stief, neig, braâ...

In West Vlaanderen is 't stief schone, in Oost Vlaanderen neig schoên in je bent in brabant als bra schoen wordt...'t Is een beetje overdreven, want al in Brakel hoor je braä, en in Bevere Oudenaarde is het wel eens stijf schone...Maar toch, het lijkt wel of streektaal niet alleen andere accenten of vormen van uitspraak heeft, maar ook andere woorden. In West Vlaanderen is het klassieke voorbeeld dan de schommel, ne toeter, ne biezebeize, 'n wippe en noem maar op, het lijkt wel of ieder gemeente daar zijn eigen woord voor heeft.
In Zingem hoorde ik het mooie Vliebauter voor een vlinder, en ga zo maar door.

Maar...

Het verdwijnt! Het is hoognodig dat men die schatten van de taal bewaart voor het nageslacht! Er zitten echte pareltjes in, die veel sprekender zijn dan het nu in het "nederlands -vlaams" is.
Gelukkig zijn er her en der initiatieven om dat te doen, en nu en dan vind je nog eens een oud boekwerkje in de gewesttaal.

Zo kreeg ik een heel pak kopiën toegestuurd van Lieske, de vrouw van Toon Desloovere, van een oud boekje in het westvlaams van de streek van Westouter...Het is zelfs voor mij, als geboren westfluut niet altijd makkelijk, en ik heb zelfs al woorden ontmoet die ik met de beste wil van de wereld niet begrijp... Maar 't es zo schoone!

Ik ben overtuigd dat een Gezelle nooit zo groot was geweest had hij niet de hem zo eigen, zo vertrouwde klanken gebruikt in zijn werken. Ik herinner me nog dat men in een taalboek bij een gedicht van Gezelle telkens voetnoten zette, met de betekenis van de woorden die ons zo eigen zijn, maar wellicht voor een brabander, een limburger of welke vlaming dan ook die niet vertrouwd is met het sappige westvlaams, noodzakelijk waren.

Ik heb hier een boekwerk - een klof om u tegen te zeggen- met alle werken van Gezelle. Gekocht in de uitverkoop van de openbare bibliotheek voor 4 (vier) frank. Enkele jaren later kwam er opnieuw een "verzameld werk" uit, en de bieb kocht een nieuw duur exemplaar... Zo kocht ik er ook eens de twee boeken van Van Ostaeyen, in het jaar voorafgaand aan het Van Ostaeyen-jaar, waar de bieb braafjes weer een nieuwe replica kocht van de oorspronkelijke boeken die ik kocht aan 10 frank het stuk... Beleid is een mooie zaak...

Nu en dan zit ik dus ook in poezie (poëzie voor de serieuze mensen) te blâren... En iedere keer ben ik weer ongelukkig dat ik ooit een dikke bundel van Annie MG Schmidt aan iemand mee heb gegeven die het niet terug bracht ! Ik hoop dat hij (zij) zijn handen verbrand aan ieder blad !

Ik ben al heel wat boeken zo kwijtgeraakt, en er zijn er bij die mij echt pijn doen, lijfelijk pijn! Voor mij is een boek veel meer dat een pak papier, het is wijsheid, het is avontuur, het is mijn poort naar een wereld waarin ik kan vertoeven naar eigen keuze. Het zijn prenten vol verre einders vol wezens en creaturen die wonderlijke avonturen naar je brengen. Poorten naar een privé-hemel. Als er in den hemel geen boeken zijn, dan zal ik ze er invoeren, als ik er geraak...Maar ik zou niet weten waarom niet alle mensen er geraken, want er zit in iedereen wel iets goeds, en daar laten ze alleen het goede binnen, ...er zullen er dus vele onvolledige lopen, maar allemaal zullen ze er zijn, anders ware het geen hemel...en vermits er schrijvers zullen zijn, zullen er wel boeken zijn ook, goeie boeken, met hemelse verhalen. (en niet alleen Hemelse).

Hoe ben ik nu plots in den hemel geland? Ik was bezig over taal, maar ja, voor mij is dat de hemel...

We hebben een jaar lang regen gehad, en nu is de wereld zo verzadigd dat de domp er uit slaat, en iedere morgen lopen wij nu in dikke lucht rond, lucht waarin je niet alleen maar een paar meter voor je uit ziet, maar ook het geluid is precies in ouatte verpakt, en klinkt ook mistig. Ieder klankje botst heen en weer tussen de miriaden dauwdruppeltjes en kom maar heel dunnetjes tot bij jou.

Ik hou niet van die mist die de wereld verbergt voor je ogen. Heel wat anders is het in de zomer, als er soms een flinterdun grijs, bijna wit, wolkje over de velden zweeft...Je ziet dan een weide vol koeien zonder poten zweven boven het witverpakte veld...Dat is mooi. De najaarsmist is vuil, grijs, beladen met stof en vervuiling. Het enige voordeel is dat je niet het sterven van de natuur ziet. Het is een lijkwade over de stervende zomer.

Het is of de natuur je wil dwingen de ogen neerwaarts te richte, naar de grond, je te confronteren met wat de natuur je als wintervoorraad biedt: okkernoten, kastanjes, hazelnoten en massa's beukenootjes... Allemaal rijk aan oliën die je niet alleen voeden, maar ook verwarmen in de komende koude dagen...Maar de mensen zijn dat vergeten, verachten de voeding van de natuur en grijpen gevulde conservendozen van de blinkende winkelrekken.

Dat is zoveel gemakkelijker en omvat een palet van smaken...vol zouten en suikers die veel erger zijn dan de tegenwoordig zo versmade vetten, vetten van noten zijn bovendien helemaal niet ongezond...maar tja, het is niet de gezondheid die primordiaal is, maar de slanke lijn. Hoe lang nog zullen ze massa's mensen in het verderf duwen met hun "ideale" lijn? Ik weet niet wat er het slechtste , het ongezondste is, de magerzucht of de vervetting van de hamburgermaatschappij?

Probeer gewoon te zijn, gewoon te eten en te bewegen, en je zult ook je gewone lijn hebben, die jou past als een handschoen, waarbij je je goed voelt en goed bent. Maar nooit te! Niet te veel eten, te weinig bewegen... We stammen af van de apen, die beestjes knabbelen gans de dag, maar bewegen ook gans de dag. Stilzitten is niet goed! Ik kan het -gedwongen- weten.

Ik ga stoppen, en een beetje verder oefenen in het stilzitten...
tot de volgende ?

Dadizele en terug

Vanmorgen zijn we naar Dadizele gereden. We hebben eerst eens op de website gezocht van de verkeersveiligheid, en de mist was redelijk op de autosnelweg...Toen wij in Kruishoutem kwamen, was het precies of het wel heel erg mistig zou zijn, maar gek, op de brug over de autostrade was het mistig, en onder ons zagen we de auto's snellen op de snelweg in redelijk mooi weer...
In Dadizele zelf was er weer wat mist, maar we hebben geen moeilijkheden gehad.

We deden onze jaarlijks aankoop van een potje kunstbloemen voor de ganse winter op het graf van Koen. In de zomer zetten we levende planten, 's winters kunstbloemen in frisse kleuren. We zetten wel de naam van Koen er op, want Veerle is al eens de pot moeten gaan zoeken, hij stond heel ver op een ander graf... Wat voor mensen pikken nu in hemelsnaam bloemen van op iemands graf ??? Volgens Godelieve van de benzinepomp, zou je er van verschieten ! Zij zag eens op het kerkhof voor haar deur een van de rijkste inwoners van het dorp toekomen met een klein vernepen potje...enkele stappen verder had hij plots een mooie grote pot in zijn armen ! Nu ja, zo kun je misschien ook rijk worden, met pikken van de doden...

We zagen er heel mooie phalaenopsis (orchidee)staan, een nieuw kleuren patroon, wit met rode vlekken er in. Heel mooi! Maar we hebben geen plaats meer om nog meer orchideeën te zetten.

Dan zijn we naar Dupont Zoo geweest, om eten mee te brengen voor onze papegaai en onze tropische vissen. Je hebt daar een enorm aanbod, en ook mogelijkheid om grote verpakkingen te kopen...Met mijn klein aquariumpje haal ik daar eten voor tropische vissen per emmer. Hier vind je dat bijna nooit, en zeker niet zo goedkoop. Nu, ik zou niet speciaal daarvoor naar ginder rijden, maar nu we toch reden voor het bloemstukje...

Natuurlijk zit ik nu weer dubbeltoe, maar ja, we zijn weer voor een heel eind gerust. Bovendien zijn we eens gezellig gaan eten in ons vaste restaurantje op de plaats te Dadizele. We zijn wel slechte restaurantgaanders, maar we hebben er toch eens deugd aan gehad. Slechte restaurantgangers, omdat wij maar één schotel nemen, en dan eten we die nog niet eens leeg. 't Was lekker, en Anny kon ook eens haar benen onder tafel steken, zonder het zelf te moeten koken.

Ook in het terugkeren was er omzeggens geen mist meer, tot bijna weer thuis, op de Edelare zagen wij alle auto's met lichten aan naar ons toe komen...Best dat we niet thuis gewacht hadden tot de mist opklaarde ! We zouden schoon hebben kunnen wachten !

Tja, we naderen weer allerheiligen, weer de confrontatie met de dood op het moment dat je er misschien niets voor voelt... Kijk, in de omstandigheden waarin wij leven, denken wij vaak aan onze Koen, en zo aan een hele hoop anderen die ons ontvallen zijn...Er staat steeds een oliepitje te branden bij Koen en Bij Ma, Nonkel Julien, Patrick en nu en dan staat daar tijdelijk een bekende bij die onlangs overleden is... Niet die foto is belangrijk, maar ze doen ons denken aan allen die we al verloren... Maar wij voelen ons niet steeds geroepen om naar het kerkhof te gaan, we gaan zeer weinig, omdat het kerkhof op zich ons niet veel zegt, wij hebben geen herinnering aan het kerkhof, maar aan personen. Nu dwingt men ons ieder jaar min of meer om naar dat kerkhof te gaan, en als ik echt naar het kerkhof zou willen, dan zou ik dat véél liever doen op het moment dat er niemand is...Verdriet is geen expositie-voorwerp, dat is een intiem eigen iets.

Als ik nu op het nieuws de beelden zie over de moorden door Van Themsche, dan voel ik een weerzin, hoe erg moet het zijn dat die mensen hun verdriet daar nog eens moeten uitvouwen, moeten blootleggen, moeten gebruiken...om "recht" te verkrijgen. Recht - wat een idioot begrip in zo'n situatie ! Er wordt niets recht gezet, het feit is er en blijft er. Ik geloof ook dat je niet eens woedend kunt zijn op de moordenaar, de gevoelens die je hebt zijn veel meer, gaan veel verder dan wraak...Het is wellicht een gevoel alsof je de feiten niet alleen nog eens moet ondergaan, maar alsof je zelf ook nog eens vermoord wordt... Ik denk dat die mensen zo'n dingen nooit meer kunnen te boven komen. Stel eens dat je, om het even welk gevoel het betreft, dat je dat in het lang en het breed moet uitsmeren voor een hele zaal volk en het 's anderendaags nog eens ziet prijken in grote sensationele artikels in alle kranten... Stel dat je zo je liefde moest blootleggen, op die alles blootleggende manier, zou je dan nog kunnen liefhebben na die expositie er van???

Ik weet niet wat er het ergst is, de moord, of het exposeren ervan...

Ook zou ik niet graag jurylid zijn...Stel dat je moet beslissen over het verdere leven (of niet-leven) van iemand...Ik mag er niet op denken.

Oh ja, ik zeg ook wel eens: "Ze moesten hem met zijn kl...aan een nagel omhoog hangen", maar je zegt dat, wetende dat het niet gebeurt! Zou jij de nagel en hamer kunnen in je handen nemen en hem daar vastpinnen?

Ik ga stoppen, een paar spellekes spelen, op andere dingen denken..

tot de volgende ?

De geur van lijm en verf...

Nu, op dit eigenste moment zit er (of liever staat er) een dame heel mijn gang en het trappenhuis op te meten. Eindelijk !
Hopelijk komen ze binnenkort ook werkelijk om in aktie te schieten...Het wordt een serieus werk, want ook in de keuken moet het plafond en twee deuren geverfd worden...
Nu, dan zijn we weer voor een lange tijd gerust.
Eigenlijk hadden deze wereken al een hele tijd moeten gedaan zijn, maar het leek wel of wij er nooit toe kwamen. Ergens moest ik me weer eens leren neerleggen bij het feit dat ik het niet meer kan, en hoe gek je het misschien ook vindt, dat is niet makkelijk !

Iedere keer weer met je onmacht geconfronteerd worden...God, ik wens het niemand toe. Je kunt het je niet inbeelden wat het is, vooral niet als je het vroeger wel allemaal kon en allemaal zelf deed, onder ons getweeën konden wij de wereld verslaan...Nu is de wereld ons aan 't verslaan.

Anny is nog steeds aan het vechten, en heeft gisteren, tegen mijn goesting, de haag weer heel alleen geschoren. Maar ook haar worden steeds meer dingen afgenomen...Ze dweilt nu beneden in vier stukjes, met telkens een recup-periodeke er tussen. Onze weg bergop is allang veranderd in een brede dalende weg, terug naar de moeder van alles, de aarde.


De mist is langzaam aan 't optrekken, en waarempel de zon komt er door piepen...'t Zal wel niet voor lang zijn, als we het weerbericht mogen geloven, maar in een jaar als dit is ieder zweempje zon meegenomen.

Gisteren heb ik voor Anny "De Zilveren Lepel" gekocht. Voor de eerste keer in het nederlands, Hét kookboek van de italiaanse mamma's. Het is het boerinnekookboek van italie... Ik denk er over het ook aan Els en Veerle te schenken, het is een prachtig en interessant kookboek en zeer volledig. Bovendien stellen wij vast dat - vooral bij jongere gezinnen- de impact van pasta's en rijst alsmaar groter wordt, en dan kunnen ze het beter doen op de juiste en heerlijke manier van het warme zuiden. Het is een kanjer van een boek, nog een "schelle" dikker dan den diene van de boerinnegilde.

Anny is weliswaar niet meer zo erg Dé Kokkin van weleer, maar toch neust ze graag in kookboeken en probeert ze nog graag iets uit, alleen...het is niet meer zo leuk nu het alleen nog maar voor ons tweeën is, en voor kleine porties... Als er eters zijn, dan leeft ze precies wat op, en duikt weer met plezier in de keuken. Ik hoop haar weer wat kookvreugde bij te hebben geschonken.

De titel "De Zilveren Lepel" is de Italiaanse titel, en verwijst naar vroeger, toen een jongeman als huwelijksaanzoek een zilveren lepel schonk aan het meisje van zijn keuze...Wijzend op vermogen voldoende geld te hebben om voor hen het voedsel te verdienen en een gezin te vormen. Mooi hé ? Zelfs in hun eigen land zijn het charmeurs, niet alleen tegenover vreemde dames.

Voila, ik ga stoppen, het is een korte blog geworden, de zon is weer aan 't wegdeemsteren, de mist komt terug naar de grond gezakt... ik zie mijn inspiratie nie meer...
tot de volgende ?

Stel

Stel eens dat je om een of andere reden in een ultra moderne isoleercel van een hospitaal terecht komt. Omdat besmetting zo extreem gevaarlijk is, lig je in feite in een volautomatische cel, nu, liggen is veel gezegd, in feit hang je in een vernuftig systeem die je volautomatisch keert op een andere kant van je lichaam, om zo doorligwonden te vermijden. Men heeft je ogen dichtgekleefd, je ligt in een totaal niets...

Of toch ?

Zou je, als mens, met fantasie, met verbeelding er in slagen ook in die situatie een eigen wereld te scheppen?

Ik denk van wel...

De menselijke geest is misschien wel beïnvloedbaar, maar ook heel flexibel... Ik denk dat je de situatie niet veel anders zoudt benaderen, een periode van schrik en aanpassing, dan een slapeloze nacht. Je zou bewust je dromen opbouwen, denken en fantaseren. En ik vermoed dat je na een tijdje er zou in slagen om bewust te "dromen", dat wil zeggen te denken met beelden in kleuren en vol beweging.

Wellicht zou het moeilijkste moment voor die mens het moment zijn dat hij terug in een normale kamer komt, met open ogen, in een kille hospitaalkamer, na de warme knusse wereld die hij voor zichzelf had geschapen.

Denk niet dat ik hier overdrijf in mijn fantasiën, lees maar eens over de ervaringen van mensen die ooit gevangen zaten in het pikkedonker gedurende dagen aan een stuk... Nee, de geest is een multifunctioneel stuk gereedschap, die zich aanpast aan de situatie, en de best bereikbare oplossing aanbiedt aan zijn drager.

Fantastisch niet? Ik vind het dan zo erg dat je mensen tegenkomt die blijkbaar geen fantasie hebben, die niet kunnen dagdromen, die niet kunnen inleven in een boek, die altijd en eeuwig in de realiteit van het ogenblik staan te staan...sukkelaars ! Ze weten niet (gelukkig !) wat ze missen !

Die plooibaarheid van de geest is niet alleen luxe, het is ook een middel om te kunnen leven in alle omstandigheden. Ik geef een klein voorbeeldje, in het begin dat Anny en ik getrouwd waren, hadden we het zeker niet breed. Een heleboel dingen moesten we ons ontzeggen, omdat we er de mogelijkheid niet toe hadden. Zo ook een tv. Ik neem dat gewoon als voorbeeld, maar we pasten het systeem toe op heel veel dingen... We konden geen tv hebben, dus bouwden we onze wereld om, en werden we mensen die geen tv wilden, we wilden geen slaven zijn van de kijkkast, we wilden onze avonden vullen met de dingen die wij wilden en niet die ons opgedrongen werden door een of andere programmamaker... Wij hadden helemaal geen nood aan tv.

In het begin dat Bart gehuwd was, hoorde ik glimlachend diezelfde redenering aan... En net zoals bij mij, als Bart en Els er financieel iets beter voorkwamen, kwam er ook bij hen, net als vroeger bij ons, toch een tv, en lieten we onze denkwereld los om mee te gaan met de rest van de mensheid...
Fantastisch toch? En denk niet dat we het niet meenden, we wilden echt, ECHT geen tv hebben. Dat ding hoorde niet in onze wereld, de wereld die wij samen opgebouwd hadden.

Hoe ouder ik word, hoe meer ik versteld sta van wat ons denkvermogen allemaal aankan.

Denk je eens aan, in mijn geval zit daar al meer dan 60 jaar ervaring in, en niets daarvan is echt verloren gegaan. Hoe diep het ook zit, hoe lang geleden ik ooit die of deze reactie aanleerde, als ik ooit weer in die toestand terecht kom, dan weet ik weer wat ik moet doen, zonder er echt bewust op te denken !

Ooit, ergens, las ik dat niet alleen onze hersenen geheugen bezitten, maar dat in feite iedere cel van dat groot lijf van ons, gewapend is met een soort databank, een kist vol gegevens om te overleven. Ik kan dat geloven, omdat ik denk dat het technisch niet allemaal in dat kleine beetje grijze massa kan zitten. Och, ik weet wel dat de gegevensbank in de huidcel van mijn grote teen niet erg veel kan bevatten, maar hij weet precies hoe hij moet omgaan met een blauwe teen. In mijn hersenen klinkt de pijnbel heel luid, maar in mijn teen sluit met de toegang van het bloed af en zet de stollingsfactor in gang, eens dat gedaan roept hij de juiste bloedlichaampjes bij om de kapotte cellen af te voeren...en na enkele dagen is het blauw grotendeels afgevoerd. Ik denk niet dat we ooit een robot zullen kunnen bouwen die dit allemaal kan... En bij sommige dieren gaat het geheugen van de cel nog veel verder ! Snij de arm van een zeester af, en er groeit een nieuwe aan... Met onze grijze massa, DE databank bij uitstek hebben we dit genoteerd, en nu zijn vorsers bezig te kijken of ze die mogelijkheid niet kunnen invoeren in onze cellen, waar nodig. Dat zou meteen kunnen leiden tot vervanging van onze kapotte lever door een nieuwe van onze eigen cellen, dus geen afstoting meer....

Al wat ik hier schrijf is ook al het bewijs van de mogelijkheden van die stomme kleine celletjes. Ik kan niet anders dan verwonderd zijn.

Kijk, voor mij gaat dit allemaal een tikkeltje verder dan evolutie...Ik kan aannemen dat hersenen evolueren, maar het denkvermogen, het vermogen om boven en verder dan "de evolutie op zich" te reiken, dat moet toch iets anders zijn... Het besef van een systeem van evolueren is op zich al een bewijs dat je het systeem ontgroeid bent, dat je verder zit dan de evolutie zelf.

Goh jongens wat ga ik weer diep.
Verder is alles nog normaal, danke.
Mijn bloed is niet slechter dan anders, en van Anny is nog steeds geen rapport toegekomen bij de huisarts (Die is nu van zijn oren aan het maken bij die specialist). Deze namiddag is het weer schilderklas, en we naderen stillekes onze 40°huwelijksverjaardag. We zitten al in de verre voorbereiding van een klein feestje met de kinderen en kleinkinderen... Eerst was ik er wat tegen, ik stok steeds als ik aan Koen denk, maar ik mag de andere kinderen niet iets ontzeggen wat ze normaal verwachten...het leven gaat verder, hoe dan ook.

Veertig jaar...Dan zal Anny al drie keer zo oud zijn als ze was op het moment van ons huwelijk. Ik lach wel eens dat ik ze zal omruilen voor drie van twintig, maar wat zou ik zonder haar beginnen ...

De pijn is redelijk, dus tot de volgende ?

Ouder, grijzer - kalmer,wijzer...

Ik weet nog dat ik indertijd een driftig kikkertje was, ik kon me dik maken in alles en nog wat, en kwam heftig en fel op om mijn visie te verdedigen. Nee, ik was geen vechtersbaas, ik deed het meestal verbaal, en veelal kon ik de tegenpartij of overtuigen, of overklassen in woorden of in volume.
Ons moeder zei altijd van mij, je mag zien dat het zwart is, als Toone het uitlegt zou je op den duur geloven dat het wit is.
Om eerlijk te zijn, ik denk dat ze toegaven dat het wit was om mij te doen zwijgen.

Nu stel ik vast dat ik dat niet meer doe, dat ik sedert - ik weet niet hoe lang al- iemand gerust zijn zeg laat doen, knik, en glimlach, en in mijn eigen er het mijne van denk.

Ik weet niet of dit beter is, het is in ieder geval kalmer, rustiger en wijzer het zo te doen, je vermijd veel discussies en veel zaken die dan blijven hangen tussen mensen.

Ik herinner me dat ons vader ook zo evolueerde, en ook bij hem kan ik niet zeggen wanneer hij veranderde...Wellicht omdat het geleidelijk gaat ?

Wat ik dan wel heb, is dat ik dan in mijn vele slapeloze uurtjes die dingen lig te herkauwen, en me dan lig af te vragen of hij/zij echt overtuigd kunnen zijn van haar/zijn volgens mij absurd denkwerk ? Waarschijnlijk liggen zij er niet van wakker, en blijven overtuigd van hun grote waarheid.

Vorige week kwam Roelof hier aan mijn computer werken, Roelof is nederlander, en woont hier niet zo ver van mij af. Hij had nog een computergenie bij...Goed, breng maar mee. Tot mijn verrassing was het een surinamer van Indische oorsprong (Op mijn vraag begon de man mij al de aanwezige rassen op Suriname op te noemen, ik meen er mij twaalf te herinneren) Nu en dan moest ik hen vragen iets opnieuw te zeggen. Ik had het gevoel, en dat zei ik hun ook, dat zij altijd in overdrive babbelden. z sprakn alls mar haf uit, en dn ng an 'n hog tempo.(om wille van de duidelijkheid liet ik nog ruimte tussen de woorden, maar in feite zou ik alles aaneen moeten schrijven...)

Het gesprek kwam ook op rassisme, ik lachte met hun "Vlaams Blokker" Wilders, en tot mijn verbazing kreeg de man sympathie van de Surinamer, echter voor een bizarre reden: Hij durft ten minste aankaarten dat er problemen zijn... En dan begon hij zijn klachten te uiten, de vele rassistische moorden in nederlands limburg, de onderdrukking op de arbeidsmarkt en noem maar op. Ik stond met mijn mond open, was nederland niet het symbool van de verdraagzaamheid ???? Ja, naar buiten toe ! Maar het is een stinkende beerput en weer somde hij misstanden op... Ik kreeg het gevoel dat wij hier in België helemaal geen rassisme kennen in vergelijking met Nederland. Eng ! Hoe lukt dat land er in om naar buiten uit zo braaf te schijnen, en binnenin rot te zijn?

Heb jij ooit gehoord van racistische moorden in Limburg? Ikke niet, wel van moorden, maar de kranten, radio en tv schijnen zorgvuldig te houden aan het imago-gebod, en steeds de echte reden te verdoezelen.

Wat is dat toch? Nu goed, ze zien er wel enigszins anders uit, maar als je er mee praat, dan valt dat kleurverschil na enkele ogenblikken toch weg ? Of durven of willen wij niet met die mensen praten? Persoonlijk heb ik het veel moeilijker met mensen die fanatiek zijn, dan met mensen die donkerder zijn. Wat dan ook de vorm van fanatisme is, ik voel het dan kriebelen... Ik heb het al bij een te hevige supporter van een of andere stomme voetbalclub, ik heb het zeker bij mensen die je hun idee willen inpluggen tegen beter weten in, ik heb het ook tegen hen die menen de mensen te moeten indelen naar wat dan ook... Want het hoeft niet alleen tegen kleur te zijn, ik hoorde ooit een werkgever over zijn arbeiders praten als "ce ne sont que des canards", dat is voor mij even erg racisme als dat over kleur of over godsdienst of over wat dan ook...

En hoe ouder ik word, hoe minder moeite ik heb om alle mensen als evenwaardig en gelijk te zien. Het is wellicht eigen aan de jeugd om je zelf zo in te zetten voor een bepaald ideaal, dat je niet beseft dat je overgaat in onbegrip tegenover de anderen... Zo had ik indertijd héél grote vragen over de priesters die organisaties begeleiden...Ik was zo sectair pro-arbeider, dat ik twijfelde aan het evangelie dat verkondigd werd aan de werkgevers... en als er ergens nog iets van racisme in mij is blijven hangen, dan is het daar... Gek hé ?

Ik weet niet of er ooit een wereld komt die geen vorm van onderdrukking meer kent, maar ik twijfel er heel sterk aan...We zijn allemaal, allemaal, ik ook, zo sterk gebonden aan ons eigen ikke...

Ik heb - gek, maar mede daarvoor- op de rommelmarkt een boek gekocht, een klassieker...: De Naakte Aap...

Misschien lukt het me beter om ook heel diep in mezelf dat laatste beetje meerderwaardigheidsgevoel weg te werken, als ik geconfronteerd word met het feit dat we ook maar een raar soort van zoogdier zijn...

Het is weer mistig, misschien dat ik daarom ???

tot de volgende ?

Mooi weer

Vanmorgen scheen de zon, en we besloten naar de kleine rommelmarkt te rijden in Melle in het Psychiatrisch instituut... We zij er al enkele keren geweest, het is een heel klein marktje in een zaal van het instituut, en ik heb de indruk dat het allemaal mensen zijn die het doen voor steun voor de instelling, er zitten geen beroeps-rommelmarkters tussen. Dat maakt dat er soms heel mooie, heel rare en heel uitzonderlijke dingen tussen zitten. Net zolas je wel eens ziet in andere rommelmarkten zijn die eenmalige verkopers meestal ook nog wat goedkoper dan de andere.

Het was weer zoals verwacht, een beetje van alles wat. Ik kocht een beetje mooie boeken en een heel mooie javaanse kris. Kris = een dolk in de vorm van een vlam die flakkert, links, rechts, links, rechts en zo verder tot aan de punt van een dolk van zo'n 45 cm lang zonder het handvat.

Anny vraagt waar ik dat nu weer ga zetten...tja, da's een probleem hé... Maar ik raak hem wel kwijt tussen mijn andere houtsnijwerken. Want dat is het, het handvat is een of ander boze God, en het handvat is ook prachtig versierd, en ook in hout gesculpteerd... Ik meen ooit gelezen te hebben dat deze dolken sterk aan de eigenaar gebonden zijn, en volgens hun godsdienst niet van de eigenaar mogen weggenomen worden.

Op de schilderklas lag ik in discussie met de leraar over abstract. Ik beweerde (nu nog !) dat ons abstract eigenlijk komt van de kunst van de negers en andere oude volkeren. De leraar moest me gelijk geven, en ik zei dan dat wij niet echt abstraheren, wij vervormen, of wij maken dingen die op niets echt lijken, terwijl die oude beelden in feite een bedoeling hebben, een bepaalde eigenschap willen beklemtonen, een kracht willen geven aan het beeld. Denk bv aan de afbeeldingen van de raaf bij de indianen, dat is een prachtig voorbeeld van abstraheren, je ziet de kop van de kraai in feite drie keer, in één kop, je ziet links en rechts de bek puntig uitsteken, en in het midden zie je hem als een scherpe punt naar beneden gaan. Je ziet echter maar twee ogen, die dienstig zijn voor de drie-één kop. De klemtoon ligt dus niet op het vliegen, maar op de scherpte en de kracht van de bek van de raaf. Dat is abstraheren, een abstractie maken om duidelijk de raaf niet alleen weer te geven maar ook zijn eigenschap te tonen.

Als je kijkt naar de werken van Picasso, dan zul je zien dat hij in zijn eerste abstracties, zijn mooiste, ook werkelijk dat probeerde weer te geven. Als je een abstractie maakt van een gitaar, mag dat dus niet zo maar een vervorming, of een bekijken van de diverse zijden in één beeld, nee, het moet "de" gitaar worden, waarin je de specificiteit van de gitaar probeert weer te geven. Als je dat wilt doen, dan zul je wellicht heel langzaam tot "de abstractie" komen, pas na een lange studie, na ettelijke schetsen van de "ziel" van het object dat je wilt weergeven.

Hieruit zul je kunnen afleiden dat het wellicht iets eenvoudiger is om een levend wezen te abstraheren, dan een dood object. Gewoon om dat de ziel van een levend wezen veel dichter bij de oppervlakte ligt, veel zichtbaarder, voelbaarder is.

Daarom wellicht dat ik begeesterd ben van die "primitieve" kunst, die dus alles is, behalve primitief... Wij westerlingen hebben altijd gekeken met onze ogen, en weergegeven wat we zien. Zij kijken met hun gevoel, en geven hun gevoelens weer, veel meer dan wat ze zien met de ogen alleen. Om het misschien iets duidelijker te maken, als je een mooi portret ziet, 't zij in kunst, 't zij in fotografie, dan zul je vaststellen dat er meer te zien is dan alleen een weergave van het uiterlijk, het portret is pas echt, als het ook het karakter, het innerlijke van de betrokkene weergeeft.

Op dat moment ontstijg je dus het zuiver visuele, en ben je dus op ergens iets aan het visuele aan het uittrekken, (=abstraheren)om het visuele te beklemtonen. Als je daar verder in gaat, dan ga je echt abstraheren, uit trekken, uitdrukken.

Ik ga er over zwijgen, want wellicht zijn er lezers die daar geen fluit interesse voor hebben. Dat doet me denken aan Rome... We waren eens met het werk te Rome, en zouden samen het Vaticaans museum gaan bekijken. Een paar collega's zegden dat dit bezoek ze niet interesseerde, en waren verbaasd dat dit voor mij een FEEST was. Ik nodigde hen uit bij me te blijven, en ik zou proberen hen eens te leren kijken en te leren zien...Beiden waren na het bezoek nog altijd vol ver- en bewondering voor wat ze zagen, en een drukte het uit dat hij voor de eerste keer had leren kijken... dat is het soms ook, je moet leren kijken, leren begrijpen...en misschien zul je ook wel eens afvragen met wie de kunstenaar aan 't lachen is... Ik kan me niet indenken dat binnen een paar honderd jaar nog iemand zal spreken over de mosselpot...

Ik ga stoppen, 't is goe weer, ik ga eens genieten van mijn terras...
tot de volgende ?

huis van de dood

Gisteren bezochten wij weer tanteke, ze gaat zienderogen achteruit. We stelden dat ook vast aan de was, een heel pak natgepiste kleren.
Toen we het gebouw binnenkwamen, zagen we dat er weer een tafeltje stond met een kaars en een bord met nu twee doodsberichten. Eén er van was een man die de laatste weken pas was opgedoken, en altijd bij de zetel zat bij de deur van tante's kamer in zijn rolstoel. Ze zaten daar meestal met enkele mensjes te keuvelen, maar die man zat daar heel stil, altijd met een serene glimlach. Hij zat vol darmpjes en zakken. Ik zag eens de verpleegster een zak opvullen met gewoon flessenwater, en dat liep dan via een darmpje de man in... In zijn broekspijp zag ik nog net een plasticzak piepen, en zag die ook wel eens vervangen. Ook aan zijn zij was er een zakje en in zijn andere arm zat er nog een naald met een baxter. De man zat er in zijn rolstoel, sereen te glimlachen, en je had de indruk dat hij daar zat te genieten. Hij is er al niet meer. Vorige week hing er een doodsbericht van een man die we telkens zagen in de bar. De man was een franstalige brusselaar, en was heel blij dat ik hem begreep en hem bonjour wenste...
Iedere week of toch bijna iedere week zie ik daar dat tafeltje staan met een of meerdere doodsberichten, en een uitnodiging tot het bijwonen van een gebedsstonde...
Gek is dat het onderwerp "dood" daar nooit ter sprake komt. Toen ik de tafelgenoten van de franstalige man vroeg naar de dood van hun vriend, knikten ze somber, en keken naar de andere kant. Taboe !

Natuurlijk, het zijn allemaal oude mensen, maar mij doet die nabijheid van de dood wel wat. Ik krijg het rare gevoel dat ik de mensen begin in te delen naar de tijd die ze nog hebben. Ik begin te kijken naar die of die en zie hem achteruitkrasselen...Precies of ik zie de dood er ronddwalen.

Er hangen in de home enkele prachtige moderne schilderijen, portretstudies van oude mensen. Want dat is het eigenaardige, je ziet dat oud worden niet alleen verval brengt, maar sommigen zijn door het leven getekend, geëtst, en hebben een heel aparte vorm van eigen schoonheid. Bij velen is de huid van hun gezicht flinterdun geworden, en je ziet als het ware het skelet van hun hoofd vaag doorschemeren. De structuur van de schedel is dan soms zo mooi gesculpteerd in die tere kleur van oud vel...Mooi...
Eén van die portretstudies is in één kleur, lichtblauw en nuances naar het wit toe. De kunstenaar heeft op die manier heel duidelijk het structurele en het tere weten vast te leggen. De ouderdom is op zijn doek een waardigheid, een majesteit.
En je ziet echt zo'n mooie oude mensen daar, met koppen om te boetseren te tekenen. Iedere keer zien we daar ene Maria met haar zoons die op bezoek komen. Maria is een klein verkneukeld vrouwtje in een rolstoel, maar zij heeft een waardigheid, is steeds netjes opgetut, en kamt, terwijl wij een pintje drinken met tante, wel tien keer door haar haar. Haar ijle gezichtje heeft maar twee levende punten meer, haar ogen die schitteren als bergkristal. Een andere zit daar steeds ineengezakt, nu en dan loopt het kwijl hem op de kin, en telkens zie je zijn vrouw die op bezoek is, liefdevol zijn kin schoonmaken. Nu en dan schreeuwt de man een onbegrijpelijk pijnklank, en dan sust ze hem. De man is niet mooi te noemen, maar is een beeld van verval en ellende, en zijn vrouw een sterk bewijs van echte Liefde, met een hoofdletter. Om te tekenen, om vast te leggen. Stuk voor stuk zijn het niet een groep oude mensen, maar oude inviduele mensen, waarop je het voorbije leven ziet. Je ziet er brave waarvoor alles goed is, je ziet er steeds glimlachende, maar ook sjagrijnige, bitter mensjes, en je ziet ook dat ook de glimlach of de sjagrijn zijn lijnen tekent op het gezicht...Denk er op, glimlachen legt een veel mooier lijnenspel op je gezicht dan sikkeneurigheid...Oefen dus maar om te glimlachen.

Er is er een bij, waarvan je zou denken dat hij op bezoek kwam, veeleer dan er bij te horen. Een mooie man, die helemaal niet oud oogt. Hij heeft er zijn koersfiets staan, en nu en dan heb ik hem al zien thuiskomen of vertrekken met zijne vélo. Als hij afstapt, neemt hij zijn krukken en strompelt rond. Als hij in de cafetaria aan tafel zit is hij dan plots weer een gezonde veel te jonge mens om daar te zitten. Wie iets tegen hem zegt moet goed zien hoe hij het zegt, want voor het minste valt hij giftig, bijtend uit...om meteen daarna zijn woede te verbergen tenopzichte van de anderen, met een vaag lachje en een gebaar van "hij vertelt hier weer wat.".

Er is er sinds enkele weken een nieuwe bij gekomen, je ziet op zijn gezicht dat het een heimelijken duiker is... Iemand die steeds weer genot vindt in het stoken van ruzie en onmin. Hij zit bij de vélorijder, en die heeft het druk met bits reageren en verontschuldigend rondblikken..

Een kleine wereld vol met knoestige oude bomen, die niet meer buigen voor de wind, maar kraken en kreunen, tot ze plots...breken.
Dan staat er weer een brandend kaarsje op het kleine ronde tafeltje met het bord...

tot de volgende ?