staartmezen

Image via Wikipedia

Gisteren waren ze er plots weer: de staartmezen.
Je ziet ze een heel jaar niet, en plots besluiten te gaan foerageren op andere plaatsen, en dan zie je ze hiphoppend van tak naar tak wippen en speuren of er geen beestjes zitten. Plots zien ze de mezenbollen, en dat is ook goed.
Staartmezen zijn mooie mezen, klein, maar met een lange staart en een heel ander kleurpatroon dan de andere mezen.
Ik vind een pak foto's op internet, maar geen een die vrij is van rechten. Jammer, anders kon ik het u eens tonen. Nu moet je zelf maar eens googlen en kiezen voor de optie afbeeldingen, dan heb je er een hele massa...

Sinds ik van enkele collega's schrijvelaars hoorde dat er eisen werden gemaakt voor het gebruik van foto's ben ik heel voorzichtig geworden.

Ergens vind ik dat bizar. Als ik iets publiceer op internet, dan weet ik dat ik dit openbaar maak. Dat wil dus ook zeggen dat iedereen het kan zien. Maar blijkbaar wil het niet zeggen dat iedereen het kan en mag gebruiken. Daar zit iets tegengestelds aan... Als het openbaar is, dan zit daar voor mij ook in dat anderen het kunnen gebruiken. Weliswaar moet men de uitgever vermelden, en mag men je werk niet vervormen of uit de context trekken, maar geef toe, de bescherming daartegen is heel miniem. Niet zo voor enkele Amerikaanse advocatenbureaus die daar net brood hebben in gezien. Een beetje jammer... Ik kan me voorstellen dat een leraar die over de staartmees praat, graag een fotootje daar bij zou zetten... Mag alleen als ze vrij van rechten zijn.

Kijk, ik doe nu aan keramiek. In een klas. Uiteraard zie je daar de werken van je medeleerlingen, en sta je soms vol bewondering. En uiteraard zie je dan dat sommige werken wellicht de bron zijn van andere werken, van andere leerlingen. Daar is op zich niets mis mee. Rubens en co leerden hun metier door het kopiëren van de grote meesters. Dus waarom zou een leerling geen inspiratie mogen opdoen uit het werk van een ander.
De tijden zijn veranderd, en wellicht is het kopiëren nu "not done"... Niet meer gepast, ook al is het om de techniek te leren. In de les beeldhouwen moest ik het nog wel doen ! Daar moest ik de kop van een of andere oude Romein netjes kopiëren, op de millimeter gelijk na maken. Niet makkelijk, en het is inderdaad een goede les. Maar als je een kopie maakt van een Picasso, dan zou men je wellicht scheef bekijken. Toch kan het dus interessant zijn om de techniek te bestuderen, te leren.

Ik zie er alvast geen graten in. Natuurlijk mag je dan het handteken niet mee kopiëren... het is niet de bedoeling vervalsingen te maken.
Voor mij is publiek werk dus ook min of meer "open" werk. Ook de foto die je publiceert op internet... Vandaar ook dat je met foto's waar personen op staan de nodige voorzichtigheid moet aan de dag leggen. Niet iedereen is gelukkig dat zijn beeltenis wereldwijd kan bekeken worden.

Als je leerling bent op een academie, dan is dat één van de dingen waar wel eens over gedebatteerd wordt. Je gaat naar de academie, omdat je iets technisch wilt bijleren van de kunstvorm die jou aanspreekt. En wellicht is iedereen dus op een of andere manier beïnvloed door een of meerdere kunstenaars of kunstrichting. Je gaat dus naar de academie met een idee, en je verwacht les om dit technisch waar te kunnen maken, en om het bij te schaven van kunst naar Kunst...
Een goede leraar dringt dus zijn manier van werken niet op, maar staat open voor alle richtingen, en moet begeleiden, bijschaven, richten... Een leraar die te veel zijn of haar eigen stijl opdringt, dat is geen goede leraar. Hij of zij kan technisch perfect zijn, maar het mag niet de bedoeling zijn de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie de nek om te wringen.
De leraar moet de leerling helpen te groeien in zijn eigen wereld.
Veelal zal die wereld, onder invloed van de technische ervaring en het leren kijken op zich al evolueren, maar het moet het werk van de leerling blijven, eigen; individueel...

Dit is geen makkelijk werk... Iedereen, ook de leerkracht, heeft dus zijn eigen visie op de dingen... En de leerkracht moet die visie loslaten tijden het les geven. Niet makkelijk !

Niettemin zie je dat, zelfs bij de beste leraars, er een invloed is van leerkracht op leerling... Dat kan bijna ook niet anders. Daar is niets verkeerds mee, zolang het geen opdringen wordt.

Het kan een heel goede oefening zijn een werk van een grote kunstenaar te kopiëren... Dus waarom niet dat van de leerkracht?
... en waarom zou je dan die foto van het staartmeesje niet mogen gebruiken?
Waarom zou dat geen inspiratie, geen beeld bij de tekst mogen zijn ?

De rechten van de fotograaf ? Waarom maakt hij het dan publiek ?

Ik vond een heerlijk citaat over kunst... het zegt eigenlijk héél cru wat ik al een paar keer stelde, dat je pas mens bent als je creëert, schept, iets maakt... het hoeft geen Kunst met grote K te zijn, het moet wel eigen zijn...

"Wie zich noch met de dichtkunst, noch met muziek, noch met enige andere kunst bezighoudt, die is een stuk vee in levende lijve, wie slechts een staart en horens ontbreken. Blijft hij, ook zonder gras te eten in leven, dan is dit het hoogste geluk dat zulk stuk vee ten deel valt."  Bhàrtibàri

tot de volgende ?