dinsdag, juli 29, 2014

Morgen gaan vissen?

We leiden momenteel geen normaal leven meer... Ik herken de situatie uit eigen ondervinding. Pijn overheerst het leven, niet alleen van de mens die pijn lijdt, maar ook van de partner (en andere gezinsleden)...
Alles wordt momenteel afgewogen in het kader van "pijn".

Morgen kan ik gaan vissen, maar of dat dit zal lukken, zal afhangen van de pijn van Anny. Ze wil graag meegaan, "Dan kan ik dààr een beetje wandelen, rond de vijver en tot aan het huis van pepee en zo..." Wandelen is een van de zaken die deugd doet... (Bij mij is dat een van de dingen die pijn doen). "Als het gaat..." voegt ze een tijdje nadien daar aan toe.

Dat "als het gaat" slaat nu niet op -als de anderen dat wel willen, of ze niet in de weg loopt, als ze niet..." nee, dat is allemaal verdwenen voor de druk van de pijn. Pijn overheerst je leven, zeker in het begin.
Je moet er inderdaad mee leren leven. Je moet leren je leven in te richten binnen het pijnkader. Wat kan ik, wat doet pijn, wat doe ik toch ondanks de pijn, hoe kan ik het doen met zo weinig mogelijk pijn...
Dat is een soort puzzel. Als ik op een stoel zit, dan verander ik bijna voortdurend een beetje van houding, nog voor de pijn van die houding begint, schakel ik - zonder er nog bewust aan te denken- over op een iets andere houding. De meeste mensen zien het niet eens, want die houdingen verschuiven iedere keer slechts een beetje, net genoeg om de druk iets te veranderen.
Dit komt niet automatisch. Je wordt gewaar dat zitten pijn doet, en dat een andere houding die pijn iets vermindert. Dus ga je in het begin - bewust - je houding veranderen zodra je iets voelt opkomen. Stilaan wordt je gewaar dat het beter is dat te doen voor de pijn begint... en dus krijg je een periode waar je opvalt door heel te tijd te "wrikkelen" op je stoel... En dat gaat over in een onbewust en miniem veranderen van houding, wellicht op het moment dat de eerste minieme, amper voelbare pijnsignalen op komen.

Dit doe ik ook bij staan, en ook bij wandelen heb ik geleerd dat heel langzaam stappen minder pijn doet, en dat je het langer kunt uithouden. Even gaan zitten om de wandelpijn weg te laten trekken mag niet te lang duren, anders krijg je een negatief effect van vast gaan zitten...

Maar dat zijn MIJN oplossingen om om te gaan met de pijn, wellicht zijn uw oplossingen héél anders, misschien net anders om... Dat maakt het net zo moeilijk. Ik kan niet echt raad geven, ik kan alleen maar suggereren dat ze misschien eens dit of dat kan proberen, en dat niet te krampachtig te doen, want dan werkt het ook negatief.

Het is een beetje als zoeken naar een nieuw evenwicht. Alsof je een last moet dragen, en je moet zoeken hoe je dat kunt doen zonder je pijn te doen.
Je moet leren voorover buigen, je moet leren omkijken, je moet leren omhoog kijken... Kortom voor iedere beweging moet je eigenlijk attent zijn, op letten, niet spontaan de beweging maken zoals je dat jaren hebt gedaan, voor je rug pijn deed...

Dat is allemaal geen garantie op pijnvrij, bij mij is dat een situatie waarin de pijn naar de achtergrond kan geschoven worden. Eens je dat hebt bereikt, heb je leren leven met pijn, je spreekt dan slechts nog van pijn als het een bepaalde norm overschrijdt.

Een normaal mens weet niet dat hij een rug heeft. Hij voelt die maar bij uitzonderlijke inspanningen, of bij een plotse, verkeerde beweging of zoiets. In normale omstandigheden voel je je lichaam niet.
Eens je een stuk van je lichaam voortdurend voelt, is er iets mis.

Maar je leert op de duur daar ergens een eigen norm te leggen... Als dat voelen maar zo'n graad heeft, dan kun je het negeren. Dat is leren leven met pijn.
Je pijngrens verleggen.

Maar dat kun je niet van de eerste dag, niet van de eerste maand, wellicht ook niet binnen de zes maand, of binnen het jaar, maar met een beetje geluk, voortdurende aandacht (ook dat moet je leren !!!!) komt het wel.

Ik moet dat nu niet vertellen aan Anny, want dat kan niet naar haar gevoel, ze is nog in de periode dat de pijn werkelijk het leven volledig overheerst... en het duurt een hele tijd voor je zelf een beetje die pijn kunt verschuiven... Binnen afzienbare (what's in a word?) tijd mogen we naar de pijnkliniek bij de beste dokter die er in ons landje is op dat gebied... Hopelijk vinden we daar ook soelaas, zoals ik er ook vond.

Hoop doet leven.

tot de volgende ?

maandag, juli 28, 2014

Rugpijn nu voor Anny...

Nee, ik ben niet pijnvrij, integendeel, maar met mijn pijnstillers en mijn manier van leven, heb ik een toestand bereikt, waarbij ik de pijn binnen -wat voor mij- aanvaardbaar is kan houden.
Anny heeft een totaal ander rugletsel, met hernia, en dat veroorzaakt verschrikkelijk veel pijn. Het is ook niet geneesbaar. De enige "oplossing" zit in een operatie, maar een heel groot percentage van die operaties bieden geen soelaas, of slechts tijdelijk. Met andere woorden, je grijpt daar slechts naar als het echt niet anders kan, als het echt niet anders is uit te houden.
We zijn nu naast de kine bezig met acupunctuur, en dat lijkt beter te werken, maar hoelang dat zal duren???
Vandaar dat ik contact heb genomen met de pijnkliniek in het UZ te Gent, met de dokter die mij de mixt van medicaties bezorgde waardoor ik weer aanvaardbaar kan leven.

Hoop doet leven...

We wedden dus momenteel een beetje op drie paarden, de kine, de acupunctuur en straks ook de pijnkliniek... Gelukkig dat we de dokter daar kennen, en er iets makkelijker binnen kunnen dan via de normale weg.

Pijn is een verschrikkelijk iets... Het is niet te omschrijven, en het is niet echt te meten. Naar het schijnt kan men nu de pijngraad wel vaststellen in de hersenen, maar uiteindelijk blijft dat een zuiver individueel iets. Ik ken mensen die gek worden van de pijn in een slechte tand, en ik voel daar niets van. Nochtans is het twee keer exact hetzelfde fenomeen, maar de individuele ervaring is dus totaal verschillend.

Ik probeer dan ook nooit mijn ervaring met pijn te projecteren op een ander... Dan kan immers toch niet. Pijn is een individueel iets.
Pijn is ook een gek iets... Je moet eens pijn hebben aan een vinger of een teen... Dan lijkt het wel of je duizend keer per dag met die vinger of teen onzacht in aanraking komt met alles en nog wat. In werkelijkheid kom je niet vaker dan anders in botsing met iets, maar op een normaal moment voel je dat amper, is er geen alarmsignaal (pijn), en noteer je het niet eens. Nochtans is de botsing op zich juist hetzelfde, en is het dus eigenlijk niet iets pijnlijks. Dat het dan wel pijn doet, ligt dus niet aan het accident, maar aan het feit dat die teen of die vinger dan eerder reageert, en hypersnel een alarmsignaal, een pijnsignaal naar de hersenen zendt.

Het is dus perfect mogelijk dat iets wat bij u helemaal geen pijn doet, bij een ander verschrikkelijk veel pijn doet... Probeer dus nooit pijn te begrijpen. Je moet wel begrip hebben voor de mens die pijn voelt. En niet vergelijken met uw ervaring.

Gewoonlijk vraagt de dokter om de pijn weer te geven op een schaal van 1 tot 10, waarbij 10 staat als pijn die niet uit te houden is. Dat is de enige "werkelijke" maatstaf die er is... en dat is dus duidelijk een individueel iets.

Dat is wellicht ook de reden waarom je met pijn "leert leven"... Ik, voor mij, denk dat je alarmfunctie, de pijnsignalen, op de lange duur iets afgestompt raken. Dit is niet iets wat je in handen hebt, en wellicht zal ook dit individueel sterk verschillen.

Ik zie dan Anny verschrikkelijk veel pijn heeft; dat ze bijna niet kan zitten, niet kan liggen, omdat de pijn dan bij het opstaan veel erger is. Ze is het best als ze in beweging is, als ze wandelt... Dat is voor mij vreemd, want dat is iets wat bij mij juist pijn doet. Ook dat is dus verschillend.

Voor Anny zou het goed zijn om dagelijks een wandeling te maken, maar ik kan niet mee, want dat doet voor mij de pijn rijzen... Gaan we voor het eerst in ons leven eens elkaar qua levenswijze moet verlaten? Het ziet er wel naar uit.

De rommelmarkt is voor mij iets wat pijn doet, maar waar ik de pijn er bij neem, omdat het leuke van de markt voor mij hoger gesteld wordt dan de pijn. Een keuze vol pijn dus. Voor Anny is de rommelmarkt iets war soelaas geeft. Maar we doen het beiden graag.

We gaan ons leven een stuk moeten aanpassen en weer proberen een nieuw evenwicht te vinden, wellicht in iets meer pijn voor mij om iets minder te hebben bij Anny...  Het zal wel lukken. Het is al altijd gelukt.

tot de volgende ?

vrijdag, juli 25, 2014

10 jaar

Eigenlijk iets meer dan 10 jaar ben ik nu al ouder dan ons vader van zijn leven is geworden... Ik weet niet of u ook bij zo'n dingen stil staat, maar ik wel...
Ons vader is net geen 58 geworden... En dat voelt bij mij aan alsof ik al 10 jaar cadeau heb gekregen, buiten maats.

Ach, ik weet het wel, pa was nog veel te jong, mijn broer was nog een pak jonger en onze Koen nog vaal jonger toen ze stierven... Allemaal mensen waarvan de goegemeente dan zegt: "Veel te vroeg..."
Maar je hebt niet te kiezen.
Gisteren zaten we in Gistel, bij Germain en Georgette, een feestje met enkele vrienden om hun 60-jarig huwelijk te vieren. Niet op het grote feest van de familie, eens zo maar, met enkele vrienden die regelmatig eens bij een komen, om elkaar eens weer te zien, te keuvelen over de tijd van toen... Lachen over de "stoten" die we vroeger allemaal hebben uitgehaald... Weemoed over de paar "grootse" dingen die we hebben gedaan in onze job.

Ik heb niet moeten rijden, Herman komt ons eerst ophalen, en voert ons 's avonds naar huis. Als we voorstellen om tot bij hem te komen, dan wordt dat afgewimpeld door zijn wederhelft:" Herman rijdt graag!"...  Hij rijdt ook goed, en met zijn nieuwe auto was het een plezier om alle snufjes te bekijken en te ondergaan. Machtig voertuig !

Gisterenavond zijn we steenstokkedoodmoe thuis gekomen, hebben de TV amper gezien, en zijn vroeg het bed ingedoken... En vanmorgen vroeg opgestaan, naar de kine met Anny... Ze had verrekt veel pijn. De kine helpt wel wat, maar ze moet van de kinesist meer wandelen. Vandaag zal dat alvast weer niet lukken, want onze waterafvoer is verstopt. Straks gaan we, putjes scheppen en met de rattenstaart door de buizen gaan koteren. Anny zo veel mogelijk sparen... Maar morgen, als het weer een beetje is, gaan we naar de rommelmarkt... Omwille van de markt en omwille van het wandelen.

(Nu hebben we een excuus, we gaan niet meer naar de rommelmarkt omdat we dat graag doen, we doen het nu voor de zeere rug van Anny... Les excuses sont faits pour s'en servire..)

Anny staat nu aan de kookpot. Ze heeft een pijnstiller genomen, om straks aan de afvoer te kunnen werken. Ik heb het bed opgemaakt, alle ramen wijd open gezet om alles te verluchten en af te koelen, en straks ga ik alle ramen en deuren aan de zuidkant van het huis weer gaan dicht doen, rolluiken naar beneden, zodat de zon en de warmte buiten blijft...

Gek, we verlangen naar de zon, en als hij er is, houden we haar zorgvuldig buiten, voor de warmte.

tot de volgende ?

dinsdag, juli 22, 2014

Druk !

Vergadering van het dagelijks bestuur Ziekenzorg Mater-Welden, naar de begrafenisondernemer om het lijk van vriend Marc te groeten, en ondertussen ook nog een ander afgestorven lid, vandaag met Anny naar de kine, want haar rug verslecht weer in plaats van verder te verbeteren, we moeten deze week zeker nog terug, datum en uur nog niet bekend, we moeten naar een feest ter gelegenheid van een 60-jarig huwelijk... en Bart zou graag nog eens mee gaan vissen... Als we een gaatje vinden...
Dus niet schrikken als er geen blog is, nee, IK ben niet ziek (buiten mijn rug, maar dat is al zo lang dat we er niet meer van klappen)...

(Als ik echter enkele keren niet blog, zonder te verwittigen, dan krijg ik telefoontjes en mailtjes om te weten wat er me scheelt, ik stel uw bezorgdheid heel erg op prijs, maar je moet dus niet ongerust zijn, deze week en wellicht ook in de twee volgende weken zal ik dikwijls weg moeten met Anny om kine te ondergaan...)

Toen ik gisteren voor de lijkbaar stond van Marc, stelde ik vast dat ik, sedert het overlijden van onze Koen, geleerd heb om op een of andere manier een geestelijke muur op te trekken. De dood laat ik niet meer bij me binnen, die heeft me genoeg pijn gedaan voor de rest van mijn leven. Niet dat ik gevoelloos ben geworden, maar ik laat het verdriet, het medeleven de boel niet meer overnemen. Ik blijf de emoties de baas.
... en toch had ik 's middags helemaal geen honger meer.
Het doet me dus meer dan ik mezelf voor houd.

In de tijd dat ik in het dagelijkse bestuur zit van Ziekenzorg Mater-Welden, is dat al de tweede mede-voorzitter die komt te overlijden. Het lijkt een gevaarlijke job.

We zagen er ook Lisette, de weduwe van Marc... Er blijft bijna geen Lisette meer over. Het mensje was al niet groot en niet dik, en nu is ze nog vermagerd en lijkt ineen geschrompeld van verdriet. Het doet pijn de mensen zo te zien.

Het is nu al enkele dagen slecht weer, en eindelijk is het ook wat aan het afkoelen. Binnen is de temperatuur gezakt tot een comfortabele 23,5 graden Celsius. Van mij mag het gerust nog enkele graden dalen. In het aquarium is de temperatuur terug naar 29 gedaald... Nog veel te warm, maar de vissen lijken het te verdragen.

In de tuin groeit en bloeit alles... Ook het onkruid.
Wij hebben dit jaar op een vrij hoekje een pompoen, een courgette en een augurk geplant... Ook daar groeit en bloeit alles, en ik zie warempel al enkele piepkleine courgettes, en één klein pompoentje... Nog geen augurkjes te bespeuren.
We moeten we de pompoen al beginnen omleiden, anders gaat hij straks door de haag groeien. Dat ding groeit per dag wel 20 cm !!!

Wat ons echt meevalt, dat zijn de mirabilis ! Die bloeien in alle kleuren, langs de muur van de garage, waar we tot op heden nooit echt goed bloemen konden houden. Eén nadeel: mirabilis moet in de winter vorstvrij overwinteren... Nu ja, we doen dat al een paar jaar met de eucomis ook.

Ik ga stoppen voor vandaag... Straks met Anny naar de kine...

tot de volgende ?

zondag, juli 20, 2014

Hete hoest

Het is warm, nee, het is heet...
Vannacht heeft het weliswaar wat geregend, hoorden we donder in de verte, maar er kwam geen echte afkoeling.
Daardoor is het nu binnen 25 graden, zwemmen de vissen in water van 30 graden en zit ik hier te zweten...
Ik heb/had een verkoudheid, en nu en dan moet ik nog eens hoesten, maar nu krijg ik zo'n echte hoestbui, je weet wel, wat je ook doet, het blijft kriebelen en je blijft hoesten... en zweten...
djudedju
Het zweet loopt letterlijk langs mijn gezicht, mijn lijf...
Plezant ...

Het is zo'n vochtige warmte, een mens zweet van niets doen, en dan zo'n felle hoestbui. djudedju.

Toen ik vanmorgen wakker werd, was mijn hoofd nat van het zweet.
Ik verdraag gewoonlijk goed de warmte, maar nu is het niet alleen warm, het is ook vochtig, en die combinatie maakt het zwaar.
Je kunt warmte veel makkelijker verdragen bij droge lucht.

Oef... weer een hoestje van 5 minuten (min of meer, Eerwaarde Vader...).

En voor me zit mijn parkiet zalig te schommelen. In dit weer gaat hij dagelijks een of meerdere keren in bad. Hij doet me ideeën krijgen. Nu en dan zit hij zachtjes te zingen. (Roodrugparkieten hebben een melodieus gezang, iets wat niet zo vaak voorkomt in de parkietenwereld...)

Alle deuren en ramen die open kunnen, staan open, in de hoop nog wat van de ietwat frissere buitenlucht binnen te halen. Buiten is het maar 21 graden... Zo warm stook ik het in de winter niet.

De donder die we hier in de verte hoorden, moet toch ergens flink thuis gehouden hebben... Hopelijk zijn er niet te veel mensen die schade hebben van bliksem of van water of hagel...

Dat doet me denken aan dat vliegtuig dat lijkt neergeschoten boven Oekraïne, aan de Gaza, en aan al die gebieden waar mensen lijden door geweld en oorlog.
Bijna dagelijks krijg ik hier de kans om petities te tekenen tegen slavernij (2014 !), tegen onderdrukking, tegen mishandeling, tegen geweld op dieren, op milieu..

Wat is er toch mis aan de mens?

We zijn met veel te veel op een te kleine oppervlakte. Dat heeft tot gevolg dat men een economie moet opbouwen, om het systeem toch min of meer draaiend te houden. Economie wil zeggen dat er rijken zijn... en armen. Dat er macht is en onmacht, dat er leugen is en bedrog, onderdrukking... Opstanden, misbruiken, pogingen om wat plaatsen op te schuiven op de ladder, ook al moet je daardoor wie hoger staat naar beneden werpen...

Economen zeggen dat we makkelijk genoeg kunnen produceren voor de huidige wereldbevolking, maar men doet het niet. Want als men het doet, groeit die massa nog meer, nog sneller. Men prefereert te onderdrukken, te laten creperen van de honger.

Wij leven nu aan de "goede" kant van de wereld, de kant met eten en luxe.
Voor hetzelfde geld word je geboren aan de andere kant, en word je kindsoldaat, in een vage onbestemde strijd tegen de andere macht en hopelijk het voedsel.

Zag je de beelden van Gaza ? van dat vliegtuig ? Van de kindsoldaten ? Waar zat je dan? In je zetel, met een pint voor je, en een zakje chips in de hand?
Heb je dan ook plots jezelf gezien, geconfronteerd met die andere realiteit?

Maar dan begon die quiz weer... en leunde je weer zalig achterover in de kussens.

we zijn gek.


tot de volgende ?

vrijdag, juli 18, 2014

De mens

Zonet kreeg ik bericht dat Marc is overleden... De man was in het dagelijks bestuur van onze kern Ziekenzorg gekomen, als vertegenwoordiger van Welden. Hij is bijna de ganse tijd zwaar ziek geweest, en nu is hij overleden...
Gek, eigenlijk heb ik hem, op die manier, nooit echt leren kennen.
Wat ik wel van hem ken, is zijn vriendelijkheid en zijn inzet voor anderen.
Ondanks zijn ziekte was hij steeds bereid meer te doen dan hij eigenlijk kon en mocht, maar misschien hoorde dat ook in het ontkennen van zijn ziekte...

Hij was immers een van die zieken die zich steeds beter voordeden dan hij was.

Zijn vrouw ken ik beter... Ik was hier nog niet zo lang aan het werk in Oudenaarde, toen ik te maken kreeg met een dodelijk arbeidsongeval. Er bleef een jonge weduwe met drie kinderen alleen staan. Die vrouw ontmoette ik terug toen ik Marc leerde kennen. Marc was ook al heel lang weduwnaar, en hij en Lisette hadden elkaar gevonden. Ik was blij dat zij, die ik had leren kennen, als "bijna dood van verdriet", toch terug wat geluk had gevonden.
En nu zal ze weer dit immense verdriet moeten door maken.

We weten het allemaal wel, we zijn hier slechts tijdelijk, sommigen heel erg kort, anderen een stukje langer, maar we weten dat de dood onafscheidelijk bij het leven hoort.
Soms hoor je wel eens dat dit het enige rechtvaardige is op deze aarde: of je nu rijk bent of arm, gaan moet je toch...
Ik ben het niet eens met deze zegswijze ! Je moet maar eens kijken naar de hongerlanden, waar mensen sterven van honger, daar is het verschil tussen rijk en arm meteen ook het verschil tussen leven of sterven ! Of op zijn minst langer leven of veel te vroeg sterven. Daar heb ik het gevoel dat er duizenden, miljoenen zijn, die voor hun tijd gaan. Voor de hen toegemeten tijd.
Dat is ook zoiets... De ons toegemeten tijd... Onze tijd, hier en nu is veel langer dan de tijd die ze hier 100 jaar geleden kregen, of die ze nu krijgen in de hongerlanden. Wie zou ons de welvaart, het voedsel, de medische verzorging hebben toegemeten en het hebben ontzegd aan al die anderen? Wie daar God in vult heeft wel een heel klein idee van die God... Of ziet God als iets of iemand die hij zo maar aan zijn kant kan scharen.

In die God kan ik alvast niet geloven.

Ik kan niet geloven dat er een God is die op een of andere manier voorziet, regelt dat X net op dat vliegtuig naar Kuala Lumpur stapt die zal neergeschoten worden boven Oekraïne. Ik kan niet geloven in een God die een raket net een duwtje bij geeft opdat het net op dat stukje strand zou vallen waar kinderen aan het spelen waren...
Ik kan zelfs niet geloven dat die God plots die ene cel in je lichaam gaat het bevel geven te gaan woekeren... Of die virus het bevel geeft bij u binnen te dringen en je doodziek te maken...

Dat lijkt me allemaal niet kunnen.
Ik geloof wel in een God, als oorsprong van alle dingen, maar niet in een God die zich ligt te amuseren met het inrichten van slachtvelden, oorlogen, waarbij hij de legers inricht met allerhande wapens om elkaar mee te vernietigen.
Nee, dat doet de mens alleen.

Ik heb geen groot gedacht van de mensheid, ik heb een enorm groot gedacht van de mens. Ik ben beschaamd mens te zijn als ik die oorlogen, aanslagen en dergelijke zie, als ik misbruiken zie, slavernij, mishandeling, vernietiging van de aarde waarop we moeten leven, ik sta met mijn mond open vol bewondering en verwondering, als ik de verwezenlijkingen, goede daden, samenwerking, uitvindingen zie van de mens...

De mens... Als je een bekende, een vriend, een familielid, een gezinslid verliest, dan doet dat pijn... De mens die elkaar vernietigt, de mens die zijn eigen leven riskeert om dat van een ander te redden. De mens...

djudedju

tot de volgende ?

donderdag, juli 17, 2014

Het verlijden

Het zal wel aan mij liggen, maar ik kan bij woorden wel eens stilstaan... Doet u dat soms ook ? Nadenken over de betekenis van het woord, de oorsprong, de oorspronkelijke betekenis...
Als ik een woord hoor zoals "verleden", dan doet die ee-klank in leden me denken aan een verleden deelwoord (daar heb je dat woord weer, in een iets andere betekenis !)...
Maar stel nu, dat het echt een verleden deelwoord is (was)? Van welk werkwoord zou dat dan afstammen, en dan kom ik bijna automatisch tot verlijden... Verlijden bestaat, en is het laten vastleggen in een akte, een testament, bij een notaris. Eenmaal je dat gedaan hebt, dan is het verleden, en hupsakee, we zijn er weer, weer in een iets andere betekenis, maar toch... Toch heeft het allemaal ergens een bijklank van voorbij, al gedaan.

Dus zit het er wellicht dik in, dat verleden inderdaad komt van verlijden, en dat dit woord ooit, vroeger, lang geleden, een meer actief bestaan heeft gekend. Je zou je zelfs kunnen indenken dat het nu, het huidig beleven onder verlijden valt, en eens het voorbij is, tot het verleden. Maar wellicht werd dit woord iets meer exclusief gebruikt, zoals bij het praten en handelen van de vorst. Je zou het misschien kunnen zetten bij het Koninklijke Meervoud, Wij, Koning der Belgen,...

Je zou kunnen stellen dat oorspronkelijk het woord verlijden niet alleen ging over het vastleggen van een akte, maar ook over de onderhandelingen die er toe hebben geleid. In die betekenis lijkt het mij een kleine stap naar ons huidige verleden in de zin van het voorbije.

Nu denk je misschien: "Wat interesseert me dat ,"... Dat is je goed recht, het moet je niet interesseren, maar toch is het interessant ! Hoe is het woord "loos" van zijn oorspronkelijke betekenis "slim, sluw", veranderd in stom, lomp ? Hoe is "onnozel" van zijn oorspronkelijke betekenis "onschuldig" veranderd in stom, dom ?

Ik ga niet zeggen dat ik daar wakker van lig, maar het interesseert me, gewoon omdat ik wil proberen de mens te begrijpen. En de ontwikkeling van de taal is daarbij van enorm belang. 

De manier waarop de mens zo snel is geëvolueerd, is de taal. Zolang alle wijsheid verbaal (gesproken) moest doorgegeven worden, ging het met stapjes vooruit, eens men het geschrift had ontwikkeld, en de wijsheid veel beter en veel visueler kon bewaard worden, ging het veel sneller, en eens het schrift gemeengoed werd en het drukken er kwam, gingen we met reuzenschreden vooruit !

Maar, als we vaststellen dat woorden evolueren, veranderen van betekenis, dan wil dat ook zeggen dat oude geschriften niet zo maar kunnen gereproduceerd worden, maar dat ze in feit moeten vertaald worden naar de huidige betekenis van de woorden, of op zijn minst toegerust dienen te worden met verklaringen en voetnoten, om duidelijk te maken wat dit eigenlijk NU wil zeggen.

Er is meer ! Soms kun je zaken gewoonweg niet omzetten in hedendaags Nederlands ! Gewoon omdat het gaat over begrippen die hier - binnen ons taalgebied - niet bestaan. Ik kan me bv indenken dat men ergens in de amper gekende gebieden van het stroomgebied van de Amazone er mensen zijn, die een ding hebben ontwikkeld waarmee zij een bepaalde vrucht bewerken. Noch de vrucht, noch de bewerking, noch het ding waarmee zij dat doen, zijn bij ons gekend... Hoe kun je dat vertalen? Niet. Wij hebben er gewoon geen woorden voor.

Taal... een machtig, maar geen almachtig ding !
Ook een ding waar gevaren aan vast zitten... Religies hebben de neiging zich vast te pinnen op de tekst, op de woorden. Want die woorden achten ze heilig. Terwijl het in feite wellicht de betekenis was die heilig was... Ik gebruik hier bewust de verleden tijd, omdat die betekenis ook al kan veranderd zijn in de loop der tijden, of omdat het gaat over zeden en gewoonten die ons vreemd zijn.
Soms is het zelfs heel moeilijk om de echte betekenis toen, daar, te achterhalen en te vertalen naar nu, hier.
En hoe verder het in het verleden ligt, hoe vreemder die wereld ons lijkt.

Die wetenschap maakt ons - helaas - niet slimmer... Als wij hier wetten maken, dan gaan wij dat weer vastpinnen op woorden, punten en komma's, in plaats van op de betekenis, de bedoeling. Het gevolg is dat onze wetboeken ieder jaar dikker en dikker worden, door een steeds meer omslachtige uitleg, en steeds meer aanvullende wetten om de bedoeling sluitender en sluitender te maken, en net daardoor, door weer vast te hechten aan woorden, punten, komma's weer meer en meer interpretaties en discussies open zetten.

Gek, hoe zorgvuldig we zijn voor het vastleggen van wetenschap, en hoe we denken ook religie, levensleer, wetten, filosofie en dergelijke ook op die manier kunnen vastgelegd worden...  Of is dat omdat we eigenlijk niet echt willen dat gedrag zuiver omschreven wordt ?

tot de volgende ?