Prosper

Prosper De Maeght is zo wat dé held van Eine.
Prosper is de stichter van de Fietel!
en toch... Prosper was in feite een West Vlaming, een inwijkeling in Eine.
Prosper was cafébaas in Eine, en een eerste klas sloeber.
Het is dat Pallieterachtige dat van Prosper de Held van Eine heeft gemaakt, en de oorsprong van de Fietel.
Op een schone dag (155 jaar geleden al - toen waren er nog schone dagen!) ging de vrouw van Prosper mee op bedevaart, en ze zei tegen Prosper "Let gij op de deure !"
Prosper deed dat ! Hij haalde de deur af, legde ze op een kruiwagen en ging met zijn deure op café... Heel Eine hoorde er van en velen gingen eens zien naar die kapoen die op de deure lette...
't Jaar nadien werd dat herdacht, en er werd een stoet gevormd met allerlei plezante scènes in. Spotten met dingen die gebeurd waren, met de politiek, met de kleine dingen des levens die voor de gelegenheid dik in de verf werden gezet, en ook gewone plezante stukjes die werden uitgebeeld en gespeeld voor de aanwezigen. Dat doen ze nu nog, ieder jaar weer !
Toen ik in de academie leerde beeldhouwen, is daar ondermeer het beeld van Prosper gemaakt in polyester, maar dit is niet zo weerbestendig, en nu zal men een nieuw, en nu een gelijkend beeld maken van Prosper - in brons!- om het op het pleintje in Eine te zetten...
Of hoe een sloeber een volksheld wordt, en een echt bronzen beeld krijgt ter zijner gedachtenis.

In onze regio zijn er er nog plezante fietels, in Eine dus, maar ook in Volkegem en in Mater, ook in Gavere meen ik mij te herinneren, en in Zulte...en misschien nog wel hier of daar die mij nu niet te binnen schiet.
Er is ook een serieuze fietel, dat is dan de Fiertel van Ronse (fie-R-tel) een ommegang van iets meer dan 40 km met de heilige Hermes. Buiten Ronse zeggen we dat het niet veel helpt, St Hermes, de patroon van de Ronsenaars geneest wel de zotten, maar laat de Ronsenaars even zot als ze al altijd waren. Daar de fiertel ook een stuk door de walenpays trekt, bestaat er ook een waalse vorm van: Saint Hermes guérit les fous des environs, mais laisse les Renaisiens telles qu'il sont... Deze fiertel is dus een zeer uitgebreide vorm van een processie, maar heeft toch ook iets plezants, de honderden, duizenden bij goe weer, deelnemers, doen alles behalve devoot zijn, en velen komen aangeschoten thuis, of in het bezit van een nieuw lief... Het devote stuk is dus alleen te vinden vooraan, bij de belleman en bij de dragers van het (zware) beeld van St Hermes... Oh ja, ter verduidelijking, het is niet Hermes zoals overal uitgesproken, maar saint'ermis op zijn Ronsisch...
Ronse is niet alleen het enige stadje in ons arrondissement dat tweetalig is (met faciliteiten voor de Franstaligen), maar het is ook een heel apart iets, met een heel eigen dialekt en heel eigen manier van leven. Om u een klein voorbeeld te geven van hun taal:
een klakvélo = een bromfiets, een vogelvolière en een kiekervolière, een portedrapoedroagere is duidelijk een tweetalige vaandeldrager... en zo kun je blijven opsommen. De held van Ronse is Tavi, de gelijknamige held uit het onsterfelijke boek van Valère Depauw. Oorspronkelijk is het boek geschreven in een ietwat gezuiverde vorm van het "Ronschische" dialekt, maar er is ondertussen ook een vertaling gekomen in het...nederlands...
Men heeft ook toneelstukken gemaakt over Tavi, die steevast in het Ronsisch gespeeld worden, en telkenmale volle zalen blijven trekken. In het toneelspel zijn ook talrijke liedjes opgenomen, met een verronsischte tekst... Op een klassieke melodie van een of andere beroemde toondichter, vraag mij niet welke, want muziek is niet mijne fort, zingt Tavi dan uit volle borst: Mien schuun Madleinekie, da'k geiren zie...Mee hiel maan laeif...

Een van de laatste opvoeringen heb ik met Koen en mama gaan bezien, en Bart is nadien met Els ook nog eens gegaan. Madleinekie was gespeeld door de dochter van een paar vrienden uit de cactusclub van Ronse, waarvan wij ook lid waren... 't Kind is enkele jaren later overleden aan een van die extreem snelle vormen van kanker, amper een jaar of 25 oud... In de kerk, tijdens de begrafenis, zong Tavi nog eens van Mien schuun madleinekie... ik had de koude rillingen en kiekenvlees van ontratie...

God wat is ons leven rijk gevuld met allerlei herinneringen, blijde en droeve... Mijne kop is een schatkamer van miljoenen feiten en feitjes... Ik moet maar denken, en ik zie weer dingen voor mij gebeuren, die al een halve eeuw oud zijn... Wat zijn we rijk!

Ik weet, dat klinkt wat gek, maar zo voel ik het ! Ik hoef niet eens mijn ogen dicht te nijpen om mensen voor mij te zien, die al lang het tijdelijke met het eeuwige hebben gewisseld... Met over Ronse te praten herleef ik weer de heel eerste vergadering die ik daar gaf aan de bouwvakarbeiders... Een paar sloebers vonden het plezant om alles te vragen in het plat
Ronsisch, want als ik daar wilde aanvaard worden, dan moest ik ze ook maar verstaan hé ?
Ghislain vroeg hoe het zat met " de koempensoatse van êt oelm" en was heel verbaasd dat ik hem begrepen had, en hem vertelde hoe het stond met de gereedschapsvergoeding... Later verloor diezelfde Ghislain op één nacht al zijn haar ! Hij had op heel zijn lijf geen sprietje haar meer staan. Sindsdien droeg Ghislain steeds zijn "klakke", zijn pet, want hij was wat gegeneerd in zijn pletsebolle... Toen de suisse in de kerk reclameerde dat "ie zien klakke moest afdoen", is Ghislain naar buiten gegaan, en wilde niet meer naar de kerk...
Het was ook bij Ghislain dat de historie van het schouwvegen gebeurde...
De schouw van Ghislain trok niet meer, en Ghilain probeerde eerst van beneden eens door het schouwgat te koteren, maar dat ging niet...Dus kroop Ghislain op zijn dak, en probeerde met zo'n borstel op een lange stok door zijn schoorsteen te gaan, maar verder dan enkele meter raakte hij niet... Ghislain kroop terug naar beneden, zocht in zijn schuurke een gewicht van tien kilo, bond dat aan een touw en kroop het dak weer op, ondertussen zijn vrouw commanderend dat ze moest kijken aan het schouwgat, en moest roepen zodra ze iets zag...
Ghislain liet de tienkilo vallen, een keer, twee keer, en opeens vloog de koord veel verder door... Hij riep door de schouw 'Is 't er deure?" maar kreeg geen antwoord...
Ghislain kroop naar beneden, en keek door het venster naar binnen in zijn woonkamer...Alles was zwart, het enige wat hij zag waren twee grote boze witte ogen die hem aanstaarden...

Toen Ghislain dat vertelde, lagen wij plat, amechtig achter adem te snakken van het lachen... "Jaja, " zei Ghislain, "Gulder kunt lachen, maar ze klapt nog altijd niet !" Wij kwamen niet meer bij...
Ghislain had een heel mooie vrouw, met grote mooie ogen... Maar toen ik ze, maanden later eens plaagde met de schoorsteen, schoten die mooie ogen weer vuur... ik begreep heel goed dat Ghislain er van onder de indruk was ! djudedju...

Gek, je denkt op iemand, en je ziet een hele historie passeren... Ik zie dan dat hij nierpatiënt werd, en regelmatig aan de dialyse moest... en ik zie weer de kist, zijn vrouw en dochters zitten in de grote kerk... en hoe ik er aan dacht dat Ghislain er niet meer binnen wou, omdat hij zijn pet niet mocht ophouden om zijn kaalheid te bedekken... Persoonlijk vond ik die kletskop niet zo erg, maar veel meer het feit dat hij geen wimpers en geen wenkbrauwen meer had...

Waar is de tijd...
Ik ga stoppen, genoeg gewandeld in de tuin der herinneringen...voor vandaag toch...

tot de volgende ?