstens voor een korte wijle...

Je zou de pijn willen overnemen, al was het maar voor een uurtje, voor de twee uur bezoek... Maar dat kan niet, je kunt alleen toezien, meelijden... Het Woord medelijden krijgt plots een heel andere betekenis.

Die pijn is nu ook stilletjes aan het wegebben, er is geen invloed meer van die verschrikkelijke Chemo...

Geen "oef"... want dat is loslaten voor het einde.
Een vreselijk dubbel gevoel.
machteloos
haar hand eens vasthouden, en schrik hebben dat je dat handje pijn zou doen, want het is haast niets meer.
Bij het weggaan een voorzichtige kus - dat mag nu weer - er is geen isolatie meer, kiemvrij hoeft niet meer...
Schrik om haar pijn te doen, het is al zo erg...
machteloos

djudedju
het is niet eerlijk

Kiezen

tussen de pest en de cholera...
Dit is een gezegde, als men moet kiezen tussen twee slechte opties... en geen goed alternatief heeft.

Wij stonden voor de keuze, nog wat medicamenten slikken, om het leven nog wat te rekken, of kiezen om geen medicatie meer te slikken en zachtjes heen te gaan ...

Geen makkelijke keuze.
Eerlijk ? Mijn eerste reactie was vechten tot de laatste druppel bloed... Maar na een nacht wakker liggen bekeek ik het helemaal anders... Ik ben tot de overtuiging gekomen, dat ik geen recht heb om die keuze te maken. De enige die recht heeft is Anny zelf...

We hebben daar "rustig" over gepraat, de beide opties naast elkaar gezet...
Vechten - opgeven ?
Langer kijken naar het onafwendbare ?
Kiezen om zachtjes uit te gaan of kiezen om te weten dat het toch stopt, en dat we alleen wat uitstellen... misschien pijn hebben, wellicht veel nachten zonder slaap...

't Is geen eerlijke keuze
't Is niet echt kiezen, want je weet niet met wat of hoeveel je het "leven" kunt verlengen...
't Is gewoon : ben je het vechten moe?
't Is gewoon kiezen tussen de pest en de cholera...

Ze heeft na het gesprek nog een van die slapeloze nachten liggen denken, afwegen, en is tot de conclusie gekomen dat ze liever de korte strijd wil gaan, in een zo "comfortabel" mogelijke wijze (Palliatief zorgcentrum)...
Ik schrijf heel wat woorden in deze tekst tussen aanhalingstekens, omdat we eigenlijk de inhoud niet weten, niet durven bevroeden.

Het is voor haar niet makkelijk
het is voor mij en de kinderen niet makkelijk
maar we hebben allemaal begrip voor haar keuze.

We hopen op dat "comfort"...
Op een waardig en bewust afscheid in rust.

Ze is rustig, ze weet, ze aanvaard...

Het is moeilijk, maar onafwendbaar.
Ik wou dat ik eens los kon komen van dat knijpende verdriet.

djudeju
Het is toch zo verdomd hard

terminus

Sorry, ik had het te moeilijk om meteen te schrijven...
We kregen te horen dat, alhoewel alles er momenteel goed uitziet (witte bloedcellen, beenmerg), de ziekte niet weg is, en dat het onmogelijk is verder te behandelen...
Dat betekent dat ons hooguit nog een paar maanden rest.

We weten dit beiden.

Het is zeer moeilijk daarover te spreken.
We hebben wat opties, nog medicamenten slikken die het verdict misschien rekken tot die twee maanden, of geen medicamenten slikken en opteren voor een vluggere dood, zonder het leed verder te rekken.

Geef toe, dat is niet echt een keuze.

Gisteren was ik nog geneigd te opteren voor het medicament en het iets langer bij je houden, na de zoveelste slapeloze nacht vraag ik me af of ik wel het recht heb haar keuze te beinvloeden...

Het is zo moeilijk. Het is zo verdomd onrechtvaardig.

Je loopt voortdurend tegen het wenen aan, een krop in je keel. Onmacht, verdriet, radeloosheid.

Sinds we onze Koen verloren, zegt het geloof en zeker de kerk ons niet echt nog iets. De ambtelijke houding van de toenmalige pastoor, het herhalen van de kostprijs van de begrafenis... Ik begreep steeds beter de reactie van wijlen nonkel Julien, die duidelijk bepaald had dat hij geen begrafenisdienst in de kerk wilde... "Het past niet dat ze geld vragen op het leed van de mens !"... Zeker niet als ze heel duidelijk dat geld voorop lijken te stellen.

Het is ook moeilijk te geloven in de goede god, als die je zoon van je afpakt. (Al ben ik wel wat "jaloers" op de lui die in het geloof een steun vinden, een paraplu tegen de onmacht en het verdriet)

We geloven wel nog steeds, we hebben het gevoel dat het niet anders kan, alles zit zo wonderbaar in elkaar dat er wel een regulator moet zijn. Maar of die zich zit te bezig te houden met ieder ding, ieder levend wezen ??? Dat kan ik me echt niet inbeelden.

Ik geloof dan veeleer in een vorm van reïncarnatie. Daar zijn al heel wat sterke aanwijzingen voor geweest en nog steeds. (Voor wie het bijbels wil: ook in de bijbel spreekt men op sommige plaatsen van reïncarnatie !!!)

Het lijkt steeds meer en meer duidelijk dat dieren een verstand en een gevoelsleven hebben. Het wordt steeds duidelijker dat zelfs planten reageren op uitwendige zaken, en zelfs communiceren met elkaar... wellicht komt de dag dat we vaststellen dat ogenschijnlijk levenloze zaken in werkelijkheid ook reageren op uitwendige zaken... Als beweging een aanduiding is van leven, dan is ieder atoom levend.

Maar echt weten ? Nee, dat weet geen mens, al komen we wellicht steeds dichter bij het ontrafelen er van. Je moet maar eens gaan bladeren in de resultaten van de Noëtische wetenschap... Daar heeft men, met akkoord van de proefpersoon vastgesteld dat een mens op het ogenblik van het overlijden gewicht verliest...(echt waar ! Dit zou volgens hen dan mogelijkerwijs de "ziel" zijn.

Het zijn allemaal maar aanduidingen, en het is vooral een middel om in jezelf troost te vinden, het verlies kleiner te maken.

Ach, is dit een troost ? Niet echt. Je staat voor een verlies, en je weet wat zo'n verlies inhoudt, omdat je het al eens meemaakte bij het verlies van je zoon, je eerstgeborene...

Mijn oudste zus vloekt er bij ! (Wat voor haar héél uitzonderlijk is)... "Het valt altijd op jullie hoofd." "Dat is niet serieus !"... "Ma heeft veel tegengekomen, veel moeten dragen, haar grootmoeder heeft veel meegemaakt, veel moeten dragen en nu jij..." "Da's nie serieus !"... Nee zus, het is niet eerlijk, er is geen eerlijkheid in het leven. We kunnen slechts heel beperkt invloed hebben op ons leven. We kunnen ons leven rekken met antibiotica en/of andere geneesmiddelen, maar als het onze tijd is, dan helpen die zaken echt niet . Hoogstens om wat te rekken...

En zo zijn we weer bij diezelfde vraag... Wat moeten we doen, welke optie is de goede ?
Hecht je aan het leven boven de pijn uit, of opteer je de pijn te mijden ? Opteer je voor het "de natuur zijn gang laten gaan" of voor het slikken van medicatie die het leven misschien wat verlengt ???

Ik weet het niet, en ik denk dat niemand dit "weet"... We redeneren veeleer met ons hart dan met ons verstand in deze zaken...

Dit is geen oproep tot commentaar of goedbedoelde raad, zonder dat is het al moeilijk genoeg, uw medeleven is genoeg, is wel een steun...

Machteloos, radeloos, verdrietig...
djudedju

Geluid

't Klinkt misschien gek, maar gisteren konden wij voor het eerst in vele dagen, weer gewoon tegen elkaar spreken. Ze heeft nog steeds veel pijn, maar ze kon weer praten met geluid en verstaanbaar.
Dat is dan in ieder geval beter. Hopelijk blijft het zo. Want je durft nauwelijks nog te hopen op een of andere toestand.
Vandaag is het zus, morgen zo. Vandaag meen je een verbetering te merken aan X, en morgen zie je dat Y weer slechter gaat.
Eten gaat ook al een héél klein beetje, enkele slokjes yoghurt of een van die speciale drankjes... Meer niet. Maar zelfs dat ervaar je als een verbetering.

Veerle is nu ook ziek, nu ja, ze heeft een verkoudheid. Maar dat is genoeg om het contact met haar zoveel mogelijk te vermijden. Ik mocht eens besmet raken ! Want Anny verwacht me wel iedere dag, ze kijkt er naar uit. Ook al zit je daar dan grotendeels zwijgend naast elkaar. Je hebt niet altijd nieuws te melden hé ?

Maar als ik een paar minuten later ben, dan merkt ze op dat ik "zo laat" ben...

Ik kan nu geloven dat de chemo als zwaarder ervaren wordt dan de ziekte zelf ! Want ze was alleen altijd moe, en verloor alle eetlust. Pijn was er niet en zich ziek voelen was er ook niet echt, buiten dat moe zijn en futloos zijn. En de chemo op zich is eigenlijk ook niet zo erg, maar door het doden van alle snelgroeiende cellen, doodt je niet alleen de kankercellen, maar ook de cellen die instaan voor het verweer, en de minste besmetting wordt dan een dodelijke ziekte...  Maar je ervaart dat wel als de chemo die je ziek maakt.

Er zijn ook kankers die wel pijn doen, en ik denk daarbij aan de specialist waar ik vroeger bij ging in Kortrijk, voor mijn rug. Die man kreeg een hersentumor, en we hoorden dat hij echt huilde van de pijn. Misschien zou de leukemie op de duur ook pijn doen ? Ik weet het niet.

Wat ik vooral ervaar is de machteloosheid en het gebrek aan echt lichamelijk contact. Je bent haast bang om haar hand vast te houden, er moest eens een bacterie of een microbe of een virus moeten op zitten, ondanks het zorgvuldig wassen met alcohol... Bij het heengaan een kusgeluidje door het steriele monddoekje werpen... Ik heb mezelf noch Anny ooit ervaren als mensen die hele dagen elkaar zaten te "bepotelen", maar je kunt niet geloven hoezeer je dat contact mist als je het niet kunt of moogt hebben. Dat zit allemaal in dat zelfde grote pakket Machteloosheid, met hoofdletter...

Vandaag is ze reeds meer dan een maand gehospitaliseerd... Herinner je je nog dat de specialist zo tevreden was en hoopte dat ze binnen een maand naar huis zou mogen??? Nu zitten we wellicht in het scenario dat hij ons voorspiegelde bij ons eerste contact... " 't Is iets voor maanden !"

Maar dat is allemaal niets als ze maar weer thuis komt.

machteloos
zuchten
vloeken
smeken
snikken
bidden

noem maar op en zet het maar in datzelfde kader: machteloos.

djudedju

oeverloos

... je zwemt, in de hoop dat je naar de oever zwemt, maar als je geen oever ziet, als je te maken hebt met stromingen, eb en vloed, dan lijkt dat haast niet te doen, niet te bereiken.

Gaat het vooruit ? Ze is wakkerder, meer alert, haar kleur is beter, de zuurstof heeft ze niet meer nodig, maar nu heeft ze een gezwollen hand en een gezwollen voet. Gisteren was dat rechts, vandaag links... Water. Ze krijgt nu bovenop ook nog vochtafdrijvers.

Ik denk dat de specialist gelijk heeft, het zal nog een tijd zwalpen van het ene naar het andere, tot ze sterk genoeg is om echt die dingen te bevechten. Het andere alternatief durf ik zelfs niet te denken.

Wat voor mij beter is, is dat ze nu blijkbaar wat meer terug leeft in de dagtijd, en hopelijk slaapt in de nacht.

Iedere dag ben ik daar naartoe getrokken, en dan zit ik daar, en ik vertel alles wat ik hoorde, wie belde, wat ze zegden... en val op den duur stil. Als ze iets antwoordt, dan moet ik het soms drie keer vragen voor ik het begrijp. Die mond doet nog steeds zo verschrikkelijk pijn...

En iedere dag zien we iets beter en groeit de hoop, en iedere zien we iets anders wat slecht is, en durven we niet te hopen.
Je zit er bij
je kijkt er naar.

Hard.
Hart.

"stabiel

... maar kritiek" Dat zijn de woorden van de specialist.
De witte bloedcellen zijn weer wat toegenomen (positief !) maar ze zit nu met veel slijm op de luchtwegen en krijgt zuurstof (negatief), de ontsteking van de mond en het spijsverteringsstelsel lijkt wat beter (positief)...
En je zit er bij, en je kijkt er naar...
"'k Ga nog eens bellen..."  "Waarvoor wil je bellen? "  "Mondspoelen"... Ik moet eigenlijk iedere keer twee soms drie keer vragen wat ze zegt. "De verpleegster zegt dat ik u dat mag geven..."  "Neenee..."

De verpleegster, een lieve Poolse dame met een wat Duits klinkend accent, zegt dat ik dat mag geven... "Ze wil het niet van mij..." "Toch, toch" zegt de verpleegster, terwijl ze nog eens de wat verdovende en ontsmettende mondspoeling toedient...

"Ik ga iets eerder voort, Bart komt straks van zijn werk langs... "  ze knikt.

De vrijdag is filedag... Het vroeger weggaan resulteert in even laat thuiskomen. Ik zit nog niet neer, als de bel gaat en Bart er is...

Hij was de donderdagavond geweest, maar ze lag bijna heel de tijd te slapen... "Ja, dat is bij mij ook zo... Ze maakt van de dag haar nacht en van de nacht haar dag..."

Je voelt je zo verschrikkelijk machteloos, je zit daar niets te doen, en toch wil je er naar toe.

Weet je, liefde kan pijn doen. Het brandt.

Djudedju

Waar hebben we dat verdiend ? Nergens. Je verdient die dingen niet, ze zijn er gewoon.
Maar er vallen wel heel wat van die dingen hier bij ons.
Waarom meer bij de ene dan bij de ander?
Ik heb geen antwoord, er is geen antwoord.
Je moet er gewoon weer eens door, voor de zoveelste keer, door de zoveelste beproeving.

djudedju

kijken

De verpleegsters vertellen me dat ze van haar nacht de dag maakt en van de dag haar nacht.

En daar zit je dan.
Ze slaapt.
Als je iets zegt, antwoordt ze haast onverstaanbaar, door die ontsteking in haar mond.
En ze slaapt weer in.
"Zal ik de TV opzetten ?" Ze knikt, "Moet je je bril ?" Ze knikt. Ik geef haar bril, zet de TV aan, en ben alleen aan het kijken.

" 't Is Thuis !" Ze trekt de ogen even open, knikt en sluit na enkele tellen de ogen weer.

En dan denk je bij jezelf "Laat ze maar gerust, laat ze slapen, dan heeft ze wellicht minder besef van de pijn...."

Je zit daar dan te zitten. Toch weet ze wat er gebeurt ! Gisterenmiddag zat ik in een file waardoor ik een vijf minuten later was dan anders... "Ge zijt laat ?"

En als ik rond drie uur weer weg ga "Je hebt veel aan mij gehad hé ! Ik lig altijd maar te slapen...

Haar toestand is stabiel, maar slecht... dixit de specialist. Haar ontsteking leek gisteren iets beter, maar gisteren weer slechter. Ze krijgt nu nog een antibiotica erbij (dus twee !)... Haar witte bloedcellen stijgen niet verder. Door de onsteking ?

Mijn hart krimpt in elkaar als ik maar aan haar denk... dus heel vaak.
Vannacht een geweldig onweer en verschrikkelijk regenen. Je wordt wakker van de donderslagen. Zou het in Aalst ook zo lelijk doen? Je gaat slapen er mee, je wordt er mee wakker.
En je slaapt niet meteen in... Boek nemen... lezen zonder te weten wat je leest, herbeginnen...
Licht weer uit doen, luisteren naar de regen.

Ik moet toch weer in slaap gevallen zijn, en wordt om zes uur wakker.
Vlug naar beneden, het rolluik van de voordeur optrekken, zodat Veerle binnen kan, terug naar boven, turnen (Want mijn rug doet steeds meer pijn met die dagelijkse ritten)... Me wassen en naar beneden, waar Veerle al aan het koffiezetten is...
"Hoe was' t met mama?" Ze heeft gisteren al gebeld daarvoor.
Maar ze wil horen hoe het is, en weer horen, en weer, purend naar wat goed nieuws... Maar het enig is "Ze is stabiel"

Kon ik maar wat van de pijn over nemen, haar wat laten recupereren...
djudedju

Machteloos
Kijken lijk nen uil op nen kluit
Kijken lijk nen 'ond op een zieke koe

Zowel in het Oost- als in het West Vlaams klinkt het zinloze door.
Het brengt niet op, en toch ben je er naartoe getrokken...
Iedere dag weer.
Je kunt de baan ondertussen haast dromen.
De parking is vertrouwd
de ziekte niet.
Straks ga ik weer, zit terwijl ze slaapt naar dat kale kopje te kijken
droom er van
ben er mee wakker...

Kon ik maar.

bergop

Ik - en de verpleegsters blijkbaar ook - heb de indruk dat het weer iets beter is. Maar die verschrikkelijke ontsteking van haar mond en het ganse spijsverteringsstelsel blokkeert een snellere opbouw... Ze kan nog steeds niet eten, het doet té veel pijn.

Het spreken gaat al weer iets beter, maar ik kan mezelf wel slaan als ik nu en dan iets niet begrijp, en het nog eens moet vragen, want je ziet dat dit pijn doet.

Maar het gaat al iets beter...

(Ben ik nu mezelf en haar aan het troosten?)

Deze winter hebben ze weer eens de lindeboom voor mijn deur volledig kaal gesnoeid. Als je hem zag staan, was het haast onmogelijk je voor te stellen dat er nog leven in dat stuk hout zou zitten, maar nu zie je ten allen kante nieuwe scheuten komen...

De bananenboom was niet meer te zien, maar is druk bezig uit te lopen...

Het is dus niet omdat het er belabberd uitziet, dat het hopeloos is.

Een mens troost zich met wat voorhanden is.

Ze kwamen de "plakker" aan haar katheder afdoen en vervangen door een nieuwe. De huid er onder is rood en pijnlijk. Bloedtrekken. Weer een nieuw blauwe plek naast al die andere. Moest iemand vertellen dat ze slagen kreeg over het ganse lichaam, dan geloof je het meteen, overal grote blauwe plekken, die reeds wat aan het verkleuren zijn... Wat hebben ze allemaal met je gedaan?

Nieuwe baxter... Moet er vandaag weer bloed gegeven worden ook ? Nee, morgen wel en ook bloedplaatjes. Ze gaan ook weer wat morfine geven om de pijn in haar mond wat draaglijker te maken.

Op de TV staat thuis te spelen ( in de namiddag)... Ik erger me weer aan die bietekwieten in al die soaps, die telkens weer het geluk van voor hun voeten wegstampen... Er zijn er wellicht geen meer die nog geen buitenechtelijke relatie hadden met zowat alle andere spelers... en nergens spreken ze zoveel van liefde als daar waar ze het voortdurend vermassacreren en naar de verdoemenis helpen. Dju... En hier, hier zit je dan, inwendig te verdrinken in een zee van ongestorte tranen (Ze zouden het eens moeten zien ! Een vent mag dat niet tonen toch)

Als het voor mij al zo lastig is, hoe erg moet het dan niet voor haar zijn?

In het leven zit noch recht noch onrecht... Je moet genieten van ieder goed moment, en je moet door ieder slechte dag. Ook al zijn het er zoveel dat het wel eens moeilijk wordt om voort te doen, voort te leven, voort te glimlachen. "Wat gaan jullie nog allemaal tegenkomen?"
Ja, wat gaan we nog allemaal tegenkomen?
Best dat we het niet weten.
Best dat we er in slagen die zware trieste dingen nadien netjes in te pakken en ergens diep weg te stoppen in dat bizarre menselijke brein.
Best dat we ieder goed moment weer savoureren, en genieten, en al het verdriet verstouwen naar het hok " Nooit meer opendoen"...

Gek dat we dat kunnen.
Goed dat we dat kunnen.

Anders zou het wellicht niet te doen zijn.
't Gaat beter !
't Gaat beter !!!
Hoor je me ? 't Gaat beter !!!

djudedju

Compassie

Mede - lijden...
Je wil een deel van de pijn, ja, alle pijn over nemen om haar wat beter te zien.

Gans haar mond, lippen inbegrepen, zijn ontstoken, en als ze naar het toilet moet, dan blijkt dat ook ontstoken en pijnlijk. Ik heb het vermoeden dat de gans de spijsvertering, van mond tot kont, ontstoken is.

Zo erg dat het spreken pijnlijk is, en je haar niet altijd meteen begrijpt. Sommige medeklinkers doen blijkbaar meer pijn en worden vermeden.

Het belet haar ook om te eten.

Haar ondertussen kale hoofd op de witte kussen...

Je voelt je zo machteloos. "Hoe is't ?" "Beetje slechter"... "Je ziet er nochtans wat beter uit. " Als de verpleegsters binnen komen om haar op het toilet te helpen, zeggen ze, ongevraagd, "Ze is weer wat beter hé?"...

Geen koorts, bloeddruk iets aan de hoge kant "Het is beter iets te hoog dan te laag !" (de verpleegster).

Machteloos.

Als het een kennis betreft, dan zeg je makkelijk " Ik ga een kaarsje branden, voor haar bidden"... Als je er bij zit, rechtstreeks betrokken, dan vloek je in jezelf ! Dan wil je vechten, dan wil je die ziekte er uit kloppen, schudden, stampen...

Onmacht.

Een "Goede" God ?

djudedju Ik ben Job niet, ik wil geen nieuwe vrouw, geen nieuwe zoon.
Ik was en ben wreed content met wat ik heb en had.
Geen vervanging, behoud, knus, vertrouwd, eigen..

Ik verlang al om er weer die paar uur er bij te zitten... Veel vertellen doe ik niet, ik wil haar het pijnlijke antwoorden besparen.

Vechten ! Volhouden ! 't Betert wel weer ! Je hoort dat de verpleegsters het ook zeggen !
Ik zie je zo verdomd graag !

dju

Broeder Chemo

Van het ogenblik dat dit woord - Chemo - valt, begin je eigenlijk wat te panikeren. Je hoorde immers talrijke verhalen over "hoe ziek je wel kon zijn van die chemo"...

Nu hebben we volop te maken met dat verschrikkelijke geneesmiddel, dat eigenlijk geen geneesmiddel is, maar pure vergift.

Chemo dient om alles wat een "snelgroeiende cel" in je lichaam is, te doden. Dat is ook de reden dat je haren uitvallen, haren zijn snelgroeiende cellen.

De ramp is zo ook meteen gegeven ! ALLE snelgroeiende cellen dus ook de goede cellen, de cellen die de eerste verdediging vormen tegen ziekte. Met andere woorden, door de chemo wordt je verschrikkelijk teer voor allerlei besmettingen, en zelfs het kleinste, normaal onschuldige bacterietje krijgt vrij spel in een lijf waarin de weerstand volledig is uitgeschakeld.

Onze ervaring is dan ook dat het verkeerd is te stellen dat je ziek bent van de chemo, je bent ziek doordat de chemo alle weerstand heeft uitgeschakeld. Misschien zijn er ook soorten chemo waarvan je onpasselijk bent, maar dat heb ik niet gezien bij mijn Anny, wel zag ik, hoe het gebrek aan weerstand haar verschrikkelijk ziek maakte... Zo ziek dat we vreesden (en nog vrezen) dat we haar zouden kunnen verliezen.

Nu pas begrijpen we de specialist die voortdurend wees op verschrikkelijke moeilijkheid om een dergelijke ziekte te overwinnen...  Het geneesmiddel is haast erger dan de ziekte ! Dat is niet helemaal juist, maar de ziekte zie je amper, de ziektes die ontstaan door het gebrek aan weerstand zie je wel, en heel erg, haast te erg.

Het is erg dat haast oeverloze gevecht te aanschouwen, hoe erg moet het dan wel niet zijn het te doorstaan?

Eergisteren was het zo erg dat we vreesden voor het ergste. Ook de specialist maakte ons attent op het gevaar van de situatie, maar ook zonder deze verwittiging was het duidelijk hoe erg het was. Gisteren was het - gelukkig - weer een heel stuk beter. Ze krijgt antibiotica en men poogt het herstel van haar eigen (goede) cellen weer in gang te krijgen.

Het verschrikkelijke van zoiets is de onmacht.
Je kunt niets doen, niet als patiënt, niet als toeschouwer.
Je staat erbij en je kijkt er naar...
En inwendig ga je haast evenveel kapot als de zieke.
Zij lichamelijk, wij geestelijk, in een mee-leven, in een mee-vechten.

Plots zie je hoe broos het leven eigenlijk is...

Vechten, meisje ! Vechten !!!
We kunnen je echt niet missen !

The Beast

Eerst sta je stom, verbijsterd, te klein om het vast te kunnen pakken.
Dan wil je niet dat "vreemde" mensen het weten.
Je leed is te persoonlijk om het te delen.
Hooguit met enkele familieleden en goeie vrienden.

Je gaat van verschieten naar schrik, van schrik naar onmacht, van onmacht naar een zwemmen in een stormachtige oceaan van leed.

Och, we hebben heel wat keren kunnen repeteren: we verloren een zoon, we hadden te maken met diepe kwetsuren, die leed, wrede onmacht bij wat er gebeurde met een paar kleinkinderen, we kregen opnieuw te maken met leed, onmacht, verdriet toen bleek dat -wellicht mede daardoor - die kinderen hopeloos verdwaalden in onze maatschappij... Ondertussen een dreiging van borstkanker met een operatie en oef! geen kanker, huidkanker, operatie, oef! net nog niet kwaadaardig... Chronische rugpijnen voor mij al 25 jaar, voor Anny ook al een jaar of vijf...

Wij telden nooit op.
Wij ondergingen, vloekten, zuchtten, weenden en herpakten ons, en bouwden een nieuwe wereld op die wij aankonden. En maakten er steeds weer het beste van, en vergaten het verleden zo goed mogelijk. We leven nu.

en nu dit...

Iedere dag ga ik naar Aalst, naar de kliniek, iedere dag zit je bij haar, probeer je te troosten, te sterken, te helpen... Ik kocht voor haar, die nooit met die dingen wou werken, een GSM, en leerde haar alleen hoe ze moest oppakken en hoe ze moest bellen. Sms-en en dergelijke, een bestand met telefoonnummers liet ik allemaal achter... Ze moest - nu zeker niet - bezig zijn met dingen die, op zo'n moment te moeilijk zijn, omdat je eigenlijk maar op één ding meer denkt.

Je gaat van die beperkte kring van intimi toch wijder in het mededelen van die verschrikkelijke situatie waar we voor staan, omdat we het eens moeten kunnen vertellen, omdat - hopelijk - gedeeld leed half leed is...

Je ziet hoe de chemo de weerstand van dat lichaam breekt, en hoe men strijdt om dat wankele evenwicht tussen vernietigen en herstellen te vinden, en hopelijk stilaan het gevecht te winnen. Genezen zit er niet meer in... Als alles goed gaat, dat bereiken we een stabiel evenwicht, wat dat ook mag zijn, wat dat ook mag betekenen voor je manier van leven... Hopelijk lukt het !!! HOOP !

En dan gaan we weer, voor de zoveelste keer, leren leven met de situatie waarin we zitten.

Misschien kun jij ook bidden, ook een kaarsje branden, ook vloeken in onmacht, ook zuchten, schuddebollen en zeggen "Het is niet eerlijk".

Leven is iets zonder garantie.
en ... als liefde geluk is, dan hebben wij desondanks zeeën van geluk...

djutoch !

olifantengras

Zo net hoorde ik dat er hier in ons landje percelen olifantengras zullen worden aangeplant, omdat dit nog veel meer CO2 omzet dan een bos van dezelfde grootte...

Dat doet me denken aan onze planten.
Neem nu tarwe... om maar iets te nemen... Ooit moet dat, in een heel ver verleden een soort gras zijn geweest, waar je kleine korreltjes zaad kon uithalen, en die je konden de winter doorhelpen... Door selectie na selectie na selectie, zijn ze gekomen tot wat wij nu kennen als tarwe. Het is haast niet meer te geloven dat dit ooit een grashalmpje moet zijn geweest.

Denk aan de tomaten, die in een redelijk korte tijd zijn gekweekt in talloze variëteiten, en eigenlijk komen ze van een soort plant uit de familie van de nachtschadigen... en gaven wellicht kleine eetbare bolletjes... Een beetje te vergelijken met de huidige boksdoorn (Goyi-bessen), die ook maar kleine besjes bieden, maar waar ze bezig mee zijn om dat massaal te kweken, en waar we wellicht binnen afzienbare tijd ook veel grotere bessen zullen van plukken...

Neem ons varken... Dat komt van een of ander (of van enkele ???) wilde varkens voort. Door selectie hebben ze van dat wild agressieve dier ons varkentje gekweekt, een dier dat je echt niet meer kunt vergelijken met zijn wilde voorganger.

Kijk naar de hond, die voortkomt van de wolf... Zie jij nog wolf in dat kleine chihuahuatje of in die enorme Ierse Wolfshond ? ...

Onze voorouders hebben zonder kennis van DNA en erfelijkheid toch maar zodanig selectief gekweekt, dat we van heel wat zaken haast niet meer kunnen denken van welke voorouder die plant of dat dier nu eigenlijk stammen.

Ze zijn er bovendien in geslaagd om planten en dieren die uit andere klimaatzones kwamen, aan te passen aan ons klimaat... Voor mijn deur zie ik weer maïs opkomen... een plant uit Zuid Amerika, die het bracht tot een van de voornaamste voedselplanten, weliswaar bij ons meer voor dierenvoeding, maar in andere gebieden ook variëteiten voor de mens.

Van het wilde paard(je) kweekte men honderden verschillende rassen, en zien we enorme machtige dieren zoals de Brabander en het Vlaamse paard (ze hebben in heel wat landen ook van die machtige dieren !!!) Wij zijn geneigd te denken dat ze gekweekt werden voor het zware werk, maar ze werden net zo goed gekweekt om de ridders te dragen in hun loodzware harnassen...

Eigenlijk zien we véél meer dieren en planten die aangepast zijn aan ons leven dan dat we nog echte oorspronkelijke wilde dieren zien.

Denk niet dat alleen de mens dieren importeert ! Heel wat dieren komen zelf naar andere streken, door klimaatswijziging, of door verandering van de levensruimte... Een van de best gekende is hier wel de Turkse tortel, die zo succesrijk is, dat we haast geen oorspronkelijke inlandse tortels meer zien.

Ik ben een boekenworm... Ik lees heel wat boeken, ook SF... Ooit las ik zo een boek over een wereld waar de mens haast verdwenen was, en de wereld bewoond werd door dieren, die haast allemaal afkomstig waren van onze kweekproducten... Beangstigend, als men die sterke ingekweekte eigenschappen plots ziet gebruiken tegen hun scheppers.... Ach, ik weet wel, het is maar een boek, een verzinsel... Maar toch denk ik er wel eens over na...

... u ook ? ...

Heb je het gehoord ?

Echt, heb je geluisterd naar de politici, en naar wat ze allemaal beloven?
Ben je echt vergeten wat ze de vorige keer beloofden en helemaal niet deden - wel integendeel !
Weet je echt niet meer dat de dingen waarvoor je besloot te stemmen voor partij x of z, helemaal niet uitgevoerd werden, wel integendeel.

Ben je het nog niet moe ?

Heb je echt nog het gevoel dat onze verkiezingen democratisch zijn ?

Ik niet.

Wat is democratie ?

Wij danken het systeem min of meer aan de oude Grieken. Die hadden een systeem uitgedokterd, waar bij de vrije mannen hun stem mochten uitbrengen, en zo bepalen wie er zou regeren over de stadstaat Athene. Er was ook een procedure voorzien om een dictator aan te stellen voor een welbepaalde tijdsduur.

Geen stemrecht voor de vrouwen, geen stemrecht voor slaven, voor vrouwen...

Maar dat was het begin van ons begrip democratie.

Het was in die tijd echt wel een revolutionair systeem, maar zeker niet het optimale, het was een systeem waarbij er geen sprake meer was van een tirannie, maar er werd slechts gekozen door een kleine minderheid.

Ons systeem is, als je het daarmee vergelijkt een beter systeem.
Wat is er dan mis gelopen?

De twee voornaamste reden van het deficit van onze "democratie" zijn de volgend:

- Wij zien vooral politici, die van de politiek hun beroep hebben gemaakt. Hoe kun je nu verwachten dat deze beroepsmensen ooit een maatregel zouden treffen die niet in het voordeel is van hun groep, hun beroep. Zij vertegenwoordigen misschien nog in de verste verte iets van waar hun partij voor staat, maar hebben geen enkele echte binding meer met het volk die ze zouden moeten vertegenwoordigen. Men heeft zelfs een systeem ingebouwd, waarbij niet-verkozenen kunnen opgeraapt worden (ge-coöpteerd), zodat hun beroep toch enige zekerheid biedt, los van de wil van het volk!

- Maar wat ik nog erger vind, is het feit dat men een systeem heeft uitgewerkt, waarbij iedereen een partij kan oprichten. (Mits te voldoen aan enkele voorwaarden, ondermeer x aantal handtekeningen van symphatisanten)... Het gevolg is dat we nu een heel pak partijen zien, die elk een deel van de stemmen krijgen. (Ik moet vaststellen dat het eigenlijk nog erger is: men heeft in ieder landsdeel te maken met dit verschijnsel, waardoor je je min of meer kunt stellen dat we veel te veel partijen hebben, maar dat je die ook nog eens maal twee moet nemen... En vaststellen dat ze, ook al heten ze broederpartij of zusterpartij, ze helemaal niet meer voor hetzelfde staan !!!!)
Het gevolg is dat men eigenlijk niet meer tot een regering kan komen waar een duidelijke lijn in zit. Men moet immers ieder regerende partij iets van haar wensen toestaan, waardoor eigenlijk geen enkele kiezer nog iets terug vindt van wat "zijn" of "haar" partij beloofde, ook al zit die in de regering.

Willen we dit oplossen, dan moeten we terug naar een drie-partijen-systeem. Daar hebben we de quasi zekerheid dat er een regering komt, waar de kiezer nog iets van waar hij voor koos kan herkennen. Vanaf het moment dat je meer partijen hebt, krijg je geen duidelijke lijn meer, maar een mengelmoesje van diverse partijtjes...

De logica zegt ons ook dat we van de beroepspolitici af moeten !
Om dat te bekomen zou men moeten stellen dat men slechts één keer kan verkozen worden.

Ik weet wel dat het niet helemaal klopt, maar ik vind het niet logisch dat een minister de ene keer bevoegd is voor openbare werken en de keer daarop voor het onderwijs, gevolgd door een ambtstermijn als verantwoordelijke voor de landbouw en visserij... Dat geeft mij en wellicht ook u, helemaal geen vertrouwen. Natuurlijk weten we dat het in werkelijkheid de kabinetten zijn die alles uitstippelen voor hen, maar waarom dan niet meteen voor die kabinetten kiezen??? 
Er zijn heel wat mensen die tegen de koning zijn, omdat ze het niet logisch vinden dat je een dergelijke functie zo in de schoot kan vallen omdat je toevallig in dat gezin geboren bent... Ik maak in feite dezelfde redenering voor de politici ! Waarom zou een politicus ( beroep!) plots de geschikte persoon zijn om te bepalen hoe het onderwijs moet gaan werken, of hoe en waar openbare werken moeten gebeuren...

Niet logisch !

Naar mijn mening zouden we eigenlijk beter af zijn zonder al die politieke poespas.

Veel beter zouden we kunnen kiezen voor de kabinetten, waarbij de keuze zou moeten gaan naar links, rechts, of midden... En we daar opteren om echt bekwame mensen, die geschoold in het passende beroep kunnen de lijnen uitzetten voor het beleid in die of die sector... Dan zouden we alvast kunnen kiezen voor bekwame mensen, en voor een echt beleid (Progressief of behoudend, of groen of ergens in het midden...)

Een tweede vaststelling is dat we steeds meer evolueren naar een maatschappij waar we haast allemaal bereikbaar zijn. Het zou dus steeds eenvoudiger worden om via de moderne middelen (computer, gsm...) rechtstreeks het volk te raadplegen.

Maar ja... dan zouden we meteen een heel pak werkloze politici hebben, die plots zouden vaststellen dat wat ze bepaalden voor pensioen, voor werkloosheid en dergelijke meer, eigenlijk wel héél erg laag is....

djudedju

Morgenstond

Vanmorgen, terwijl ik aan het turnen was, zag ik de zon boven de horizon rijzen, een mooie roodoranje bol...

Fout !

De zon rijst helemaal niet boven de horizon ! De aarde draait zo dat de zon weer zichtbaar wordt !

Dit is een klassiek voorbeeld van de misleiding die we op allerlei vlakken dagdagelijks ondergaan. Lees de bijbel, de koran, de Tora, en stel vast dat een deel van de teksten eigenlijk nooit belicht wordt, en dat wat eigenlijk veel minder belangrijk is, heel erg in de kijker wordt gezet...

Dat is ook zo in ons dagdagelijkse leven.
Zaterdag zat ik hier met een manneke dat binnenkort zijn plechtige communie gaat doen. Hij is grootgebracht in een wereld waarin andere, nieuwe waarden bestaan, andere dan in mijn jeugd.

Ik heb hem daar niet op gewezen, ik heb hem gewoon verteld over "hoe de vrouw in het arbeidscircuit terecht kwam"... Hoe idiote wereldoorlogen de noodzaak deden ontstaan om de vrouwen in de fabriek te zetten, te boeren, zaken te doen... Dat was dan een volkomen nieuw iets.

Wat eigenlijk als een dwang uit noodzaak was ontstaan, is nu een recht geworden en heeft het begrip "vrouw in de maatschappij" helemaal veranderd.

Ik spreek me niet uit over goed of slecht...
Maar het is een feit dat wij nu een maatschappij hebben waar dubbel zoveel mensen moeten tewerkgesteld worden dan in de oude maatschappij, voor die grote oorlogen.

Vrouwen hebben een andere positie ingenomen in de wereld, en nog steeds zijn niet alle zaken uit de geschiedenis volkomen aangepast aan dit eerder nieuwe gegeven.

Met andere woorden, we leren nu dat we een héél andere plaats hebben in het geheel, want het geheel is veranderd. De waarheid is anders. De uitleg is anders.

Is dit slecht ? Is dit goed ? Noch het een noch het ander, het is een evolutie die misschien blijvend is, misschien naar een nog totaal andere systeem zal evolueren.

In het begin van de robotica leerde men ons dat dit geen aanleiding zou geven tot minder tewerkstelling, er moesten immers mensen werken aan het vervaardigen, ontwikkelen, onderhouden van die robotten ook... Maar ondertussen is de evolutie zo dat we wel heel duidelijk zien dat er wel arbeidsplaatsen verloren gaan, en dat niet alles kan worden opgevangen met nieuwe jobs, nieuwe uitvindingen, nieuwe producties, zelfs niet met het maken van werktuigen die geprogrammeerd stuk gaan na x aantal uren werken...

We gaan dus bijna onvermijdelijk of naar een nieuwe maatschappij, of naar een nieuwe oorlog waardoor er plots geen overschot meer zal zijn van arbeidskrachten... Maar ook de manier van oorlog voeren is helemaal anders... Bombardement door drones, veel efficiëntere bombardementen... zodat er relatief minder burgers sneuvelen.

Wij kunnen alleen leren door de mist van de misleidingen kijken... en ondertussen vaststellen dat dit soms wel héél moeilijk is. Neem nu de klimaatsverandering... Geleerden verdedigen zowel de verandering van klimaat, waar anderen dit afzweren en evengoed met "bewijzen" komen... Zodat er nu mensen zijn die elkaar gaan bekampen, in een strijd van believers en nonbelievers...

Ach, we kunnen alleen maar proberen door de mist heen te turen... En niet te vergeten dat het niet altijd is wat we menen te zien ! Denk aan de zon die helemaal niet boven de horizon rijst !

tot de volgende ?