Pata Pata

Miriam Makeba is niet meer...
Vrijdag is ze nog opgetreden, nu is ze dood.
Een grote dame, met veel inzet voor haar onderdrukte medemensen, en vooral een zeer grote Jazz zangeres, en vooral bekend met haar Pata Pata... een liedje uit Zuid Afrika, met die typische en niet na te doene kliktaal er in verwerkt.
Ik heb zo net nog eens op youtube naar een filmpje gekeken en naar Pata Pata geluisterd...
als in memoriam...

Ik hou van die muziek, waar de klanken van de wildernis nog wat in te horen zijn... Ik hou van het geluid van die ritmes die ons als blankes zo vreemd zijn, en toch ook zo vertrouwd. Het is alsof dat ritme veel dieper in je graaft, naar het stukje van jezelf dat je dacht voorgoed te hebben weggeborgen... Muziek die je op een of andere manier het bizarre gevoel gaf thuis te komen, terug naar je verste roots...

Daarom zit ik soms die gekke klanken uit australië, Afrika, Azië van de eskimo's tot aan het zuidelijkste stukje van dat immense werelddeel te beluisteren... Gek, ik heb niet die uitgesproken band met de oorspronkelijke amerikaanse muziek.
Europa, Azië, Afrika en Australië, daar heb ik ergens op een of andere manier binding mee. Vraag mij niet waarom, vraag mij niet hoe, ik weet het niet, maar als ik de heel primitieve muziek hoor van die contreien, dan gaat er iets in mij mee trillen met het ritme...
Ook de klank van die primitieve instrumenten, die vaak een doordringend geluid produceren, doen mij wat. En natuurlijk hou ik dan ook van de jazz, niet de moderne, de oude authentieke klanken ontstaan uit de mengkroes van volkeren in slavernij. Daarom ook kan ik uren luisteren naar gospels, want ook dat is doorweven van die primitieve klanken van de huilende mens.
Misschien is het dat wat me onbewust ergens raakt, heel wat van die primitieve dansen en ritmes hebben te maken met hun natuurgodsdiensten, en in de jazz hebben ze dat via de gospels verweven met het kristelijke denken... Je moet eens de klanken van Haïti beluisteren, waar je die vermenging heel fel en contrasterend naast elkaar hoort !
Het is allemaal muziek waarbij je niet stil kunt zitten, je hele lijf wil bewegen wil mee met die oeroude ritmes van de mens...in en met de natuur.
Bij ons is de muziek bijna te beschaafd, te complex, te bestudeerd om nog die binding te hebben met het ingebakken ritme. Ook al probeert men via de blanke jazz en de moderne muziek weer een ritme te laten overheersen, op een of andere manier is het niet dat ritme, niet het ritme van de mens. Ook in de oude oosterse beschavingen zien we dat, hun klankenpatronen zijn ons vreemd, zijn heel anders, maar ook zij hebben hun muziek gekunsteld, verheven tot kunst, ten koste van het oergevoel, ten koste van het oerritme.
In muziek willen wij het té mooi maken...
Terwijl muziek in oorsprong het geluid was en is dat ons doet vibreren.
Soms gaat ons innerlijke zelf zo te keer, dat we er een beetje bang van worden. Het is alsof de muziek de leiding overneemt.
Dat was dan ook de bedoeling, vergeet niet de binding met de natuurgodsdiensten ! De bedoeling was te komen tot een extase, een toestand waarop de ziel het lichaam verlaat en opgaat in het grote geheel van de natuur, van de godsdienst.

Wij kennen allemaal de boeddhistische Mantra's, waarbij men door het steeds herhalen van een klank of een klankenreeks, ook tot een soort extase komt. Ook in de katholieke wereld kennen wij bv de rozenkrans, waarbij voortdurend hetzelfde gebed herhaalt wordt, tot niet meer de woorden maar de klank en het ritme het als het ware overnemen.
Het Oehm van de boeddhisten, het Paternoster van de kristenen, zijn gebedsvormen waarbij de klankbinding heel hoog ligt, en aldus een verre band vormen met dat ritme, die kadans die leidt tot het verlaten van het lichamelijke tot een vergeestelijkte toestand.

Er is niets nieuws onder de zon. De sjamanen, en later ook de priesters van diverse godsdiensten maakten dan ook gretig gebruik van geestesverruimende middelen, om sneller in die toestand te komen. Men verbrandde kruiden die de mensen beïnvloedden. Onze wierook is daar wellicht nog een flauw restantje van...

Nu hoor je dat niet meer, maar toen de mis nog in het latijn opgedragen werd, dan werd het evangelie niet gelezen, dan werd het evangelie half zingend voorgedragen... Ik hoorde in dat verband ooit het woord sjanten, wellicht van Chante ? Ook daarin vonden we dat gedragen ritme terug, het evangelie verkreeg een kadans die de mens moesten boeien. (Er was immers bijna niemand die het latijn begreep). En boeien bedoel ik hier bijna letterlijk, binden aan de sfeer, binden aan de godheid. Een soort terug naar het oerritme ?

God, ik ga wel heel ver om duidelijk te maken dat ergens diep in ons er een soort oerritme zit, die even diep in ons een binding heeft met wat boven ons is, buiten ons begrip ligt. Bijna zo ver dat we het niet meer durven te begrijpen, niet meer durven te voelen, er ons niet meer durven aan overgeven... Wij zijn bang ons te laten gaan en te bewegen in dat oeroude ritme.

We zijn van zoveel bang, omdat we zoveel dingen hebben afgezworen. Omdat we steeds dat laagje vernis koesteren in plaats van het beeld dat er onder zit.
Omdat we ten allen prijze willen ontkennen dat wij maar een klein onderdeeltje zijn van een grote allesomvattende natuur. Omdat wij niet durven terugkeren naar onze roots, ons oerbewustzijn.
Dan schrijft men boekenkasten vol over de "nobele wilde", in een poging zo ons eigen afkomst op te hemelen.
Er is aan de mens als wezen niet veel nobels te vinden, ook nu nog niet. Kijk maar eens naar de toestand van de wereld, denk maar eens aan de gemiddelde leeftijd van de mens op aarde: 28 jaar !
We moeten onszelf niet verheffen in onze gedachten, als we onszelf willen verheffen, dan moeten we dat doen met onze daden! Dan moeten we niet alleen beseffen dat er voedsel is voor iedereen, maar dan moeten we ook zorgen dat het bij iedereen terecht komt !
Maar we zijn nog zo ver, zo hemels ver van wat we in feite wel weten maar nog steeds niet kunnen...
Als er een kleurling tot president gekozen wordt van de Verenigde Staten, dan vallen mij daarbij enkele dingen heel sterk op:
- We zijn verbaasd dat ze eindelijk een kleurling verkiezen, en juichen dat toe als een soort wereldwonder ... Waarom ? Waarom zou dat anders zijn dan een blanke, of een Aziatisch type of een latino ??? Waarom, is er iets anders aan die mens, iets wat ons doet denken dat dit nu toch wel buitengewoon is ???
- Waarom moeten ze die man nog veel meer en beter beschermen dan andere presidenten voor hem? Omdat hij een ander kleurtje heeft ?
- Waarom hebben we het gevoel dat we nu iets goeds gedaan hebben ? Is dat nu beter dan een ander kleurtje, en zo ja, waarom deden we het dan niet allang en niet allemaal ?

We zijn doodgewoon niet eerlijk tegen onszelf en tegenover de anderen. daarom.

Miriam Makeba is niet meer...
Zij werd uit haar land verdreven omdat ze voor haar medemensen dezelfde rechten vroeg als voor de blanke medemens.

Tot de volgende ?