't Is van de hond...

Canis lupus Deutsch: Wolf English: Gray wolf. Français : Loup. Nederlands: Wolf Türkçe: Kurt (Photo credit: Wikipedia)

Gelezen en gezien op TV, de mens heeft al 32.000 jaar honden als huisgenoot... Dat het fossiel al bijna een eeuw in de kast lag te liggen doet er niet toe, het feit dat het zo oud is, en duidelijk een hond is, dat is belangrijk. Het is niet zo maar een wolvenjong dat door de mens werd geadopteerd, nee, het is duidelijk een hond, met de afwijkingen in het skelet die wijzen op de domesticatie....
Met andere woorden, het was een hond die ontstaan is na vele decennia houden van wolven over bijna wolven naar honden.


Misschien vind je dat niet echt belangwekkend, maar voor mij lijkt het een wonder. Voor mij is het opnemen van wilde dieren in het gezin, en vooral het domesticeren van die dieren een bewijs van het "mens-zijn". Het vergt immers inzicht in andere wezens, niet alleen in je zelf. Je maakt zomaar geen koe van een wilde buffel. Dat vergt generaties kweken en vooral selecteren van de kweekproducten.

Als je nu de hond neemt, dan is dat een echt wonder! Als je bedenkt dat al die honden uiteindelijk afstammen van de wolf, zowel de Duitse dog als de kleine chihuahua, komen beiden van die wolf... en al de andere rassen ook. Ze verschillen soms enorm, en je kunt er met de beste wil van de wereld de wolf niet meer in terug vinden.

Dat zal wel nog niet het geval geweest zijn met de hond van 32.000 jaar geleden, maar het zal er wellicht hebben uitgezien als een soort schaapherdershond, zoiets als een Duitse herder wellicht.

Maar dat is op zich allemaal niet het belangrijkste. Het belangrijkste is dat de mens daar en dan duidelijk anders leefde dan we dachten. Het hebben van huisdieren wijst immers op een andere manier van leven, en op een opnemen van enige verantwoordelijkheid voor andere dan de eigen soort. Och, ik denk dat de hond van toen wellicht naast jachtgezel en waakhond ook wel eens in de pot belandde in tijden van honger, maar dat deden de katten hier ook tijdens de laatste wereldoorlog. (En wie weet misschien zelfs ook wel een hond links en rechts....)

Maar ze deden ze duidelijk niet allemaal in de pot, ze kweekten ze bewust, anders zou het geen hond zijn, maar wolf gebleven zijn. Dus hadden ze huisdieren, met de daarbij horende manier van leven.

Dit is een hele stap verder dan de kleine die thuis komt met een vogeljong, en die er in slaagt dat groot te brengen... Die merel blijft merel. Het is pas na vele generaties kweken en selecteren dat je er een iets andere soort merel uithaalt.
En wellicht nog vele generaties later pas zou je kunnen spreken van een bijna totaal ander dier. Je kunt bij de kanarie zien hoe kwekers er in slaagden door selectie na selectie te komen tot heel andere vogels, zoals de Belgische Bult en de Parijse Frisé...en vele andere. Dan pas kun je van domesticatie spreken.

Dat houdt veel meer in dan het houden van een mereljong, of in dit geval het houden van een jong van de wilde kanarie. Wilde kanarie die bijna niet meer te herkennen is als kanarie, want ons idee van kanarie is niet meer dat kleine vuilgroen-gele vogeltje, maar een gele vogel, die in het wild wellicht geen kans zou hebben.

Het is een enorme stap in de ontwikkeling van de mens, dat zij dieren houden, maar vooral dat zij selectief gaan kweken.

Nadat ik gisteren twijfelde aan de evolutie-leer, stel ik me nu vragen over het ontstaan van de mens. De mens als verstandelijk wezen.
We kennen allemaal de vraag: "wat was er eerst, de kip of het ei?", maar in feite stel ik me de vraag: stel dat op een dag een afwijkende vorm geboren wordt, een vorm die de mogelijkheid heeft te denken, en wat hij bedacht ook door te geven aan anderen.
Stel dat jij dat bent... Je komt ter wereld bij een bende primaten, je ouders, je tantes en ooms en neven en nichtjes. Hoe ontdek je dan dat jij anders bent? Hoe ontdek je dan dat jij iets meer hebt dan zij hebben?
Hoe besef je dat jij problemen anders benadert dan zij, en doe je dat wel zonder dat iemand je op die mogelijkheid heeft gewezen?
Kortom, is het bezitten van de mogelijkheden ook de start van het gebruik van dat verstand ?

Ik weet het niet. Denk eens aan al de dingen die jij net doet zoals je ouders, zonder er ooit bij na te denken. Gewoon men deed het altijd zo... Zoals het mopje: "Mama, waarom snij je altijd de twee eindjes van de worst af vooraleer je ze bakt?" Moeder denkt na en zegt dan: "Ik weet dat eigenlijk niet, mijn moeder deed dat ook zo" De kleine gaat bij oma ten rade en stelt haar dezelfde vraag, waarop oma, verbaasd: "Bakken jullie nu nog steeds in dat kleine pannetje?"...
We lachen er mee, maar het is wel een beetje zo.
Sommige dingen lijken een beetje op rituelen, we drinken eerst een kop koffie en dan pas eten we een boterham, of zoiets...
Mijn vader had de onhebbelijke gewoonte een bezoek bij iemand nogal abrupt te beëindigen, hij stond dan recht, en gaf bijna bevelend: "Ja, we zijn weg zeker?". Ik kreeg van mijn moeder te horen dat ik dat net zo deed. Ik schrok er van, maar ze had gelijk, en ik zie het zelfde fenomeen nu bij mijn zoon.
We denken dus niet altijd na bij wat we doen. We denken wellicht pas bij noodzaak. Maar hoe onderkennen we wanneer we moeten nadenken?
Zo maar uit onszelf, zonder stimulans van anderen?
Want dat moest die eerste mens dan wel doen!
Snap je nu waarom ik het houden van huisdieren zo'n immens grote stap vind ?

Ik vind het allemaal niet zo simpel...
jij wel ?

tot de volgende ?