hartepijn

Image via Wikipedia

Vandaag is het 11 jaar dat onze Koen is gestorven...
Een stomme verkeerde beweging, een knie die met een kijkoperatie weer hersteld werd, maar die tezelfdertijd die verschrikkelijke ziekenhuisbacterie binnen loodste in zijn lichaam. Eén week later was hij niet meer...
Ik ken wel wat mensen die een kind verloren, en keek vroeger met wat verbazing naar het feit dat dit leed precies niet overging, niet weg ebde... Nu ben ik zelf bij die groep. Begrijp ik nog niet waarom het niet over gaat, waarom het niet "verboomt "... Maar ik zit er wel mee. Anny ook.
Och, het is niet meer zo snijdend, maar het is niet geminderd.
Het is iets dat weegt op iedere dag. Al wat je doet, al wat je ziet, al wat je leest kan een aanleiding geven om weer op Koen uit te komen.
Academie: Koen ging indertijd mee beeldhouwen
Aquarium: Koen maakte dit mooie meubel nog
Keuken: Koen deed heel de assemblage
Turnoefeningen gebeuren in de kamer van Koen
En zo gaat het heel de dag door, een eeuwigheid.

"Je hebt toch nog kinderen en kleinkinderen?"
Ja... gelukkig maar, maar dat zijn geen vervangers, dat zijn andere individuen. Het verlies zou misschien nog overheersender geweest zijn hadden wij alleen Koen gehad, maar de pijn mindert niet door het feit dat er nog andere kinderen zijn.

Je kunt het niet makkelijk verwoorden. Ooit zei een collega me: "Het is geen verlies, het is een amputatie..." misschien is dat nog de beste manier om dat te omschrijven.

Och, ik heb verdriet voor het overlijden van ouders, broer, familieleden, vrienden, maar dat slijt eigenlijk wonder vlug. De kansen dat je er nog eens weer mee geconfronteerd wordt is kleiner. Zelfs je ouders waren niet meer zo dichtbij, je bent het huis uitgegaan en hebt een eigen leven opgebouwd, en ouders zijn nog waardevolle raadgevers en opvoeders waar je nog dankbare gevoelens bij hebt, zijn grootouders van je kinderen die wel eens op de kinderen passen... Maar een kind, dat is anders.

Nee, ik ben niet verbitterd, ik ben zelfs niet ongelukkig. Want geluk heeft niets te maken met verdriet of gemis. Geluk is iets heel anders. Je kunt perfect gelukkig zijn met een hart vol verdriet. Alleen op de momenten dat dit verdriet weer echt opborrelt, alles overheerst, is ook het geluk er niet meer te vinden. Het is er misschien nog wel, maar je vindt het niet meer onder de tranen.

Ach, het is zo verschrikkelijk moeilijk om over gevoelens te praten, te schrijven... Ze zijn er gewoon, en ze zijn zo individueel dat ze wellicht niet overdraagbaar zijn.
Dat hoeft ook niet.
Vreugde moet je delen, verdriet kun je niet delen.
Je krijgt wel wat steun, het schouderklopje -geestelijk of echt-, maar diep in je raakt dit nooit echt tot de kern van het verdriet. Verdriet draag je - als het er op aan komt- altijd alleen. Anny zal wel hetzelfde verdriet hebben, zal wellicht meer begrijpen dan de buitenstaander, maar ik kan niet aan haar verdriet en zij niet aan het mijne. We troosten elkaar in de hoop de ander te helpen, want wij weten onszelf ongeneesbaar.

Gelukkig denken we ook aan de goede en de leuke herinneringen.
Is het niet altijd bitter-verdriet. Soms is het ook zoet.

Ik weet het niet of mijn ervaring, mijn voelen hetzelfde is als het voelen van Anny, hetzelfde is als het voelen van andere ouders die een kind verloren. Wellicht niet. Wellicht is verdriet zo verschrikkelijk individueel dat het ook niet te veralgemenen is... Misschien ...  Misschien...

Buiten is het weer mistig. Prachtig weer als je een bronchitis hebt, kun je nog wat meer hoesten. We zijn al weer maart... de lente komt nader... Straks zie je weer het groen groener worden. De dode planten rijzen weer op... Prachtig symbool van een onbestemde hoop...

tot de volgende ?