Vlaanderse koekoek (Photo credit: Tom & Katrien)Ik heb de Stichting nu ook op mijn facebook gezet.
Kortom, ik vind Levend Erfgoed heel belangrijk.
Ik heb veel interesse voor Erfgoed in het algemeen, maar ik heb de indruk dat we meer zorg dragen voor een oud gebouw, dan voor het bewaren van een oud koeienras.
Nochtans zijn ze beiden de vrucht van de inzet van onze voorouders.
En wellicht kun je vol bewondering staan kijken naar het prachtige Stadhuis van Oudenaarde, en geen oog hebben voor een Mechelse Scheper...
Nochtans is er aan beide heel veel werk, inzicht en doelgerichtheid voorafgegaan.
En het kweken van een mooi kippenras die beantwoordt aan het doel, namelijk veel eieren en lekkere bouten, zal wellicht ook een werk van eeuwen zijn geweest.
Om eerlijk te zijn, die kip zal op zich belangrijker zijn geweest dan dat stadhuis. Want eten is nog steeds levensbehoefte nummer één.
Ik wil maar zeggen, het zou verschrikkelijk jammer zijn, mocht men het stadhuis laten vervallen, maar even jammer mocht men die oude dierenrassen laten teloor gaan.
Hele generaties zijn bezig geweest om het ideale schaap, de ideale melkgeit te kweken.
Ik heb de tijd nog net meegemaakt, dat vele werkmensen de melkkoe van de werkmens langs de straatkant "staakten". dat wil zeggen, ze klopten een ijzer in de grond, met daaraan een ketting, waaraan de melkgeit vast zat. Heel het gezin dronk van de melk van de geit, en het eten kwam in feite van de gemeenschap. Want een eigen weide had de kleine man niet, dus liet hij zijn geit grazen langs de boord van de straat.
Er waren overal te lande geitenverenigingen, die tot doel hadden de kwaliteit van de melkgeit te verbeteren. Ieder jaar waren er wedstrijden en men kocht er veelal gezamenlijk een goede bok aan, of legde samen om een bok te kunnen gebruiken.
Het beetje land dat de werkmens ter beschikking had, diende voor het bekomen van voedsel voor het gezin. In die tijd veelal het grote gezin. We staan altijd een beetje verbaasd, bij die grote gezinnen, en denken dat dit vooral te wijten was aan het feit dat er nog geen pil was, maar de werkelijkheid is anders !
Die grote gezinnen zie je overal waar armoede is. Je vindt het een beetje gek, omdat mensen die niet veel hebben dan nog zo'n grote bende eters moeten onderhouden, maar de reden is anders. In landen met veel armoede is de kindersterfte gewoonlijk ook veel hoger dan hier. Dat betekent dat het hebben van veel kinderen een verzekering is dat er minstens een deel overblijven die volwassen worden. En meer nog: in die arme landen is er geen of nauwelijks sprake van sociale voorzieningen. Dat betekent dat er geen pensioen bestaat, en de enige garantie op een oude dag, is het hebben van kinderen die voor je kunnen zorgen.
In die sfeer moet je dus ook het kweken van heel wat oude dierenrassen bekijken. Heel wat van de oude kippenrassen zijn dieren die graag slapen hoog in een boom, die niet of moeilijk te houden zijn in de omheining van een kippenperk... De reden is simpel, men kweekte kippen die zoveel mogelijk zelf hun voedsel wisten bijeen te scharrelen. En het vergde heel wat fokkerskunst om daar uit de beste leggers te selecteren, zodat men veel eieren had van een kip die niet veel voedsel nodig had.
Als we nu de bewaarde rassen bekijken, dan zien we dat die zelfredzaamheid van de kip er langzaam uit gaat. Gewoon omdat de kippenrennen nu veel degelijker gemaakt zijn en de kip minder kan ontsnappen, maar ook omdat ze voldoende voeding krijgen om niet meer te moeten scharrelen. Trouwens dat scharrelen is in onze dichtbevolkte woongebieden niet meer te doen. De buur die zijn tuintje ziet omgewoeld worden door de kippen van Jan, zal niet gelukkig zijn...
Dus, zelfs al bewaren we nu met zorg die oude rassen, ze gaan toch gedeeltelijk verloren, gewoon door de andere wereld waarin ze nu leven. We bewaren wel het uiterlijk en de genen, maar het zou wellicht weer een hele tijd kosten om die zelfredzaamheid er terug in te kweken.
Die zelfredzaamheid van toen was er wellicht mede de oorzaak van, dat hele gebieden tot een uniform ras kwamen. kippen die vrij of grotendeels vrij rondlopen, worden niet alleen door de eigen haan, maar wellicht ook door de haan van de buren gedekt... en je krijgt een steeds uniformer dier. Iedereen fokte op dezelfde kwaliteiten, en de genen bleven gezond.
Eigenlijk is het met het levend erfgoed een beetje zoals met het gewone erfgoed... We bewaren het zorgvuldig... Maar het is niet echt meer dienstig voor de functie waarvoor het ooit gecreëerd werd. Dat mooie stadhuis is niet aangepast aan de vereisten van de tijd, die kip wordt niet meer gehouden voor zijn uitzonderlijke kwaliteiten, maar voor zijn model en zijn kleuren... Veel verschil is er dus niet tussen dat stadhuis en het Brakelse Hoen !
Geen opmerkingen:
Een reactie posten