Ik kijk er ook naar als onuitputtelijke bron om mijn eigen fantasie te prikkelen. En soms erger ik mij, omdat de kunstenaar er naar mijn gevoel niet heeft uitgehaald wat er in zat. En dat geldt zowel de beeldende kunst als de literatuur. Ik kan na het lezen van een boek een onvoldaan gevoel hebben, omdat de schrijver niet het onderwerp heeft uitgebouwd naar de mogelijkheden die er in zaten. Ik kan voor een schilderij staan en me ergeren over lijnen die er niet opstaan en er eigenlijk hoorden, of over lijnen die er te veel opstaan.
Dat is geen kritiek, dat is het ondergaan van de prikkel die dat werk me geeft. En dus is het werk niet zonder verdienste.
Er zijn ook werken waar ik me haast niet kan van losrukken. Werken die naar mijn mijn gevoel volmaakt zijn. Dat kunnen werken zijn die u helemaal niet bevallen.
Ik wil maar zeggen, kunst is iets wat je ervaart, wat je moet doen ervaren.
Het moet je een kriebel geven.
En dat gaat verder dan wat men gewoonlijk onder kunst verstaat, omdat kunst veel verder gaat dan wat de meeste mensen als kunst ervaren.
Als we spreken over een gebouw, dan kunnen de meesten daar nog het idee kunst aan binden, maar als we spreken over een bed of een stoel, dan is dat voor velen een bank te ver. Toch zijn meubels, behangpapier, uw koffiekop... ook ontworpen. Heeft er zich iemand over gebogen om het voorwerp én volmaakt te maken naar zijn functie, én het er ook mooi te laten uit zien.
En misschien knik je nu, en denk je aan dat servies dat je zag in...
En als ik nog verder mag gaan: kunst moet niet noodzakelijk het product zijn van iemand die zichzelf een kunstenaar noemt !
Trouwens, ik vind het idioot alle werken van een bepaalde kunstenaar te verheffen tot onbetaalbare meesterwerken. Ik kan vol bewondering staan voor bepaalde werken van Pablo Picasso, van Rubens of Rembrandt, maar het komt niet bij me op te stellen dat alle werken van die kunstenaars ook meesterwerken zijn. Wie een werk koopt van een bepaald kunstenaar omdat die kunstenaar beroemd is, nam heeft, is veeleer een snob dan wel een kunstkenner.
Ik hou van Van Gogh, maar niet iedere Van Gogh is een meesterwerk. Ze zijn wel herkenbaar door hun eigen stijl en techniek denk je, maar als je zijn oudere werken ziet, dan kun je haast niet geloven dat dit ook Van Gogh's zijn.
Toch zitten er ook in die eerste werkjes pareltjes...
Maar Jan met de pet, die graag tekent, kan op een mooie dag ook wel eens iets maken, dat het gewone ver overschrijdt...
Natuurlijk heb je meer kans bij een geschoold kunstenaar een meesterwerk te vinden dan bij de liefhebberende Jan met de pet, maar het een sluit het andere niet uit.
En als we eerlijk moesten zijn, dan zouden we voor dat meesterwerk van Jan met de pet eigenlijk veel meer moeten bieden dan voor een prutswerkje van Picasso.
Eén van de redenen waarom Picasso naar mijn gevoel bij de groten hoort, is dat hij steeds bleef vernieuwen. Toen hij in contact kwam met de Afrikaanse kunst, zag hij plots een heel nieuwe wereld opengaan, en hij bleef heel zijn leven spelen met het abstraheren.
Naar mijn gevoel is er geen enkele term in de kunst meer misbruikt dan "Abstract"... Het begrip abstraheren wil in feite zeggen dat men niet de klemtoon legt op het realistische beeld, maar in de weergave van de eigenschappen. Om bij de Afrikaanse kunst te blijven, (En eigenlijk bij bijna alle primitieve kunst van over heel de wereld), dan zul je vaststellen dat ze bijvoorbeeld bij het uitbeelden van het begrip vrouw, extreem grote borsten, buik en vulva zullen maken. De bedoeling is duidelijk, ze geven de essentie weer van het begrip vrouw, en niet van die of deze brave meid uit het dorp.
Ze doen dat omdat ze het vrouwelijke willen vereren, op een haast goddelijk échelon zetten.
Zo vind je naast "goden"-beelden, ook talrijke voorouderbeelden, en daar beklemtonen ze veel minder het uiterlijk van de overledene, dan wel zijn capaciteiten. Was hij een groot jager, dan zal dat aspect overheersen.
Voor Picasso, en het Westerse denken, was dit een nieuwe wereld die open ging ! En heel zijn leven is hij blijven zoeken, tot in het extreme naar nieuwe expressie-mogelijkheden, om steeds weer, steeds meer te vertellen met één werk.
Zijn studie van de stier is beroemd, en toont heel duidelijk hoe hij steeds verder ging in het zoeken naar het beeld van "de" stier.
Wat sommigen nu onder de noemer "abstract" naar voren brengen, heeft naar mijn gevoel geen uitstaans meer met abstraheren.
Let wel, het hoeft daarom niet slecht te zijn, of verkeerd, maar het is iets anders.
Het mooie van kunst is net, dat het eigenlijk een speelplein moet zijn en blijven. Iets waarin je je kunt uitleven, iets waarin je steeds weer blijft proberen om een manier te vinden om jezelf, je eigen gevoelens mee te delen aan anderen.
Persoonlijk vind ik, dat je nooit het einde kunt bereiken, maar toch zien we dat heel wat kunstenaars zich vastplanten in een bepaalde stijl, een bepaalde manier van zich uit drukken. Je kunt daar je idee over hebben, maar ik vind dat eigenlijk een beetje het bekennen van het feit dat je vast zit, niet meer groeit.
De kunstenaars van voor de revolutie, de bevrijding van de kunst, hadden het eigenlijk gemakkelijker. Ze beelden de werkelijkheid uit, en hun kunde lag meer in het creëren van een compositie dan in het scheppen van een nieuw beeld.
Soms droom ik wel eens: "Wat zou een Rembrandt, een Rubens, een Tintoretto, een Monet gedaan hebben, hadden zij Picasso moeten kennen, hadden zij de Afrikaanse kunst moeten kunnen ervaren..."
We zullen het nooit weten, en we kunnen de vraag ook omkeren, en Picasso laten werken in de tijd van Rubens...
Maar uiteindelijk is heel dit betoog op u gericht, beste lezer ! Om u te overtuigen van het feit dat in ieder mens een kunstenaar zit, ook in u ! Dat jij ook best wat je tijd investeert in het prikkelen van je fantasie, in het ervaren, zien, bestuderen van de kunst en de ideeën van anderen. Dat het goed is dat je een blad papier neemt en jezelf eens laat gaan.
En oh ja, je hoeft echt de deur niet meer uit om kunst te zien, ideeën op te doen ! Open op je computer Pinterest, en ga zoeken in de miljoenen afbeeldingen en ideeën die je daar vindt !! Ik kan het je zeker aanraden, het is er heerlijk dwalen in een onuitputtelijk prentenkabinet...
tot de volgende ?
1 opmerking:
Een ware kunstenaar is een ziener die aspecten van de goddelijke schepping zichtbaar maakt. De vorm van zijn telescoop is niet essentieel. En een klein verrekijkertje met goede lensen kan ook helpen.
Een reactie posten