Begrafenis

Vandaag wordt Martine's moeder begraven... 't Mensje was oud en was het leven moe...Zoals je bij heel veel oude mensen ziet. Op een bepaald moment interesseert het leven hen niet meer. Wat de reden is ? Geen idee... Het gevoel versleten te zijn, het gevoel van afhankelijkheid... Of gewoon voelen dat het tijd is ?
Het lijkt wel een beetje op een pot, en vol is vol. Dus stop je met er in te stoppen.
Maar niet bij iedereen zie je dat fenomeen, en bij de een is de maat vroeger vol dan bij de ander.
Ik heb er ook geen verklaring voor, ik constateer alleen maar.
En weet je, bij al die mensen waar ik het van dicht of betrekkelijk dicht bij mocht mee maken, had ik inwendig ook een beetje hetzelfde gevoel, gaf ik hen inwendig gelijk... Hun maat was vol, ze hadden niets meer om naar te trachten, ze waren op, ze waren afhankelijk... Ik denk dat ik in hun omstandigheden ook zou zeggen: "Het is genoeg"
En toch sta je daar als kind, als familie, als vriend, altijd een beetje moeilijk tegenover... Het is zo moeilijk om je moeder of vader of wie dan ook te verliezen. Verliezen, is een heel persoonlijk gevoelen, en het is duidelijk dat hij/zij die tenden zijn of haar bobijn is, dat niet meer ziet als verlies. Het is gewoon op.
Wij willen altijd onze gevoelens projecteren, maar daar heeft die oude mens geen boodschap meer aan. Hij of zij heeft gewoon geen zin meer, het leven is veeleer een last dan een leven.

Bij een dergelijk overlijden moesten we eigenlijk geen of veel minder verdriet te hebben. Die mens heeft immers het leven vol-leeft...  Er kon hoe dan ook niets meer bij, toch niet zonder de mens in kwestie op een of andere manier te forceren, boven zijn maat te doen gaan.

Bij dergelijke mensen is de dood een vriend... Ik weet dat het bizar klinkt, maar misschien heb je het ook al eens mogen meemaken, en dan zul je me gelijk geven... Waarom zouden wij dan overmatig treuren? Tuurlijk missen we hen, maar we hebben op zijn minst niet de pijn van het wanhopig worstelen moeten aanzien, nee, ze gingen in vrede.

De dood is een bizar fenomeen... Soms lijkt het mij veel erger voor hen die blijven, dan wel voor de overledene zelf. Nu en dan tonen ze die verschrikkelijke ter dood brenging van veroordeelden uit Amerika of een ander land, en het valt mij bijna iedere keer weer op, dat de slachtoffers de dood aanvaarden. Je ziet ze niet worstelen, je hoort ze niet schreeuwen... Als de dood op een aangekondigd tijdstip komt, en je de tijd hebt gehad om je er mee te verzoenen, dan lijkt het plots niet meer afschrikwekkend. Ik vermoed dat dit effect ook bij zelfdoding speelt...

En weer lijkt de dood erger voor de levenden dan voor wie ging...

Hoe ouder ik word, hoe meer ik met de dood heb kennis gemaakt, hoe minder het me afschrikwekkend lijkt. Ik verlang er niet naar, hoop hier nog een tijd te mogen rondlopen in een menselijke gezondheid en met verdraagbare pijn en ongemakjes, maar als de tijd er zou komen, nu dan is ie er... Meer niet. Ik zit veel meer in met wie achterblijft, wie hen nu zal bijstaan, en of niemand hen pijn gaat doen...
Dat is mijn boeman.
De zorg voor mijn vrouw en kinderen en kleinkinderen...
Precies of ik ben onmisbaar, onvervangbaar...
Mijn eigendunk is blijkbaar TE groot

Vandaag dus naar de begrafenis, de ritus van de dood, van het afscheid, van de belofte van eeuwig leven... een mooie rite... Heel troostend, heel mooi, als een wollen deken waarmee men de pijn afdekt.
En iedere keer zit, sta, ik weer op de begrafenis van onze Koen... Een kind verlies je niet één keer... Je verliest hem telkens en telkens weer, iedere keer je op hem denkt, en je denkt er vaak op, want zoveel dingen herinneren je...

Die dood is niet te ervaren, daar is geen passende ritus voor, dat doet te veel pijn.
Gek, want die dood is in niets verschillend van een andere... Alleen, het zal jou kind maar zijn...

tot de volgende ?