Natuurlijk evenwicht

Gisteren toevallig heel wat gelezen over planten en dieren die uitheems zijn, en hier verwilderen en woekeren...
Ik vind dat geen gemakkelijk onderwerp...
Sommige van die dieren zijn hier al heel lang en bereikten uiteindelijk een soort evenwicht... Denk aan de bruine rat en het konijn. Maar bij dat laatste zullen de mensen van Australië wellicht eens huiveren. Want daar is dat konijn wel uitgegroeid tot een plaag.

Van sommige planten weten wij zelfs niet meer dat ze hier ooit ingevoerd werden. De zwarte ooievaarsbek is zeker geen plaag, maar is wel een ingevoerde soort.

Zie je, het is niet gemakkelijk om een grenst te trekken. Het Japanse knoopkruid is een pestplant lees ik dan, met verschrikkelijke verhalen er bij, maar ik weet hier al jaren een wegboord met Japans Knoopkruid staan, die in al die jaren niet woekert, en gewoon staat mooi te wezen....
Het reuzenbalsemien vind ik een schitterende plant, en waar ik ze weet staan woekeren ze helemaal niet, maar zien ze af om te overleven.
En zo kun je nog wel even doorgaan.
ook bij dieren, neem nu de halsbandparkiet, die zou een echte pest aan het worden zijn. Ooit is die ontsnapt of uitgezet in de regio Brussel, en daar rond zitten er inderdaad heel wat, maat wij zitten hier amper 50 km van Brussel, en in al die jaren is er nooit eentje tot hier geraakt. Het lijkt wel of de reis van bos naar bos voor hen een brug te ver is. Is dat dan een pest?

Om eerlijk te zijn, een heleboel van die dingen vind ik een verrijking...
En mij lijkt het dat er geen pestplanten of pestdieren zijn van heel lang geleden... Wat bij mij de gedachte doet rijzen, dat de natuur ook met die invasieve planten en dieren een nieuw evenwicht weet te bereiken. Liefst zonder tussenkomst van de mens, want overal waar de mens probeerde in te grijpen, lijkt mij dat de gevolgen veel erger zijn... Ofwel lijkt de inwijkeling plots veel beter te floreren, ofwel krijg je een nieuwe plaag door de ingevoerde bestrijdings-dieren of -planten.

Hoe geraken die inwijkelingen hier ?
Er zijn grotendeels twee manieren: als verstekeling bij import van andere producten (denk aan de ratten die meekomen met schepen, of aan de verspreiding van zaden via de treinen...), en als tweede manier door een bewuste invoer. Die bewuste invoer gebeurt niet bewust om in te planten in de natuur, maar als huisdier of als tuin- en of kamerplant.

Vanuit de tuin of vanuit de kooi ontsnappen er wel eens planten of dieren, of soms worden ze uitgezet om er van af te zijn, omdat ze te groot worden, of omdat ze niet langer meer bevallen... Bij planten kan het ook minder bewust gebeuren, door het weggooien van snoeisel en opkuis van de tuin...

Ik denk dat we op die manier een nieuwe andere natuur krijgen. Bovendien is het niet altijd duidelijk of het invasieve er is door de plant of het dier als dusdanig, of door de wijziging van het klimaat.

Kortom het is geen gemakkelijk probleem, en in sommige gevallen is het niet steeds een probleem te noemen. Maar ook de bepaling "problematisch" is niet altijd makkelijk vast te stellen. Zo vind je een vijver waar een vreemde waterplant woekert, en in de vijver er naast lijkt hij niet eens aan te slaan.... Ik denk dat er heel wat onderzoek nodig is, en dat men de zaak met de nodige omzichtigheid moet benaderen.

Zelfs het laten doen op een beperkte oppervlakte en er buiten bestrijden om een evaluatie mogelijk te maken lijkt niet steeds een juist antwoord op te leveren, zie maar naar de halsbandparkiet die zich niet verder lijkt uit te breiden...
Bovendien heb je ook natuurlijk invasie... Onze schitterend mooie inlandse tortel is bijna verdwenen, wellicht mede onder druk van de Turkse tortel, een duif die zelf is opgerukt naar onze streken (Ik meen ergens omstreeks 1950). Je kunt die natuurlijke invasie moeilijk tegennatuurlijk noemen... en toch is ook dat invasief.

Kortom, wij, gewone burgers moeten leren voorzichtiger om te gaan met onze tuinplanten, en vooral met het uitzetten van dieren. De roodwangschildpad is er wellicht mede de oorzaak van dat onze eigen waterschildpad omzeggens verdwenen is...

tot de volgende ?