Image by CharlesFred via Flickr
Wij lopen allemaal over van een soort superioriteitsgevoel tegenover de rest van de wereld. Wij zijn immers "de" beschaving... Wij dat is dan het blanke ras, Europa en Noord Amerika om het eens wat eng te omschrijven... Stilaan zijn er die ons aan het bijbenen zijn, maar wij voelen ons nog steeds de leermeesters...Is dat wel terecht ?
Zijn wij zo beschaafd ?
Om daar een antwoord op te vinden, ga ik terug naar de dageraad van de mensheid.
De mens, zo leren we, is ontstaan in Afrika.
En de oudste mensen leefden als jager-verzamelaar.
We kennen nog dergelijke mensen, in dat oude Afrika: de Hottentotten ofte Bosjesmannen (Als dat niet dezelfden zijn, dan toch zeer sterk gelijkend qua levensstijl. Zelfs nu nog zien we soms documentaires over die mensen die nog leven zoals ze al altijd hebben geleefd, als jager-verzamelaar. Ze leven in een gebied dat je het best kunt omschrijven als een schrale savanne, halfwoestijn, je zelfs woestijn.
Ze gaan op jacht met pijl en boog (zeer vernuftige pijlen !!! moet je eens opzoeken!!!) en zoeken eetbare knollen en planten en vruchten.
Ons lijkt dit een hard en ongemakkelijk leven, maar dat is duidelijk een misverstand! Het is immers zo, dat een jager-verzamelaar gemiddeld 20 % van zijn tijd besteedt aan de jacht en het verzamelen... Dat is heel wat minder dan wij doen! Wij besteden meer dan de helft van onze tijd aan werken voor onze bete brood.
Dus eigenlijk zijn die jagers-verzamelaars niet alleen de mensen die leven op de oorspronkelijke manier, ze leven ook zeer gemakkelijk, zij het soms wat onregelmatig, want soms vinden ze geen eten, soms eten voor een hele week...
Eigenlijk is het dus heel eigenaardig dat er mensen zijn, die deze gemakkelijke manier van leven hebben laten vallen om over te gaan tot een moeilijker en moeizamer manier van leven. Het is dan ook wellicht niet uit eigen keuze geweest !
Wellicht groeide het aantal mensen aan, en als je als jager-verzamelaar wilt leven, dan heb je een enorm terrein nodig, wil je dat terrein niet leeg eten... Dus zullen de sterksten hun gebied hebben behouden, en zullen de minder sterken uitgedreven zijn, naar minder interessante gebieden. Dit is de logica.
Als die zwakkeren uiteindelijk steeds verder en verder weg werden gedreven, kwamen zij uiteindelijk terecht in gebieden waar het bestaan als jager-verzamelaar niet zo makkelijk was, door reden van de natuurlijke omstandigheden en door klimatologische redenen (Eens ze in gebieden werden gedwongen met winters, moest men de winter zien te overbruggen, in een natuur die zeer vijandig was).
Met andere woorden, eigenlijk waren het dus logischerwijze de zwaksten die uit Afrika werden gedreven... We hoeven ons dus alvast op dat stuk helemaal niet superieur te voelen!
Maar dan gebeurde er iets wonderbaarlijks! Het was de natuur met zijn barre en moeilijke omstandigheden die de mens dwong om op een andere manier te gaan leven. (Eens je met de vijand in je rug en de zee voor je neus staat, rest je maar een oplossing, overleven waar je bent, hoe dan ook). Dat was niet zo eenvoudig. Als we kijken naar de eerste graanteelt, dan was dat aan 125%... dat wil zeggen, 100 kilo zaaien om 125 kilo te oogsten...een heel schamele oogst dus, met veel en zwaar werk voor weinig rendabiliteit! Dus was de mensheid gedwongen te zoeken waarom er op bepaalde plaatsen wat meer vrucht was dan op andere, en die omstandigheid na te bootsen over gans het veld. Was het, door het verminderen van het wild, noodzakelijk een andere oplossing te zoeken, en runderen, eenden, ganzen, schapen, geiten, varkens aan huis te houden. Later kwamen daar de ingevoerde kippen bij. Honden en katten kwamen op een totaal andere manier bij de mens terecht, maar werden ook zuiver als nutsdier gehouden (Jacht en vrijwaring van ongedierte)...Er zijn bronnen die er op wijzen dat de fret er eerder was dan de kat (in onze contreien), maar met hetzelfde doel, de jacht en het vernietigen van ratten en muizen die aan de schrale voorraad zaten.
Maar we evolueerden dus van jagers-verzamelaars naar landbouwers-jagers in eerste instantie, en in een tweede stap naar landbouwers-veehouders. Door het klimaat moesten wij ons ook beschermen tegen de kou en de nattigheid, en kwamen niet alleen de kledij (eerst dierenhuiden), maar ook de woonverblijven tot stand, en eens we ons echt vestigden (landbouw!) dan kwamen er al ras vaste wooneenheden, huizen tot stand. Bepaalde planten en dieren leverden ook vezels, en men ontdekte dat die vezels konden geweven worden, en bruikbare stof voor bescherming opleverden.
Uiteindelijk was het dus, door dat we lang geleden verjaagd werden uit ons oorspronkelijk leefgebied, dat we ook gedwongen werden ons leven anders te organiseren, niet meer op de natuurlijke manier, maar op een kunstmatige manier, een manier die alleen kon bereikt worden door het gebruik van de intelligentie. De Hottentotten hebben die intelligentie alleen nodig om te leren jagen en om te leren wat eetbaar is en niet. Daar zit geen dwang tot evolutie in, zo leefden ze vroeger, zo leven ze nog, in perfecte harmonie met de natuur...
Wij, gedwongen tot een bestaan in streken die eigenlijk van nature uit niet geschikt zijn voor bewoning door de mens als biologisch ding, werden gedwongen tot het zoeken van oplossingen.
Wij hebben onze ontwikkeling dus eigenlijk te danken aan het feit dat de anderen sterker waren dan wij, en ons verdreven naar gebieden waar we alleen konden overleven door gebruik te maken van middelen die niet-natuurlijk waren, middelen die we zelf in de hand namen.
Op die manier zijn wij uitgegroeid tot wat we nu zijn... Sukkelaars moest men ons plots planten in de Kalahari waar de Bosjesmannen perfect weten te bestaan...Omdat we ons gevoel voor een natuurlijk bestaan volkomen verloren hebben. We leven immers in een milieu die eigenlijk niet is geschikt voor ons zoogdier - mens.
We zijn voortdurend blijven streven om ons bestaan in deze eigenlijk ons vijandige biosfeer, en zo hebben we een totaal ander manier van leven en van denken opgebouwd. Dat is wat wij nu beschaving noemen... Het weten doorstaan van niet-leefbare omstandigheden. Daaruit is heel onze kultuur, ons weten en ons kunnen gegroeid...uit het te zwak zijn om in ons natuurlijke milieu te kunnen blijven... Nogal een basis om je superieur te voelen hé ????
Maar we zijn veel verder gegaan, we hebben naast de middelen om te kunnen bestaan in dit ons opgedrongen milieu, ook van onze ontwikkelingen gebruik gemaakt om de gebieden die niet genoodzaakt waren al die kunststukjes uit te halen, te veroveren, zeg maar leeg te roven, en zelfs de mensen er uit te ontvoeren om ze bij ons te importeren als slaven... (Allemaal in het kader van "De Beschavers")
Eigenlijk zijn wij, als we het goed bekijken, de "loosers"... en zeker niet das überrasch...
Als wij dan al een verdienste hebben, dan is dat het feit dat onze voorouders een onwaarschijnlijke overlevingsdrang hadden, en dat ze oplossingen hebben gezocht en gevonden, die er van nature uit niet waren of zijn.
Als we nu in de clinch liggen met het milieu, dan is dat in feite geen nieuw gegeven, het was onze manier van overleven. En al wat we nu als milieuactivist zeggen, is een poging om milieu en manier van leven zo goed mogelijk te verzoenen, wat in se al een onnatuurlijk feit is, want wij horen hier niet.
Dus, ons past nederigheid omdat we er niet in slaagden ons natuurlijk leefgebied te behouden, ons past trots omdat we desondanks wisten te overleven, en zelfs dit bestaan tot rijkelijk om te bouwen. Ons past schaamte omdat we dit deden en doen ten koste van onze eigen leefwereld, onze eigen biosfeer... een milieuroof die we nu ook al exporteren...
tot de volgende ?
1 opmerking:
Hoi Toon. Ik vrees dat we redelijk beschaafd lijken omdat we in het rijke westen in overvloed leven. Zodra ons vaarwater wordt bedreigd door anderen komt de ware aard van "onze beschaving" om de hoek piepen.
Misschien dat we nog heel wat kunnen leren van de volken die in onze ogen minder ontwikkeld zijn, maar die in wezen heel wat minder asociaal zijn dan wij.
Een reactie posten