Fauna en Flora

Image by dnnya17 via Flickr

In het tijdschrift van de Stichting Levend Erfgoed, las ik een interessant artikel. Een man kocht een braakliggende akker en een stuk grasland beplant met Engels Raaigras. Beide stukken land waren heel arm inzake biodiversiteit, maar na een jaar begrazing door geiten, was de het aantal voorkomende plantensoorten spectaculair toegenomen ! Je kan rustig zeggen X 3 ! Wat opviel was dat er plots, na minstens vijftien jaar afwezigheid massaal pinksterbloemen tevoorschijn kwamen.

Nu is een stuk land laten begrazen door geiten niet echt iets wat hier "van nature" voorkwam, maar het bewijst niettemin dat bij het gerust laten van de natuur, en het op een min of meer natuurlijke manier kort houden (begrazen), plots een heleboel planten de weg terug vinden.

Op die manier houdt men ondermeer ook heidelandschappen, het Zwin en dergelijke min of meer natuurlijk in zijn precaire evenwicht.

Let wel, wat men ook vertelt, dit zijn geen "natuurlijke" landschappen! Ik kom hier nog maar eens op terug, omdat ik zowat de seskes krijg van al dat gedoe van "Groene" bewegingen. Niet dat ik er iets tegen heb, ik zou eerder zeggen in tegendeel, maar omdat ze telkens weer willen de schijn wekken dat ze de natuur herstellen, terwijl ze alleen wat meer evenwicht pogen te brengen in een volkomen scheefgetrokken situatie, maar zonder echt tot een natuurlijke vorm terug te komen!

Dat kan ook niet! En dat komt door ons, de mens.
Wat we ook vertellen, we horen hier in deze streken niet thuis!
(Troost je ik wil jullie niet uitdrijven, net zo min als ik mezelf uit drijf!)
Wij zijn als biologisch wezen wellicht ergens afkomstig uit een tropisch of subtropisch savannegebied. Waar de oermens kon rondlopen zoals hij geschapen is, en zijn levensbehoeften kon bekomen in dat milieu, gewoon door verzamelen van vruchten en knollen, zonder de natuur alsdusdanig aan te tasten.
Maar we waren een veel te succesrijke soort, en alras was dat gebied veel te klein om op te kunnen leven, dus moesten er enkelen verderop gaan leven. Verderop, dat betekende meteen dat ze niet meer in de streek zaten waar ze van nature voor kwamen, en waar ze dus een vreemd element vormden in dat gebied.
De mens heeft wellicht mede daardoor oplossingen moeten zoeken om te kunnen overleven in dat hem vreemde milieu. Hoe verder ze afdwaalden van hun natuurlijke leefgebied, hoe moeilijker dat werd, en de mens, begiftigd met een sterke overlevingsdrang, paste zich niet aan aan de nieuwe omstandigheden, maar paste de omgeving aan aan zijn behoeften.
Dat betekent dat in alle streken waar de mens zijn cultuur ooit vestigde, de natuur werd vervormd, aangepast aan de mens en zijn behoeften. Veelal (vooral in het begin) door vernietigen van de bestaande flora, en gebruik makend van de tijdelijke vruchtbaarheid door die vernietiging, om daar zijn gewassen en teelten op te kweken. Was die grond weer te arm, dan schoof de mens op, brandde een nieuw stuk af, en bewerkte dit nieuwe gebied. Sommige van die stukken zijn nooit meer echt tot herstel gekomen, en waren, zelfs bij herstel, nooit meer echt de natuur zoals het ooit was! Er waren plantensoorten onherroepelijk verdwenen en andere, vreemde soorten woekerden in de plaats.
De ingreep van de mens op zijn milieu werd steeds diepgaander, en naarmate hij leerde de grond vruchtbaar te houden, verdween steeds meer en meer natuur voor akkerbouw. Door verbetering van technieken konden er meer mensen leven van de opbrengst en dus werd nog meer land vrijgemaakt voor landbouw. De mens settelde zich in streken waar hij niet kon overleven, zonder de natuur in het gareel te dwingen.
Men leest nu over de noodzaak de huismus te beschermen... Terwijl de huismus met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, eigenlijk een dier is dat hier oorspronkelijk niet voorkwam. De huismus is immers een weversoort, en dus wellicht afkomstig uit de...savanne. Door het landschap steeds meer savanne -look-a-like te maken, is de huismus de mens gevolgd (net zoals muizen en ratten en nog een heleboel andere dieren)...
Als we nu dus preken voor beschermingsmaatregelen voor de huismus, dan is dat zeker niet te verenigen met natuurherstel, wel met natuurbehoud, behoud van de natuur zoals wij mensen hem hebben gemaakt naar onze behoeften.
Wij maken nu een drama van de halsbandparkieten, maar die zullen nooit de natuur zo drastisch naar de knoppen maken als ooit het dier, de mens, het deed.
Ik bedoel met het dier, de mens, niets denigrerends, maar het is en blijft een feit dat wij gewoon een biologisch wezen zijn, of wij nu verstand hebben of niet, het lichamelijke blijft een feit.
Weet je, eigenlijk vind ik gans deze geschiedenis terug in de bijbel. Het aards paradijs was waar de mens kon leven op een volkomen natuurlijke manier, als verzamelaar. Dat was (en is) een zalige manier van leven, want met amper 20% van de tijd kan de jager-verzamelaar aan zijn behoeften voldoen. Door zijn succes als wezen moest de mens echter zijn natuurlijk midden verlaten, en dat kon hij slechts door met veel meer werk en inspanning, de natuur naar zijn hand te zetten.
Je kunt zelfs uit het verhaal afleiden dat dit feit eigenlijk een misdaad was tegen het geheel van de natuur...

Mij rest de vraag of we nu, als we over de mens als soort praten, kunnen praten over een successtory of net niet...
Als een dier een dergelijke explosieve bevolkingsaangroei kent, dan sproeien we er tegen...
Dat zou ons moeten doen nadenken.
God, ik wil niet (we kunnen niet) terug naar de oersituatie, maar moeten we niet tot slotsom komen dat onbeperkte aangroei niet kan?
In de "beschaafde" (lees welvarende) streken, is men op een bijna automatische manier gekomen tot een kleinere aangroei, maar net door diezelfde beschavende elementen is de aangroei in de armere streken explosief toegenomen. Dat komt door betere (opgedrongen, ogelegde) hygiëne en medische verzorging enerzijds, maar geen gelijklopende toename van de welvaart. Het is een beetje absurd! We houden steeds meer mensen in leven, ook in die gebieden waarvan wij weten dat er onvoldoende voeding en welvaart is, terwijl hier de voedseloverschotten vernietigd worden om de markt in "evenwicht" te houden.
Het gevolg is dat daar een stijgende armoede en honger heerst, mede door onze inbreng van medische verzorging. Dat klinkt cru, maar het is ook cru !
Och, ik ga het niet oplossen, ik kan ideeën spuien, maar zolang we niet tot een betere en evenwichtiger verdeling komen van de goederen, zullen wij ook geen evenwicht hebben tussen de mensen. De honger is al altijd de hoofdreden geweest om te migreren. Wij leven hier in welvaart, het moet wel het land van belofte lijken in de ogen van de hongerigen!
Tot nu toe kennen we een vreedzame migratie, maar laat de ellende nog iets toenemen, en dan komen ze misschien terecht hier naar toe om te veroveren wat zij ginder tekort hebben...

tot de volgende ?