Ik kan het niet laten, op mijn bijna dagelijkse wandeltochtje kijk ik niet allen naar de grond onder mijn voeten, maar ook om me heen...
Ik geniet van de wondermooie landschappen van onze mooie Vlaamse ardennen... en zo zie ik, willens nillens ook de vele velden...
Maïs, aardappelen, graan, boontjes gras...
En ik lijd aan de ziekte van oude mensen...
Ik vergelijk met de tijd van toen.
Wat me het eerst opviel, waren de mooie velden met aardappels ! Mooi, want ze staan in bloei, en als je niet te dichtbij gaat kijken, dan doen ze me denken aan hele velden met witte geraniums (pelargonium voor de kenners)... Als ik terugdenk aan toen, dan was de boer niet gelukkig als zijn patatten bloemen gaven... De reden was dat die bloemen dan zaadbolletjes vormden, en de vorming daarvan zou krachten uit de plant trekken, en resulteren in minder patatten... Patatten die toen niet gesproeid werden, en in de oogstmaand vanzelf dood lagen op het veld: tijd om te oogsten. Niet met van die grote machines, nee, met een klein ding, getrokken door het paard, die de patatten "boven" zwierde. Voor het rapen ervan, waren wij de machines. Op ons knieën met de metalen of wissen patattenmande meetrekkend, aardappels rapend ...
Het graan werd ook niet bespoten zoals nu... Het mocht groeien naar eigen godsvrucht en vermogen, en er was toen nog stro met hopen, want de groei werd niet belemmerd, en het graan stond veelal meer dan "twee -kontjes- hoog" zoals het liedje zegt... Maar het kon ook anders, in een heel droge zomer (hadden we toen ook !) zagen we graan die maar twintig centimeter hoog was, en maar weinig graan bevatte...
Van pikdorsers was er toen wel al "sprake", maar bij ons zag je die nog niet. Het graan werd gepikt, met de hand of met een klein machine. We liepen er achter, namen een armvol graanstengels, en bonden met een handvol van die stengels het graan in schoven, die dan "gestuikt" werden om te drogen in de wind.
Later kwamen we die schoven van het veld halen, op de kar, door het paard getrokken. Om te dorsen kwam er toen al wel een dorsmachine op het hof. Een vervaarlijk ding met aandrijfriemen. Het graan ging in grote zakken, die toen "te lijve" langs de ladder op de zolder gedragen werden, en daar werden uitgegoten om nog verder te drogen. Soms moest men dat regelmatig keren, omdat het graan niet droog genoeg was en zou kunnen verhitten...
Waar ik woonde zagen we geen velden met boontjes of andere groenten, wellicht was de grond er te zwaar. De polderklei was niet altijd een voordeel ! Ik herinner me nog de voederbieten. Dat waren bieten die diep in de grond groeiden. We moesten die met de hand uit die klei trekken. Je kon daar soms aan trekken en sleuren dat heel je lijf pijn deed. Nadien werd het groen afgestekt met de spade en werden de bieten naar het hof gevoerd waar ze min of meer vorstvrij bewaard werden. Dat was ook zo met de aardappelen, die werden in een bunkerachtige kelder gestockeerd.
Wellicht iedere boer kweekte een paar varkens (meestal voor eigen gebruik - de rest van het nest werd als biggen verkocht aan de mensen die thuis een verken opkweekten, ook voor eigen gebruik). In de tijd dat het warm genoeg was, liepen die varkens in het veld. Zodra de zomer ten einde neigde, stak men de varkens binnen in een meestal duister hok, waar ze goed gevoederd werden, om te slachten...
Allemaal dingen die je nu niet meer ziet... Soms omdat het niet meer mag, soms omdat de teelt zo veranderd is.
Was het vroeger beter ?
Dat hangt af van waar je naar kijkt... Toen bloeiden er nog papavers en korenbloemen in het koren, en vlogen er leeuweriken hoog in 't geluchte te zingen dat het "klabetterde"... Maar er was meer kans op een tegenslaande oogst dan nu, nu met al die sproeistoffen en selectieve soorten...
Als ik, voor mij zelf, naar het verleden kijk, dan heb ik de overtuiging dat het toen allemaal meer op mensenmaat ging... Trager, natuurlijker, kleinere velden, grachten tussen de velden, tronken die ze nu moeten beschermen of ze zijn allemaal weg, vogels, kevers, sprinkhanen en krekels... En toch... Toch heb je soms de indruk dat er nu wat winst voor de natuur is, in vergelijking met toen... Vossen waren uitgeroeid, en voor het verdelgen van bepaalde dieren kreeg je een premie... (Nu een boete)
Kortom, het heeft allemaal iets...
En wellicht zal de jongen van nu binnen 50 jaar ook met weemoed terugdenken op zijn jeugd.
Maar toch...
Toch ben ik ervan overtuigd dat we voor een deel dingen terug moeten ! Denk bv aan het grondwater. Zouden de vele grachten, beekjes en greppels niet beter geweest zijn om het regenwater te doen insijpelen?
Ik denk het...
En wie weet, wie weet komt men ooit tot een systeem die goed is voor mens en dier...
Want het leven, alle leven, is kostbaar !
Geen opmerkingen:
Een reactie posten