 |
| Creation of the Sun and Moon by Michelangelo, face detail of God. (Photo credit: Wikipedia) |
Een engel lijkt wel een beetje een soort tussenfase tussen God en de mens. Maar in de Christelijke versie is er een deel van die engelen in opstand gekomen tegen God, en dat zijn nu duivels, die de mens proberen te verleiden tot zonde.
Het is allemaal een beetje abstract. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat men de religie(s) steeds maar meer en meer heeft ontwikkeld, tot een grote warboel. Eigenlijk zou voor mij religie een heel simpel iets moeten zijn: God, en de plicht als mens goed te zijn voor de medemensen en eerbied hebben voor God of Goden. Maar men heeft het zo nodig allemaal willen gaan uitleggen en gaan inkleden in mooie verhaaltjes. Toen iemand vroeg: "Waarom heeft God het kwaad toegelaten op de wereld ?", toen moest men zo nodig een uitleg gaan fiksen, een uitleg waarbij je hoort dat het kwaad niet van God komt, maar van... in ons geval de duivel. Duivel ? Ja, je weet wel die opstandige engelen. Opstandige engelen? Wie heeft dan die engelen opstandig gemaakt ? Geen antwoord. Die vraag werd toen, bij het schrijven van het verhaal, niet gesteld.
Wij hebben het geluk dat we in het Christelijke geloof, dat stuk Joods verleden hebben opgenomen. Daar kunnen we zien hoe God eigenlijk geëvolueerd is van een wonder wezen, tot een almacht in één idee, er is maar één God. In het begin van de bijbel is dit helemaal niet zo duidelijk ! Bovendien was het een figuur die net als de Goden uit de Romeinse mythologie, soms een stapje in de wereld zette ! We lezen immers over de zonen van God...
Het is een beetje gek dat men het verhaal eigenlijk nooit ten gronde heeft geredigeerd, her-opgesteld. Mocht ik de beslissing hebben genomen wat nu eigenlijk de echte bronnen en wettelijke bronnen waren van ons geloof, ik zou van de occasie hebben geprofiteerd om er de "foutjes" uit te halen. Dat van de zonen van God en van de reuzen en dergelijke zou ik weg geradeerd hebben. Het verhaal zou er wat reëler hebben uitgezien.
Maar eigenlijk heeft het wel zijn charme te zien hoe het geloof van de mensheid eigenlijk in stappen is gebeurd. En ik vraag me af, of in die tijd er ook al mensen waren zonder geloof... Ik denk van wel, want als ik lees over de middeleeuwen en later, dan stel ik vast dat ook toen lang niet iedereen kerkelijk was. Ik denk dat pas met de inquisitie de mensen bijna allemaal gingen. Niet naar de kerk gaan was immers gevaarlijk. Maar of dat dan betekende dat iedereen echt geloofde ???
We zien nu een beetje hetzelfde bij de Islam. De agressieve bekeringen of de dood. Wie zich bekeert is gered, en is veilig. Ik denk dat er ook daar een heel pak zijn die zich ostentatief bekeren en heel netjes de bidstonden opvolgen, maar inwendig helemaal niet gelovig zijn.
Het lijkt me zelfs heel logisch dit te denken. Net zoals ik dat denk over de inquisitie-periode bij ons.
Het gekste is dat je op die manier, in de volgende generaties wel gelovigen krijgt. Tot er een periode komt waar mensen een alternatief krijgen voor dat geloof. In onze westerse gemeenschap heeft het materialisme wellicht een breuk veroorzaakt, dat en een pak schandalen en miskleunen binnen de kerk. Ik kan me voorstellen dat de houding van de kerk tijdens de tweede wereldoorlog voor sommigen het einde was van hun geloof, net zoals dat nu weer plaatselijk zal gebeurd zijn bij Tutsi en Hutu's, waar sommige kerkleiders van ginder, helemaal niet zo'n nette rol speelden.
In onze tijd, waar verhaaltjes en sprookjes helemaal niet meer thuishoren, is het mooie bijbelverhaal wellicht eerder een nadeel dan een voordeel. Zelfs over Roodkapje en de boze wolf wordt nu kwaad gesproken, van uit diverse hoeken: menselijk, want het is geen stichtend verhaal, ecologisch , want het is verkeerd de wolf zo'n boze rol toe te delen, dat beest is geen menseneter. Met onze bijbel doen we nu een beetje hetzelfde. En dat er mensen zijn die zich puur bezighouden met te bewijzen dat de bijbel allemaal letterlijk waar is, of net het tegendeel te bewijzen, is niet van aard om het vertrouwen in het verhaal te herstellen. Maar voor mij is dat verhaal gewoon iets van zijn tijd, en het is fout dat verhaal mee te slepen. De essentie van het verhaal mag dan overeind blijven staan, de krollewietjes er rond maken het moeilijk de essentie terug te vinden.
In onze tijd denk ik dat we nochtans moeten opteren voor een terugbrengen naar de kern, naar de essentie. Laat al die verhaaltjes maar rustig hun literaire rol spelen, en breng Godsdienst, voor wie daar behoefte aan heeft, terug tot de kern van het geloof. Zonder veel poespas.
Neem een lesje aan de literatureluurderij... Neem eens een boek van Stijn Streuvels ter hand, en begin het te lezen. Gek hé ? We ergeren ons aan al die omschrijvingen en uitweidingen die het verhaal niet laten vooruitgaan. Mocht Stijn Streuvels het boek nu, in onze tijd schrijven, hij heeft de helft minder papier nodig. Maar van de bijbel blijven we af, daar moet iedere letter op zijn plaats blijven, daar geloven we niet dat de tijd er een invloed op had, op heeft. Gek hé ?
Ik geloof niet echt in duivels en engelen... De mens is de mens, en wij moeten proberen het onvolmaakte zo om te buigen dat de mensen toch overeen komen, toch een gemeenschap vormen, die streven naar een maatschappij waarin eenieder zijn plaats heeft, een goede plaats...
Voor wie gelooft met God, voor de anderen zonder.
Maar een maatschappij, een samenhangend iets, met eerbied voor elkaar.
tot de volgende ?
