Eigenlijk niet! Als we terug gaan naar de tijd van de (zoveelste)ontdekking van Amerika door Columbus, dan is de aardappel in een bloempotje helemaal niet zo gek!
Want de eerste manier waarop hier in Europa aardappelen werden gekweekt, was als sierplant, omwille van de mooie bloemen.
Ik dacht daaraan, omdat het veld voor mijn deur zo mooi wit bloeide, en gisteren zag ik een veld met aardappelen die prachtig lichtmauve bloempjes hadden.
Aardappelen zijn familie van de nachtschadigen, en als je die bloempjes bekijkt, dan vergt dat geen uitleg, want het bloempje is typisch voor nachtschadigen. Maar mooi is het wel !
Dat bloempje, en die indeling bij de nachtschadigen zullen er wel toe bijgedragen hebben dat die patatten eerst als dodelijk gif werden aanzien...Want nachtschadigen zijn giftig. Ik heb altijd horen vertellen dat het loof en de zaadbolletjes op de aardappelplant inderdaad ook giftig zijn !Maar de aardappel zelf gelukkig niet! En na vele eeuwen bruine bonen als hoofdvoedsel gegeten te hebben zien we nu die lekkere patatjes liggen... Veel minder winderig! In het kader van de CO2 vervuiling van onze planeet, is de patat dus duidelijk een goede zaak ! We maken veel minder winden dan vroeger met die bruine bonen...
Ons heerlijke patatje komt dus oorspronkelijk uit Amerika, en het vergde heel wat kwekerskunst om de vrucht aan te passen aan onze wereld, en het te doen evolueren naar een enorm voortbrengende plant... In een eigenlijk wonderbaarlijk korte tijd groeide de aardappel van onbekend uit naar de hoofdvoeding bij uitstek. Het kweekte makkelijk, was makkelijk te bewaren en vooral het was een goede en goedkope buikvulling.
Het ziet er niet naar uit, maar als er één plant is die gerust een kroontje verdient, dan is het wel die simpele nederige aardappel.
Niet alleen een voedingsmiddel bij uitstek, maar ook nog culinair lekker te noemen, en op vele manieren te bereiden. Goedkoop en voedend, wat wil je meer... Hele generaties armen zijn gered door dat nederige patatje... Zo vroeg Mevrouw aan haar meid: "Melanie, wat eten jullie bij de frietjes ?" en het arme kind heel eerlijk en ontwapenend: "Zout, madame!"...Dat verhaaltje hoeft geen commentaar, het is een getuigenis van de enorme betekenis van de patat voor de arme mensen van toen.
Ondertussen zijn er honderden variëteiten aardappelrassen in omloop, en ik herinner me dat er iemand op een van die enorme aardappelvelden na de oogst de aardappelen die er waren blijven liggen ging oprapen... Thuis kreeg hij die aardappelen niet zacht gekookt... Het was blijkbaar een van die rassen met een of ander specifiek doel, maar dus niet bedoeld als kookaardappel... Dit maar om een voorbeeld te geven van de rijkdom in mogelijkheden die de patat ons biedt.
Toen ik kind was, werden de aardappelen geoogst tijdens de schoolvakantie. Ze werden al "uitgereden" met een heel simpel machine, getrokken door het paard, en wij, Odiel, zijn twee zussen, zijn broer en ik, op ons knieën, een mand meetrekkend, aardappelen rapen en die in de mand doen. Iedere keer de mand vol was die gaan uitgieten in een zak, tot die vol was, en die werden dan gestapeld op de kar. Met zo'n groep jonge mensen op het veld, dat was plezant en bovendien vonden we dikwijls ook nog leeuweriken jongen, die we dan naderhand konden opkweken om in te kooien in die speciale kooien met een laken in de de zoldering van de kooi gespannen... Nu zijn de patatten pas veel later "rijp"... Dat komt door de moderne kweekpraktijken, waardoor de planten veel langer kunnen groeien, meer oogst opbrengen, en pas "doodgaan" op het moment dat de boer het zelf wil, dank zij allerlei kunstgrepen met chemische besproeiingen... Of dit gezond is ? Geen idee, maar het is zeker niet meer echt natuurlijk... en ik ken boeren die hun eigen voorraad op een apart hoekje zetten, zonder al die scheikundige middelen... Ook al niet van aard om je gerust te stellen...
De aardappel is uitgegroeid tot een volledige en volwaardige industrie. Hier in Mater hebben wij zo'n bescheiden bedrijfje staan, waar ze een heel gamma van aardappelproducten maken. En dan spreken we nog niet van de chips, wat weer een industrie op zich is.
De brave man op de boot van Columbus zal wel nooit gedacht hebben dat die rare knollen de wereld zo fundamenteel zouden veranderen !
enne weet je... onze aardappel is een van de weinige dingen waar de vitamine K inzit... en die vitamine is belangrijk!
Dus: vivan de patat !
tot de volgende ?
1 opmerking:
Een leuk weetje: aardappels met witte bloemen brengen geelschillige knollen voort. De rosebloeiende roodschillige.
Ik ben het overigens volkomen met je eens dat het een geweldige knol is. Bij ons bezigt iemand die hondsmoe is niet voor niets de uitdrukking: Ik heb de knollen op.
Gr. Henk
Een reactie posten