Gisterennamiddag heb ik mij onledig gehouden met wat in mijn grootstststste boekwerk te neuzen, het Groot Cruydtboeck van Rembertus Dodoneus (Rembert Dodoens) te bladeren...
Dit werk is in zestienhonderd en een sjiek gedrukt op de persen van Plantyn te Antwerpen...
Ik wist dat er in het boek niet alleen over de werkinghe van de cruyden gesproken wordt, maar soms ook over heel gewone dingen. Zo krijg je onder meer ook vermeld welk hout het beste is voor het maken van bogen, hoe je beste mostaert maakt en ga zo maar door.
Al bladeren kwam ik ook terecht bij de Gulden Appelen... De tekeningen zijn heel gedetailleerd, maar niet heel precies, zodat ik mij genoodzaakt zag het betreffende artikel te lezen om te weten waar je nu gouden appels zou kunnen vinden... Toen ik de naemen las in onder meer het Latijn, het Spaans, het Italiaans, het Hoogduits, het Nederduits, het Boheems, het Grieks, het Frans, wist ik het antwoord: het ging hier over de pomod'oro, de pomme d'amour, dus over de tomaat! In heel het lange artikel wordt nergens het woord tomaat gebruikt, wat bewijst dat die naam hier pas later gekomen is...
Heb je ondertussen de titel kunnen ontcijferen? Je moet weten dat ze eigenlijk ook nog eens in een soort gotisch schrift gedrukt zijn, wat de leesbaarheid niet bevorderd, u kreeg dus een voorsprong... In modern nederlands staat er: Hagedissen doden of verjagen...(met ruta palustris, moeraswijnruit)...
Voor het maken van wagenassen gebruik je best olmen (ook voor bogen!)
Azuur verwen, of blauw verven van stoffen kun je onder meer met wede...Gek, maar nu zijn ze weer begonnen met wede te gebruiken omdat het een zeer speciaal en prachtig blauwe kleur geeft die niet echt na te bootsen is... Alles komt terug blijkt...
Bijslaepens lust ende macht vermeerderen... Of de viagra van onze voorouders! Om dat te vinden moet je verder gaan kijken onder: Soeckt onkuysche lusten verwecken...Heerlijk taaltje ! Er staat een hele waslijst kruiden vermeld, maar klisse is er eentje van.
Blixem ontvlieden: De heidenen beschermden zich tegen de bliksem met wilden wijngaert, je weet wel die bladeren die je soms langs de gevels van huizen ziet kruipen, met blaren in de vorm van wijnbladeren) (Maar 't helpt alleen bij de heidenen...) Ik heb niet gezocht naar het kristelijke middel....
Borstels swart verwen... Met 't sap van de bezekens van vlier kan men haar, veren en ook borstels zwart verven...
Heerlijk toch ? Ik heb er nog een ganse waslijst van die vernuftige middeltjes waarmee de mensen zich wisten te redden in die tijd. Ik ga je nog wel een en ander vertellen op een andere keer, anders wordt het een beetje langdradig.
Misschien nog eentje om te besluiten, er staat ook een ganse waslijst van planten die je bolletjes leveren... Bolletjes ? Ja, om paternosters te maken ! Ofte de kerck inde de cruydenweirelt ???
Heel leuk vindt ik ook de beschrijvingen van de ziekten, zoals brandende pisse en graveel in de pisse...Vreest niet, in die tijd waren er overal kruiden voor gewassen! Je krijgt zelf het recept om geurige kruidenbollekes te maken om de pestilentie weg te houden... Waarvoor hebben wij al die pillen van doen? 't Groeit allemaal voor onze deur. Oh ja, 't prostaat bestond toen ook al, alleen noemde men het toen druppelpisschen...
Heb je al eens buiten gekeken, het is hier een echt schilderij van Valerius De Saedeleer, een van zijn beroemde sneeuwlandschappen in de Vlaamse Ardennen... De tweeling is hier vol jolijt aan 't ravotten in de sneeuw, terwijl hun moeder aan 't snotteren is met een versnuftheid (neusvalling).
Toen ik vanmorgen aan het turnen was, was het nog aan het sneeuwen, nu lijkt het al weer traagjes te dooien. Maar mooi is het wel...als je er niet door moet!
Heb je het ook gelezen?
Eindelijk is een laatste bolwerk inzake discriminatie gesloopt !
Er zijn nu eindelijk BH's voor mannen! En ze verkopen in sneltreinvaart, een bewijs dat ze voldoen aan een vraag.
Momenteel is het nog alleen in Japan, maar het hek is van den dam ! Waar de vrouwen nu ijveren voor los in de bloes, gaan de mannen nu BH's gaan dragen. Niet dat ze echt nut hebben, maar ze zijn zo sierlijk en het zachte strelen van dit kledingstuk geeft de drager ook een zachter gevoel en een zachter en vrouwelijkere kijk op de wereld. (sic).
dju de dju... Moet er nog zand zijn ?
Weet je waar dit spreekwoord vandaan komt ? Vroeger werd er in de huizen, op de vloer wit zand gestrooid, om het huis proper te houden. Het zand werd netjes in een fijne laag gestrooid, en de vrouwen maakten er nadien met de steel van de borstel mooie dessins in, de ene al kunstiger dan de andere, maar de begaafden wisten het de allures te geven van een tapijt, vol met mooie krollewietjes als de bladeren van de acanthus op de kerkpilaren. Ik hoorde ons moeder er nog van vertellen dat haar grootmoeder dat zo mooi kon... Je had in die tijd dan ook een koopman die met een steekkar rond kwam met mooi wit zand.
Het nut was duidelijk, op het einde van de week werd het zand bijeengekeerd en buitengeveegd, met alle vuil er bij, en de vloer werd door het zand blinkend gepolijst. Wellicht kwam dit gebruik nog van uit de tijd dat de vloer in gestampt leem was. J kon dit uiteraard niet met water kuisen, anders kreeg je modder... Maar ook dat zal wel blinkend gepolijst zijn geweest door het fijne zand.
Hé, ik zit vandaag wel heel ver in het verleden... allemaal dingen van zelfs ver voor mijnen tijd, en die is al zo lang, want ik hoor het hele dagen: "Opa, gij zijt al oud hé?" Ik wil dan altijd nee zeggen, maar dan denk ik terug aan mijn kindertijd... toen een vent van dertig, veertig jaar al een ouden was...Ja, dan ben ik al héél oud...en dan knik ik, met een beetje pijn in het hart... Want ik voel me niet oud. Eigenlijk voel ik me steeds beter en beter worden! Nee, niet van lijf en leden, daar zit duidelijk sleet op, maar ik hoe langer ik leef, hoe meer ik kan lezen, en zien, en horen... en hoe rijker ik wordt in miltioenen wetenswaardigheden...van heel kleine triviale dingetjes, tot belangrijke en echt wetenswaardige feiten. En hoe meer er in dat bolleke van mij zit, hoe rijker ik ben, hoe gelukkiger, en hoe meer ik jullie kan onderhouden van uit die zee van dingsigheidjes.
Hoe ouder ik word, hoe vrijer ik me voel om met woorden te bronselen, en ze te vervormen tot geestige en toch duidelijke dingen, en zo een dun laagje slagroom op soms serieuze teksten te leggen... Je moest eens zien hoeveel woorden er verlicht worden als ik de spellingcontrole aanzet ! En onder hoeveel woorden er dan staat: "geen suggesties"... Spellingcontrole bezit een heel pak woorden die ik durf neer te pennen niet. En wie weet, misschien heb ik het geluk dat een van mijn spitsvondigheden wel ooit in de dikke Vandaal landt ????
Er komen blauwe gaten in de grijze lucht... Op de baan is de sneeuw veranderd in gore pap.
Ik ga sluiten... ik zou niet willen dat je geen tijd meer hebt om eindelijk eens die sneeuwvrouw te maken...
tot de volgende ?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten