 |
| Image via Wikipedia |
Naar mijn gevoel beschrijft men hier niet ene Faust, maar gewoonweg de mens...
Iedereen doet aan verwerven van bezit en macht en kennis, en wellicht doet ook iedereen dat wel eens op een minder eerbare manier. De student spiekt, de werknemer steelt kleinigheden op zijn werk (een Bic...) of verspilt tijd die betaald wordt als werktijd, werkgevers eisen te veel, handelaars geven iets te weinig gewicht of minderwaardige goederen...Kortom iedereen doet wel wat, in erge of minder erge mate. Niemand is zonder zonden.
En net daarover wil ik het hebben...
Ik heb de ongelukkige gewoonte te observeren... Ik bestudeer mijn medemensen en mezelf. En ik denk na, filosofeer, ontleed....
Toen ik kind was, was de katholieke Kerk in onze regio nog oppermachtig, in Nederland zag men hetzelfde, maar dan veel meer van uit Protestantse hoek (het verschilde er wat volgens de provincie), maar we konden wel stellen dat de kerken er dominant aanwezig waren. (Minder in de steden dan op het platteland).
Gelovigen werden aangeleerd dat ze regelmatig hun zonden moesten biechten (bij de protestanten belijden). Je werd aangeleerd om je geweten te onderzoeken, al je "zonden" te memoriseren, en die moest je dan biechten of belijden. Daarop volgde dan een absolutie en een bevrijd gevoel.
Zowel de biecht als de belijdenis lijken niet meer van deze tijd. Je ziet haast niemand meer aanschuiven voor de biechtstoel, en voor de Protestantse belijdenis zal het wel idem dito zijn...
De tijden zijn veranderd, de kerk is niet meer zo dominant, en dat lastige "je zelf blootgeven" is uit de mode.
Maar is dat wel terecht ?
Ik ga hier niet pleiten voor de biecht of belijdenis, want ik meen dat wat ik ga zeggen niet alleen voor gelovigen geldig is...maar ik pleit wel voor een regelmatig gewetensonderzoek. Dat heeft niets te maken met gelovig of niet gelovig, dat heeft alles te maken met je houding in de samenleving, met het feit of je aangepast bent aan die samenleving, of je eerlijk bent met jezelf en tegenover de anderen.
Ik kan me immers niet van de indruk ontdoen, dat het gebrek aan dat gewetensonderzoek leidt tot een afzwakking van de normen, van het idee zonde, het idee verkeerd of juist. Waar je niet mee bezig bent, dat verdwijnt naar de achtergrond van je hersenen, dat is bijna niet meer terug te vinden, het verdwijnt uit het alerte deel van het geheugen.
Toen men de abortuswet instelde, waren heel wat mensen contra, wat ook de reden was voor de abortus, het leven, ook dat van de ongeborene moest ten allen tijde beschermd worden. Toen men de euthanasiewet goedkeurde kenden wij weer diezelfde reactie bij een groot deel van de bevolking.
Ondervraag nu eens je zelf ten opzichte van deze twee problematieken... Als je tegenstander waart, dan ben ik bijna zeker van het feit dat je jezelf er nu niet meer zo druk om maakt. Je bent wellicht nog steeds niet voor, maar je kunt al wel bepaalde redenen begrijpen en misschien zelfs aanvaarden.
Hoe komt dat ?
Gewenning, en het feit dat we er niet meer actief mee bezig zijn.
Ik ga hetzelfde met simpeler onderwerpen stellen...
Toentertijd zouden wij niet zomaar een Bic in ons zakken hebben gemoffeld en meegenomen hebben naar huis. Ik herinner me mijn vader die met een bic in zijn handen zat, en zich zat af te vragen waar hij die mee genomen had, waar hij die onbedacht had in zijn zak gestoken, wie hij benadeeld had... Nu is er geen kat meer die zich zorgen maakt over een bic die hij ergens onbedacht meenam, in tegendeel, nu is er bijna niemand meer die het verkeerd vind een bic mee te nemen uit de grote voorraad op het werk...
Er is dus wel een en ander veranderd aan de mens.
Niet ten goede...
En ik denk dat dit komt omdat we niet meer de goede gewoonte hebben om bij ons zelf regelmatig een gewetensonderzoek te doen. We herhalen de normen niet meer keer op keer ! De normen schuiven zo stilletjes naar de achtergrond. Er zijn daar toch bic's genoeg, en de baas heeft geld genoeg... Maar doet dat er eigenlijk iets toe ?
En waar is dan de grens van het "toelaatbare" en het niet toelaatbare ? 2 bic's of 10 ?
We moeten nodig weer onszelf confronteren met de normen, met ons geweten.
Mooi woord, komt van weten... en zo is het ook, we weten het wel... We zijn er ons wel bewust van, maar we verschuiven de norm.
Hoever kun je de norm schuiven voor aleer je voor je zelf verkeerd bent? Is die norm hetzelfde als het over jouw bic's gaat die gepikt worden door een ander of dat jij die bic's pikt van de ander ?
Gek hé?
Normen zijn belangrijk. Ik denk dat we weer moeten overgaan naar een regelmatig gewetensonderzoek, een herhalen van de normen, het opdreunen van de 10 geboden, denkend aan wat we er van bakten... Gelovig of niet, geen maatschappij kan bestaan zonder normen.
tot de volgende ?
